27 oktober 2025 – In de vergadering van de commissie Algemeen wordt op donderdag 30 oktober vanaf 19.30 uur de Programmabegroting 2026-2029 besproken in de raadszaal van het stadhuis.
Deze vergadering is een onderdeel van de begrotingsbehandeling. Deze gaat op donderdag 13 november om 16.00 uur verder met de algemene beschouwingen. Aansluitend aan de beschouwingen gaan de raadsfracties met elkaar in debat over de financiële plannen van het college.
De politieke partijen kunnen via moties, amendementen en richtinggevende uitspraken proberen het beleid van het college bij te sturen. Naast de programmabegroting stelt de raad op 13 november de Belastingverordeningen 2026, de Najaarsrapportage 2025 en Begrotingswijziging Septembercirculaire 2025 vast.
Insprekers kunnen op donderdag 30 oktober aan het begin van de commissievergadering hun zegje doen over de begroting en de bijbehorende stukken. Zij kunnen zich tot op de dag van de vergadering 12.00 uur aanmelden via griffie@delft.nl. U kunt bij de vergadering in de raadszaal aanwezig zijn. Thuis rechtstreeks of achteraf bekijken kan via de webcast.
17 oktober 2022 – Het gaat niet goed met de jeugdbescherming. Landelijk niet, maar ook regionaal niet bij Jeugdbescherming West. Er is onvoldoende geld en er zijn onvoldoende vaste begeleiders voor jongeren en gezinnen. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd schreef er dit jaar twee kritische rapporten over. De commissie Sociaal Domein en Wonen sprak hierover in de oordeelsvormende vergadering op donderdag 16 oktober.
Op de agenda stonden de brieven over de ontwikkelingen in de jeugdbescherming die het college naar de raad had gestuurd. Brieven die ik liever niet had gestuurd, verzuchtte wethouder Joëlle Gooijer. Het college schrijft onder meer dat het landelijke stelsel van de jeugdbescherming ernstig te kort schiet. De proeftuin Haaglanden waarin Delft, samen met Den Haag en Westland werkt aan een integrale gezinsgerichte aanpak met een centrale rol voor stevige lokale teams moet in de toekomst voor verandering zorgen, maar zonder wettelijke basis en voldoende geld van het Rijk wordt dat een lastige klus.
Bestuurlijke spagaat
Bij de bespreking kwamen de zorgen over het huidige systeem duidelijk naar voren. De PvdA gaf in een gloedvol en recht uit het hart betoog aan dat het systeem niet goed functioneert, leidt tot wachtlijsten en een tekort aan vaste jeugdbeschermers. De PvdA bepleitte een stelselwijziging en betere arbeidsvoorwaarden. Onafhankelijk Delft wees op situaties, waarin het systeem soms meer schade dan bescherming biedt en vroeg om transparantie bij calamiteiten en monitoring van gesloten jeugdzorg. Volt signaleerde een bestuurlijke spagaat tussen het oude en het nieuwe systeem en vroeg hoe de gemeente prioriteit kan geven om uit de impasse te komen.
Wethouder Gooijer benadrukte dat Delft te maken heeft met personeelstekorten en hoge caseloads. De gemeente werkt mee aan landelijke toekomstscenario’s en probeert systeem doorbrekende maatregelen te nemen, maar is afhankelijk van landelijke wetgeving en financiering.
Momenteel zijn er vijf Delftse kinderen in gesloten jeugdzorg; het streven is afbouw naar nul, maar tijdelijke plaatsing kan volgens de wethouder soms noodzakelijk zijn. Ze vroeg de raad om te blijven sturen op inhoud en kwaliteit.
Vanuit diverse fracties klonk de oproep om landelijke partijgenoten te informeren over de ontwikkelingen rond de jeugdbescherming, over te gaan tot wetgeving en vooral niet te bezuinigen op de jeugdzorg. Geen van de partijen zag na dit debat aanleiding om een motie aan te kondigen, zodat dit onderwerp niet terugkomt op de raadsagenda van donderdag 6 november.
Wijkcentra en speeltuinen
Bij de bespreking van het voorstel Uitkomst aanbesteding beheer wijkcentra & toezichthouden bewaakte speeltuinen en algemeen belang besluit lag de nadruk op de rol van vrijwilligers en de toegankelijkheid van wijkvoorzieningen.
De SP steunde het doel van het besluit, maar vroeg zich af of het beheer van speeltuinen een gemeentelijke taak is en wees op mogelijke problemen bij de continuïteit en ondersteuning van vrijwilligers. De VVD waardeerde dat maatschappelijke organisaties met winstoogmerk tegen het volle tarief gebruik kunnen maken van de wijkcentra, zodat de opbrengsten ten goede komen aan de wijk, en wilde weten hoe de raad grip houdt op de doelstellingen en de monitoring.
De ChristenUnie benadrukte het belang van wijkcentra als hart van de wijk en vroeg aandacht voor betaalbaarheid en subsidiëring, zodat bewonersinitiatieven niet onderaan de prioriteitenlijst terechtkomen. Onafhankelijk Delft gaf aan dat de gemeente actief zou moeten helpen bij subsidieaanvragen en de verantwoording van vrijwilligers, terwijl Hart voor Delft wilde weten wie bepaalt wat het algemeen belang is en wie het beheer uitvoert.
Wethouder Schrederhof lichtte toe dat de speeltuinen momenteel beheerd worden door verenigingen en dat vrijwilligers een belangrijke rol vervullen in het dagelijks beheer. De opbrengsten uit verhuur gaan naar de gemeente en niet naar Sportfondsen. Voor hulp bij subsidieaanvragen kunnen vrijwilligers terecht bij Regie op Uitvoering.
De wethouder benadrukte dat de gemeente samen met bewoners en Sportfondsen wil zoeken naar een goede balans tussen commerciële en niet-commerciële gebruikers van de wijkcentra. De commissie sprak zich overwegend positief uit, maar vroeg extra aandacht voor de ondersteuning van vrijwilligers en de monitoring van de uitvoering. Omdat de VVD een amendement overweegt, praat de raad in de vergadering op 6 november verder over dit onderwerp.
Langer en Weer Thuis
Het programma Langer en Weer Thuis is een samenwerkingsprogramma van de gemeente en veertien woon- en zorgorganisaties met als doel dat ouderen langer zelfstandig kunnen blijven wonen en dat kwetsbare mensen weer zelfstandig kunnen gaan wonen. De commissie besprak het voortgangsrapport over 2024.
Het college kreeg waardering voor de concrete stappen die zijn gezet, maar in de commissie klonken ook zorgen over het tempo en de uitvoering. Volt benadrukte het belang van regionale samenwerking en solidariteit, vooral bij Housing First. De PvdA zag mooie initiatieven, maar vroeg extra aandacht voor doorstroming en structurele verankering van het programma. STIP was tevreden met de concrete stappen, maar maakte zich zorgen of de doelstellingen door de seniorenmakelaar kunnen worden gehaald.
ChristenUnie wil dat monitoring als kompas dient voor toekomstig beleid en vroeg of Delftse behoeften voldoende terugkomen in de regionale visie, met extra aandacht voor mantelzorgers. Het CDA vroeg specifiek naar de voortgang rond Huize Monica en de doorstroming voor ouderen.
De wethouders Schrederhof en Gooijer gaven aan dat er wordt gewerkt aan een regionale woonzorgvisie en een volkshuisvestingsplan. De seniorenmakelaar boekt beperkte resultaten door een tekort aan passend woningaanbod, maar er wordt ingezet op meer woningen en bekendheid van het programma. Housing First loopt in Delft, maar in regiogemeenten blijft de uitvoering achter. Mantelzorgwoningen en alternatieve woonvormen krijgen aandacht, maar het bouwtempo blijft een uitdaging. Wethouder Gooijer wees onder meer op de nieuwe seniorenwoningen die worden opgeleverd in de Spoorzone, waardoor het aanbod en de doorstroming iets toenemen.
De commissie riep nadrukkelijk op tot meer sturing, versnelling en aandacht voor lokale behoeften. De SP ziet graag dat bij nieuwe woningbouwplannen direct ruimte wordt opgenomen voor zorgbuurthuizen. D66 opperde het idee om duo-wonen mogelijk te maken. Ouderen die alleen thuis willen blijven wonen krijgen, delen hun woning dan met een huisgenoot die naar hen omkijkt. Wat Onafhankelijk Delft betreft gaat het in dit beleid over medemenselijkheid, verbondenheid en waardige ouder worden.
GroenLinks deelde de wens dat de seniorenmakelaar meer bekendheid krijgt en dat er ook meer aandacht komt voor ouderen die hun gezinswoning willen ruilen tegen een kleinere woning. Hart voor Delft vindt de situatie zo nijpend op de woningmarkt voor senioren dat het college er per kwartaal over zou moeten rapporteren. Het college doet dat nu jaarlijks en dat blijft zo, legde wethouder Gooijer uit.
Omdat er geen moties werden aangekondigd, gaat dit onderwerp niet door naar de komende raadsvergadering.
Bethelpark
Geen huisartsenpost, maar een opvangplek voor bijna dertig probleemjongeren. Namens de bewonerscommissie van het complex Bethelpark sprak de voorzitter zijn zorgen uit over de onverwachte komst van deze nieuwe bewoners die in zijn ogen voor overlast in de omgeving gaan zorgen. De huidige bewoners zien de opvang liever niet komen, maar ze realiseren zich volgens de inspreker ook dat de opvang een onontkoombaar feit is.
Dit onderwerp stond niet op de agenda van het overlegdeel van de vergadering. De commissie hield daarom geen debat, maar de fracties van VVD, ChristenUnie en Onafhankelijk Delft stelden in het vragenrondje wel vragen over de bezorgde brieven die de bewoners naar de gemeente stuurden en de reactie van het college daarop.
De bewoners klaagden in die brieven dat er met de pandeigenaar en zorgaanbieder nauwelijks overleg is geweest en dat er onduidelijkheid bestaat over de doelgroep – waaronder de leeftijd en het al dan niet aanwezig zijn van alleenstaande minderjarige vluchtelingen. Ook benadrukten zij het ontbreken van duidelijke contactpersonen en structurele evaluatiemomenten, waardoor zij zich onvoldoende gehoord voelen.
Wethouder Gooijer legde uit dat de opvang juridisch is toegestaan binnen het bestemmingsplan en dat er geen extra procedure nodig is. De gemeente is afhankelijk van informatie van de initiatiefnemers en kan niet altijd volledig vooraf op de hoogte zijn. Volgens de wethouder komen er geen alleenstaande minderjarige vluchtelingen op de locatie.
De gemeente faciliteert wel gesprekken tussen bewoners, zorgaanbieder en eigenaar, maar de primaire verantwoordelijkheid voor de opvang ligt bij de zorgaanbieder. De beantwoording van de wethouder nam bij de ChristenUnie en Onafhankelijk Delft nog niet alle zorgen weg. Deze fracties overwegen een motie in te dienen. Het onderwerp is voorlopig toegevoegd aan de raadsagenda van donderdag 6 november.
10 oktober 2025 – De commissie Ruimte en Verkeer heeft in de oordeelsvormende vergadering van donderdag 9 oktober uitgebreid gesproken over de Visie en strategie openbaar vervoer 2040 en de Metropolitane Fietsroute Delft–Rotterdam–Alexander. De onderwerpen gaven aanleiding tot een breed debat over bereikbaarheid, veiligheid en regionale samenwerking. Beide agendapunten werden als bespreekpunt doorgeleid naar de raadsvergadering van donderdag 6 november 2025.
Twee insprekers deelden hun standpunten met de commissie: een vertegenwoordiger van reizigersvereniging Rover en een bewoner van de Oude Bovendijk die sprak over de geplande fietsroute.
Visie en strategie openbaar vervoer 2040
Het eerste inhoudelijke agendapunt betrof de langetermijnvisie voor het openbaar vervoer in Delft. Het college schetst daarin de koers voor de komende vijftien jaar, met aandacht voor netwerkontwerp, financiering en toegankelijkheid. In de commissie werd breed erkend dat een toekomstbestendig OV essentieel is voor de groeiende stad, maar er klonken ook zorgen over de praktische uitvoerbaarheid.
De commissieleden bespraken onder meer de flexibiliteit van toekomstige OV-concessies, de rol van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) en de mogelijkheden om de Delfthopper beter aan te laten sluiten op de wensen van reizigers. Verschillende fracties vroegen hoe nieuwe woonwijken en de binnenstad beter bereikbaar kunnen blijven en hoe de visie aansluit bij de ambities voor duurzame mobiliteit.
Rover Delft
Namens Rover Delft deelde de inspreker een aantal suggesties om het openbaar vervoer in de stad te verbeteren. Rover pleitte voor uitbreiding van het aantal Delfthopper-haltes en voor een betere verbinding tussen het centrum en omliggende wijken. Daarnaast vroeg de organisatie aandacht voor duidelijke communicatie over het gebruik van de Delfthopper, zodat meer inwoners gebruikmaken van dit vervoermiddel.
De commissie sprak vervolgens uitgebreid over de richting van de OV-visie. Meerdere fracties gaven aan dat de huidige concessiestructuur weinig ruimte laat voor innovatie en lokale maatwerkoplossingen.
Fietsparkeernormen
STIP stelde voor dat wethouder Martina Huijsmans bij de MRDH het gesprek aangaat over de verlenging van tramlijn 1 richting Delft Campus. Ook werd door STIP aandacht gevraagd voor fietsparkeernormen bij OV-haltes.
De VVD drong aan op een actievere rol van de wethouder binnen de MRDH, zodat Delft haar belangen beter kan behartigen. De VVD gaf ook aan een planning en budgetten in de visie te missen.
De SP omschreef de visie als een goede start voor discussie en stelde voor deze als basis te gebruiken en na de verkiezingen verder uit te werken. D66 sprak over een droomdocument en vroeg naar uitbreiding van de Delfthopper om de binnenstad te ontsluiten. Hart voor Delft pleitte onder meer voor democratische legitimiteit en meer betrokkenheid van de raad bij MRDH-besluitvorming.
Goede verlichting
Onafhankelijk Delft vroeg onder meer aandacht voor veilige en inclusieve inrichting van haltes, inclusief goede verlichting. Ook wilde Onafhankelijk Delft van de wethouder weten waarom Delft niet inzet op gratis OV voor 65-plussers, zoals in enkele omliggende gemeenten. De CDA-fractie benadrukte onder meer het belang en behoud van tramlijn 1 (richting Den Haag) en wenst dat dit prominenter in de visie terugkomt. Het CDA zou ook graag zien dat het college voor de lange termijn inzet op een derde tramlijn in Delft.
Volt liet weten in de visie een uitspraak over de betaalbaarheid van het openbaar vervoer te missen. Daarnaast uitte Volt zorgen over het arbeidstekort in de OV-sector en de realiteitszin van de plannen hierbij. De ChristenUnie zette vraagtekens bij de keuze van het college om van de visie een raadsvoorstel te maken in plaats van een collegebrief. En als de Delfthopper geen succes is, dan moet ermee stoppen volgens de ChristenUnie ook een optie zijn.
Betere informatie
De PvdA herinnerde de commissie eraan al eerder om betere informatie bij de haltes van de Delfthopper te hebben gevraagd. Maar met die wens heeft vervoerder EBS niets gedaan. Ook zou de Delfthopper volgens de PvdA vijf nieuwe haltes moeten krijgen. GroenLinks zei zorgen te hebben voor de lange termijn als de huidige ov-concessie in 2030 eindigt. GroenLinks betwijfelt of de ambitie van 1 procentpunt OV-groei voldoende is om doelen te behalen en voldoende slagkracht te hebben bij de MRDH.
De SP, CDA, GroenLinks, PvdA en ChristenUnie kondigden aan te overwegen moties en/of amendementen in te dienen om de visie concreter te maken en de rol van Delft in de regio te versterken. VVD, Onafhankelijk Delft en D66 wachtten eventuele moties en amendementen af. Op donderdag 6 november praat de raad verder over dit voorstel.
Metropolitane Fietsroute
Het tweede grote onderwerp van de avond was de Metropolitane Fietsroute, die Delft beter moet verbinden met Rotterdam-Alexander. De commissie besprak dit agendapunt naar aanleiding van een burgerbrief waarin zorgen werden geuit over de veiligheid, kosten en haalbaarheid van het traject, met name het deel over de Oude Bovendijk.
Een bewoner van de Oude Bovendijk sprak namens omwonenden en wees op de risico’s van het huidige tracé. Volgens hem is het traject technisch onhaalbaar en onvoldoende veilig voor dagelijks gebruik. Hij riep de gemeente op alternatieven te onderzoeken en de besluitvorming transparanter te maken.
In de commissie werden de onderzoeksresultaten over verkeersveiligheid besproken en werd gesproken over mogelijke alternatieve routes. Meerdere fracties gaven aan dat de communicatie richting bewoners beter kan en dat draagvlak essentieel is voor succesvolle uitvoering. Omdat de Oude Bovendijk op het grondgebied van de gemeente Rotterdam ligt, ligt ook de verantwoordelijkheid voor het zoeken naar oplossingen voor de bewoners van de Oude Bovendijk bij die gemeente.
Wethouder Huijsmans legde de commissie uit dat dat geen gevolgen heeft voor het vastgestelde tracé op het grondgebied van Delft.
Hart voor Delft, Onafhankelijk Delft, CDA en VVD spraken hun steun uit voor het voorstel van de ChristenUnie om de Delftse Rekenkamer te vragen onderzoek te doen naar het bestuurlijke proces rond deze fietsroute. Ook werd aandacht gevraagd voor de rol van de MRDH in de besluitvorming en de verdeling van verantwoordelijkheden.
Onafhankelijk Delft liet weten dit onderwerp mee terug te nemen naar de fractie, zodat dit agendapunt wordt toegevoegd aan de raadsvergadering op donderdag 6 november.
Zienswijze
Tot slot behandelde de commissie de zienswijze van Delft op de Mobiliteitsvisie Metropoolregio Rotterdam–Den Haag (MRDH). Daarbij ging het vooral over regionale samenwerking, economische effecten en verkeersveiligheid. Diverse fracties benadrukten het belang van een evenwichtige balans tussen stedelijke groei en bereikbaarheid. Ook hier werd gepleit voor een actievere Delftse inbreng in de regionale besluitvorming, zodat lokale prioriteiten beter worden geborgd.
Deze zienswijze vormt één voorstel met de zienswijze Visie Economisch Vestigingsklimaat. De zienswijze op die visie werd behandeld tijdens de commissie Economie, Financiën en Bestuur van 2 oktober. In dat debat besloot de commissie het voorstel toe te voegen aan de agenda van de raadsvergadering op 6 november.
13 oktober 2025 – De agenda van de commissie Ruimte en Verkeer is zo goed gevuld dat er deze maand twee avonden nodig zijn om alle onderwerpen te bespreken. De commissie vergadert daarom ook op dinsdag 14 oktober. De commissie Sociaal Domein en Wonen vergadert deze week op donderdag 16 oktober. Beide vergaderingen beginnen om 19.30 uur en worden gehouden in de raadszaal in het stadhuis op de Markt.
In de vergadering op 14 oktober komen onder meer de voorstellen Visie en Strategie Openbaar Vervoer 2040 en Zienswijze Visie Economisch Vestigingsklimaat en Mobiliteitsvisie Metropoolregio Rotterdam aan bod. Daarnaast overlegt de commissie die avond over de Metropolitane Fietsroute Delft – Naaldwijk en de Metropolitane Fietsroute Delft – Rotterdam Alexander.
De commissie Sociaal Domein en Wonen bespreekt op 16 oktober onder meer het voorstel Uitkomst aanbesteding beheer wijkcentra & toezichthouden bewaakte speeltuinen en algemeen belang besluit. Verder staan de Voortgangsrapportage Langer en Weer thuis 2024 en de collegebrief Ontwikkelingen rond de jeugdbescherming op de agenda.
Wilt u inspreken? Dan kunt u zich tot op de dag van de vergadering tot 12.00 uur aanmelden via griffie@delft.nl. U kunt bij de vergadering in de raadszaal aanwezig zijn. Thuis rechtstreeks of achteraf bekijken kan via de webcast.
10 oktober 2025 – De commissie Ruimte en Verkeer heeft in de oordeelsvormende vergadering op donderdag 9 oktober uitvoerig gedebatteerd over het voorstel Visie Openbare Ruimte, het visitekaartje van onze stad: uitnodigend en uitdagend. In Delft is die ruimte krap en schaars en dat betekent keuzes maken; keuzes waar de meningen over uiteenliepen.
Iedereen is het er wel over eens dat de huidige Visie Openbare Ruimte uit 2009 toe is aan vernieuwing. Delft is in de loop der jaren veranderd en gegroeid, de stad groeit nog verder, de beschikbare ruimte wordt nog schaarser en er is sprake van vergrijzing, vereenzaming en mentale druk. In de nieuwe visie schrijft het college dat de inrichting van die ruimte cruciaal is voor leefbaarheid en ontmoeting. Daarnaast wordt in de visie uitvoerig ingegaan op beleidsambities, prioriteiten en op welke niveaus de gemeente keuzes moet maken.
Insprekers
Drie insprekers maakten de commissie duidelijk dat wat hen betreft de gemeenteraad die prioriteiten bijstelt en dat de binnenstad niet alleen wordt gezien als een stadsdeel voor bezoekers en horeca, maar ook een wijk is waar 13.000 Delftenaren wonen. De vertegenwoordiger van de binnenstadbewoners pleitte er onder meer voor om groen en klimaatadaptatie hoger op de prioriteitenlijst voor de binnenstad te zetten en een aparte visie op te stellen voor de binnenstad van Delft.
Namens de Commissie Behoud Stadsschoon herinnerde de inspreker de commissie aan het door de raad unaniem aangenomen initiatiefvoorstel Groene linten langs de Schie. GroenLinks, ChristenUnie en Hart voor Delft maakten dit voorstel, maar het idee om de langs de Schie weer bomen te planten kwam van de Commissie Behoud Stadsschoon van de historische vereniging Delfia Batavorum. Het voorstel werd in maart vastgesteld door de raad, maar volgens de inspreker is er sinds die tijd nog niks gebeurd. Op de Zuidwal, waar veel leidingen en puin in de grond zitten, zouden proefsleuven worden gegraven, maar dat is er nog niet van gekomen. Het initiatiefvoorstel is ook niet met naam en toenaam terug te vinden in de visie. De derde inspreker zou graag zien dat in de Visie ook de ontwikkelingen in het Kalverbos worden opgenomen en dat de gemeente een lichtplan opstelt.
Toegankelijkheid
Niet alleen de insprekers vroegen om andere prioriteiten te stellen, ook de fracties benoemden veel punten die in de visie in hun ogen meer aandacht verdienen. Als het aan D66 ligt, geldt dat voor veiligheid en toegankelijkheid. Ook GroenLinks pleitte voor meer aandacht in de visie voor toegankelijkheid en die fractie stelde dat dieren en planten er in de visie bekaaid vanaf komen. Daarnaast zou GroenLinks graag zien dat de raad vanaf 2028 structureel geld vrijmaakt voor de gevel-tot-gevelaanpak en dat de uitgangspunten van het project Safe Streets (veilige openbare ruimte voor vrouwen en meiden) in de visie worden opgenomen.
Het viel de PvdA onder meer op dat de insprekers spraken over de binnenstad, maar volgens die fractie is het nog niet duidelijk hoe de ambities in de visie worden vertaald naar buurtniveau. De participatie kan beter volgens de PvdA. Het CDA riep het college, in navolging van de stadsbouwmeester, met concrete acties en plannen te komen. Volgens het CDA moet de binnenstad in de visie gezien worden als een woonwijk en niet als een openluchtmuseum. Hart voor Delft deelde dat standpunt. Die fractie betoogde dat een leefbare binnenstad niet begint bij de bezoekerseconomie, maar bij de bewoners.
Kloppend hart
Onafhankelijk Delft omschreef de binnenstad als het kloppend hart van de stad en als een woonwijk, waarin groen en biodiversiteit hoger op de prioriteitenlijst moet komen te staan. De ChristenUnie wilde van de wethouders Martina Huijsmans en Frank van Vliet weten hoe deze visie gebruikt gaat worden, omdat er heel veel beleidsterreinen samen komen. Net als D66 drong de ChristenUnie aan op meer aandacht voor toegankelijkheid.
De VVD sprak over een ingewikkeld stuk dat moeilijk te doorgronden is. Meer groen is wat de VVD betreft prima, maar dat moet volgens die fractie niet leiden tot hangplekken en gevaarlijke plekken op straat. De VVD pleitte daarom voor meer aandacht in de visie voor veiligheid. Ook de VVD zette vraagtekens bij de verdere uitwerking van deze visie. STIP pleitte voor meer ruimte voor jongeren en STIP zou ook graag zien dat in de visie wordt opgenomen hoe de gemeente omgaat met de tijdelijke invulling van de beschikbare ruimte.
Mentale gezondheid
De SP liet weten het gevoel te hebben dat de visie concreter had gekund. Volgens die fractie kan meer groen bijdragen tot meer mentale gezondheid, maar het geld voor meer groen kan wat de SP betreft ook net zo goed direct naar jongeren gaan die kampen met mentale problemen. Daarnaast bepleitte de SP ook meer aandacht voor toegankelijkheid door de aanwezigheid van openbare toiletten op te nemen in de visie en erop toe te zien dat brede straten die veel ruimte innemen ook voor voetgangers goed begaanbaar zijn. Ook Volt zei concrete acties te missen in dit – volgens Volt – beetje ongrijpbare stuk. Volt betoogde daarnaast dat bewoners als experts van hun omgeving niet vroeg genoeg betrokken kunnen worden.
Wethouder Huijsmans maakte de commissie duidelijk dat deze visie de gemeente gaat helpen bij de uitwerking van concrete plannen voor de openbare ruimte. De prioriteitenlijst die in de visie staat, moet daarbij volgens haar niet als een afstreeplijstje worden gezien. Die plannen worden volgens wethouder Van Vliet tastbaar als de gemeente in de wijken en buurten aan de slag gaat. De gemeente gaat dan met bewoners en ondernemers in overleg. Van Vliet noemde het vervelend dat het lijkt alsof er met het initiatiefvoorstel voor bomen langs de Schie niks is gedaan. De voorbereiding voor het graven van proefsleuven loopt, aldus de wethouder. Hij gaf ook aan dat in de visie wat het college betreft geen aandacht besteed hoeft te worden aan tijdelijke invulling van de openbare ruimte, openbare toiletten en aan dieren. Van Vliet kondigde aan dat de raad binnenkort de nota Dierenwelzijn ontvangt. Ook kondigde hij aan dat het college werkt aan een lichtplan.
De fracties van VVD, CDA, Onafhankelijk Delft, Hart voor Delft, D66, GroenLinks en STIP kondigden aan het eind van het debat aan dat ze moties gaan voorbereiden. D66 nodigde andere fracties uit om mee te denken over een amendement om toegankelijkheid en veiligheid een plek te geven in de visie. De gemeenteraad praat daarom in de vergadering op donderdag 6 november verder over dit voorstel.
Ruimte in de binnenstad
De commissie stond in deze vergadering ook stil bij de voortgang van Ruimte in de binnenstad. Onder die noemer besloot de gemeenteraad vorig jaar om met ingang van 1 juli 2025 het autoluw-plusgebied in het zuidwestelijk deel van de binnenstad uit te breiden en per 1 januari van dit jaar een nul-emissiezone in te stellen voor de hele binnenstad. De gedoogperiode voor dieselbusjes die de binnenstad inrijden eindigde op 1 juli. Sindsdien wordt gecontroleerd met camera’s, ontheffing is mogelijk voor particuliere busjes, maar vanaf 1 januari 2027 worden de regels strenger.
De uitbreiding van het autoluw-plusgebied betekent dat een deel bewoners in het zuidwestelijk deel van de binnenstad in de parkeergarages moeten parkeren. Maar de bewoners aan de rand het gebied merken dat de parkeerdruk in hun buurt toeneemt en dat het een dagelijks ongemak is geworden om op straat een parkeerplek te vinden. Een van de drie insprekers bij dit agendapunt pleitte ervoor dat ook deze bewoners versneld een abonnement voor een van de parkeergarages kunnen aanschaffen.
De vertegenwoordiger van het Bestuurlijk Overleg Binnenstad herinnerde de commissie onder meer aan de motie P+R Ruimte op de Campus. In de voortgangsrapportage is geen planning opgenomen, terwijl dat parkeerterrein op de campus voor bezoekers volgens de motie op 1 januari 2026 gerealiseerd zou moeten zijn. De inspreker wees erop dat vooral in de weekenden de parkeergarages vol zijn en dat bezoekers nu geen uitwijkmogelijkheid hebben als ze in de binnenstad willen parkeren.
Met de uitbreiding van het autoluw-plusgebied is ook de herinrichting van de Gasthuisplaats begonnen. De voormalige parkeerplaats moet een park worden en hoewel het terrein nu voor een groot deel open ligt door archeologisch onderzoek is volgens een insprekende Gasthuisplaats-bewoner al sprake van een enorme verbetering. Kinderen spelen er nu en mensen ontmoeten er elkaar.
In de commissie uitten diverse fracties vooral hun zorgen over de parkeerdruk in de binnenstad, het ontbrekende P+R terrein op de campus en klusbedrijven die contracten met bewoners opzeggen omdat ze naar eigen zeggen de binnenstad niet meer in mogen.
Waterbedeffect
Naast zorgen waren er ook veel vragen. CDA, VVD, ChristenUnie, D66 en PvdA wilden van de wethouders Van Vliet en Huijsmans onder meer weten wanneer het parkeerterrein op de campus door bezoekers gebruikt kan worden. Hart voor Delft hekelde de uitbreiding van het autoluw-plusgebied, omdat volgens die fractie geen rekening is gehouden met het waterbedeffect op omliggende straten waar bewoners geen parkeerplek meer kunnen vinden. Klusbedrijven mijden de binnenstad en ook de bebording schiet, volgens Hart voor Delft, te kort.
STIP liet weten ook veel positieve reacties van bewoners in het autoluwe deel van de binnenstad te horen. Ook STIP wees het college erop dat de communicatie op straat beter kan en er aandacht moet blijven voor parkeren op de piekmomenten en parkeren op afstand van de binnenstad. Onafhankelijk Delft verweet het college de bewoners te vergeten; dit is geen Delfts doen, maar Delfts denderen. De fractie vindt dat er geen parkeervakken moeten verdwijnen als er geen alternatieven zijn en dat de blauwe vakken voor fietsers vervangen moeten worden door fietsnietjes.
De VVD zei zich zorgen te maken over de klusbedrijven die de binnenstad niet meer inkomen. GroenLinks zei blij te zijn met minder blik en meer groen in de binnenstad. GroenLinks riep het college op in te blijven zetten op het versterken van de participatie, toegankelijkheid en inclusie. D66 sprak over een fraai ontwerp voor het Gasthuispark en zei ook positieve signalen van bewoners te horen. Volgens D66 moet het college wendbaar omgaan met de zorgen van bewoners en ondernemers over de parkeerdruk. Ook de PvdA deelde die zorg en vroeg het college om betere borden op straat.
Wethouder Van Vliet legde de commissie uit dat de gemeente op 1 juli van dit jaar is begonnen met het nauwgezet bekijken van het parkeren in en rond de binnenstad. Hij verwacht dat de eerste resultaten daarvan eind dit jaar bekend zijn. De raad wordt daarover gerapporteerd en de wethouder beloofde de uitkomsten te bespreken met bewoners en ondernemers. Beide wethouders lieten de commissie ook weten dat met de TU wordt overlegd over het P+R terrein op de campus. Naast afspraken met de TU is het regelen van zo’n parkeerterrein volgens wethouder Huijsmans ook afhankelijk van goed openbaar vervoer.
De fracties van Onafhankelijk Delft, CDA, Hart voor Delft, VVD, PvdA en STIP nemen de dit onderwerp mee terug naar hun fracties. Dat betekent dat dit onderwerp in de raadsvergadering op 6 november verder wordt besproken.
Gillis-Delfia
Het voorstel Integraal Ontwikkelplan Gillis-Delfia is na bespreking in deze vergadering ook toegevoegd aan de agenda van de komende raadsvergadering.
Met dit plan wordt een stap gezet richting de bouw van ongeveer 500 woningen, een school, een nieuw buurtcentrum, economische voorzieningen en de verbetering van de leefbaarheid en veiligheid van Gillis-Delfia. In grote lijnen werd door veel fracties positief gereageerd op dit ontwikkelplan. Maar er waren ook zorgen te horen.
Zo vreest STIP voor het doortrekken van de Chopinlaan. Hart voor Delft stelde dat het plan nog te weinig over mensen gaat en te veel over stenen. De ChristenUnie zou graag zien dat ook de geloofsgemeenschappen in deze buurt worden betrokken. De PvdA pleitte voor de komst van een juridisch steunpunt.
GroenLinks uitte zorgen over de financiële haalbaarheid van de plannen. De SP sprak de vrees uit dat in deze buurt, waar al veel sociale huur is, nog meer dan de geplande 15% sociale huurwoningen bijkomen, omdat er in de rest van de stad te weinig sociale huur wordt bijgebouwd.
De CDA-fractie vroeg aandacht voor de parkeerregulering in dit stadsdeel en Volt stond stil bij de betaalbaarheid van de nieuw te bouwen woningen. D66 pleitte voor meer woningen in het middensegment en Onafhankelijk Delft merkte onder meer op dat de bewoners al zo lang wachten op verbeteringen. Zij willen nu actie, aldus Onafhankelijk Delft.
Wethouder Huijsmans hield de commissie voor dat na vaststelling van dit voorstel door de raad er met Woonbron en bewoners verder gesproken wordt over de uitwerking van dit ontwikkelplan. Ze sprak over een doorlopend participatieproces.
De fracties van Onafhankelijk Delft, Hart voor Delft en STIP gaan zich intern beraden op eventuele moties. De SP overweegt een amendement afhankelijk van de schriftelijke reactie van het college over de mogelijke verkoop van huurwoningen door Woonbron.
6 oktober 2025 – De agenda van de commissie Ruimte en Verkeer is zo goed gevuld dat er deze maand twee avonden nodig zijn om alle onderwerpen te bespreken. De commissie vergadert daarom op donderdag 9 oktober en op dinsdag 14 oktober. Beide vergaderingen beginnen om 19.30 uur en worden gehouden in de raadszaal in het stadhuis op de Markt.
In de overlegvergadering op 9 oktober bespreekt de commissie onder meer de voorstellen Visie Openbare Ruimte en Integraal Ontwikkelplan Gillis Delfia. Daarnaast staat in deze vergadering Ruimte in de Binnenstad op de agenda. Dat onderwerp omvat onder meer het verder autoluw maken van de binnenstad en de herinrichting van de Gasthuisplaats.
In de vergadering op 14 oktober komen onder meer de voorstellen Visie en Strategie Openbaar Vervoer 2040 en Zienswijze Visie Economisch Vestigingsklimaat en Mobiliteitsvisie Metropoolregio Rotterdam aan bod. Daarnaast overlegt de commissie die avond over de Metropolitane Fietsroute Delft – Naaldwijk en de Metropolitane Fietsroute Delft – Rotterdam Alexander.
Wilt u inspreken? Dan kunt u zich tot op de dag van de vergadering tot 12.00 uur aanmelden via griffie@delft.nl. U kunt bij de vergadering in de raadszaal aanwezig zijn. Thuis rechtstreeks of achteraf bekijken kan via de webcast.
Raad in beeld is de titel van de pagina in de Stadskrant die een week na de reguliere vergadering van de gemeenteraad verschijnt. Op deze pagina leest u onder meer welke besluiten de gemeenteraad heeft genomen, maakt u kennis het raadsleden en kunt u in de agenda zien welke vergaderingen er de komende weken op het programma staan.
Tessa van den Berg – raadslid VVD (FOTO: Bas Kijzers)
Tessa van den Berg (39) is sinds 2017 actief voor de Delftse VVD. Eerst als commissielid en sinds 2019 als raadslid. Specialiteit: Ruimte en Verkeer. In 2026 wil ze graag herkozen worden. Dat wordt haar derde termijn in de gemeenteraad.
3 oktober 2025 – Als er één onderwerp is, waarover de politiek in Delft diep van mening verschilt, dan is het wel cameratoezicht. Dat bleek donderdag 2 oktober maar weer eens in de oordeelsvormende vergadering van de commissie Economie, Financiën en Bestuur. STIP, PvdA en GroenLinks stelden het besluit van burgemeester Marja van Bijsterveldt ter discussie om de Kromstraat en Peperstraat en het gebied daaromheen per 1 juli 2025 voor een periode van vier jaar aan te wijzen als cameragebied.
In een brief aan de raad lichtte de inmiddels vertrokken Van Bijsterveldt haar besluit toe. Volgens de burgemeester moet het cameratoezicht de politie de komende vier jaar helpen om het geweld en de overlast in het gebied terug te dringen. In de brief wijst de burgemeester dat ondanks de huidige inzet van politie en handhavers op straat tijdens de uitgaansuren het aantal incidenten sinds 2022, na een rustige coronaperiode in 2021, weer is toegenomen. In de Kromstraat gaat het sinds 2022 om 82 geweldsincidenten; in de Peperstraat staan 36 geweldsincidenten geregistreerd. Over anderhalf jaar moet een tussentijdse evaluatie de eerste effecten van het cameratoezicht in beeld brengen. Voordat de termijn van vier jaar afloopt, wordt de inzet opnieuw gewogen en wordt een besluit genomen of de camera’s opnieuw voor een periode van vier jaar worden geplaatst of niet.
Inspreker
Zolang blijven de camera’s niet hangen; tenminste als het aan de enige inspreker bij dit agendapunt ligt. Hij deelde zijn zorgen met de commissie over massasurveillance door de politie, het gebruik van gezichtsherkenning en het schenden van privacyregels. Camera’s lossen de overlast niet op, betoogde hij. De inspreker zei het gebruik van camera’s buiten proportie te vinden en pleitte er onder meer voor om ze alleen aan te zetten tijdens uitgaansuren en de beelden niet vier weken maar hoogstens één dag te bewaren.
Symptomen
De PvdA liet weten ook liever het probleem aan te pakken dan de symptomen te bestrijden. Maar soms zijn, volgens de PvdA, de symptomen zo ernstig zoals in de Papsouwselaan dat cameratoezicht wel noodzakelijk is. De fractie zei het cameratoezicht in de Kromstraat en Peperstraat niet ter discussie te stellen, maar wel vraagtekens te zetten bij de onderbouwing en de duur van het cameratoezicht. Ook STIP wees in haar betoog op de onderbouwing van het besluit. Die klopt niet volgens STIP en de fractie wees er ook op dat het niet duidelijk is wanneer de situatie onder controle is, zodat de camera’s weg kunnen. GroenLinks wilde van burgemeester Alexander Pechtold weten hoe hij ervoor gaat zorgen dat de camera’s niet permanent in het uitgaansgebied komen te hangen.
Kritisch
Burgemeester Pechtold liet de commissie weten niet aan het besluit van zijn voorganger te gaan sleutelen. Maar hij zei ook kritisch te staan tegenover het gebruik van cameratoezicht. Hij wees de commissie op de argumenten van de politie die camera’s ziet als aanvulling op de politie-inzet en als een extra hulpmiddel bij opsporing. De beelden kunnen live bekeken worden en dat scheelt mensen op straat. De burgemeester zei ook begrip te hebben voor de sprekers die kritisch zijn over het cameratoezicht. Pechtold beloofde de commissie kritisch te gaan monitoren en scherp te zijn op de kosten en effecten. Ook liet de burgemeester weten open te staan voor een eerdere tussentijdse evaluatie.
Volt liet weten blij te zijn met die reactie en pleitte bij de burgemeester om na te denken over een brede exit-strategie voor het cameragebruik. D66 sprak de steun uit om de evaluatie niet over anderhalf jaar, maar over een jaar uit te voeren. Onafhankelijk Delft liet een ander geluid horen. Die fractie wees op het weghalen van de camera bij de Debussyflat. Daarmee kwam, volgens Onafhankelijk Delft, de shit terug. Als je niks te verbergen hebt, maakt cameratoezicht niks uit, betoogde Onafhankelijk Delft.
Grote onzin
Wie onder de invloed is van drank en drugs trekt zich van camera’s niks aan, aldus de SP. De fractie omschreef cameratoezicht als grote onzin. De VVD verdedigde het standpunt dat camera’s wel degelijk voor meer veiligheid op straat zorgen. De camera’s voorkomen incidenten volgens de VVD en ze helpen de politie achteraf bij het analyseren van incidenten. Hart voor Delft betoogde dat cameratoezicht noodzakelijk is en dat het bewoners het vertrouwen geeft dat er aan hun veiligheid wordt gewerkt.
De ChristenUnie wees in haar betoog onder meer op het waterbedeffect van cameratoezicht. Dat mogelijke effect moet volgens de fractie ook worden meegenomen in een evaluatie van het cameratoezicht die wat de ChristenUnie betreft zes maanden eerder mag worden uitgevoerd. Volgens het CDA maakt het weinig verschil of er na een jaar of anderhalf jaar geëvalueerd wordt. De CDA zei blij te zijn met de steun van VVD en Hart voor Delft voor cameratoezicht.
Moties
Aan het eind van het debat gaven STIP en PvdA aan dat ze moties gaan voorbereiden over de termijn van het cameratoezicht en het naar voren halen van de evaluatie. Ook GroenLinks, Hart voor Delft, Onafhankelijk Delft en Volt komen wellicht in de raadsvergadering op donderdag 6 november met moties.
Organisatieontwikkeling
De jaarlijkse presentatie over de ontwikkelingen in de gemeentelijke organisatie door de gemeentesecretaris leverde deze keer geen politieke vragen op voor wethouder Karin Schrederhof. De gemeentesecretaris ging onder meer in op de wendbaarheid van het ambtenarenapparaat dat noodzakelijkerwijs moet meebewegen nu het Rijk vaker met tijdelijk geld voor projecten over de brug komt. Hij stond ook stil bij het licht gestegen ziekteverzuim en de inzet op het behoud van personeel.
NOVEX
In april 2023 zijn Rijk, provincie, waterschappen, MRDH en de acht gemeenten, van de Verstedelijkingsalliantie, waaronder Delft, gestart met de samenwerking in het NOVEX-gebied Zuidelijke Randstad. In het ontwikkelperspectief staan de ambities van de vijf hoofdopgaven. Het college van Delft heeft richtinggevende aandachtspunten meegegeven voor het vervolgproces met als doel de NOVEX en het beleid van Delft nog beter op elkaar af te stemmen.
De brief van het college over dit onderwerp werd een maand geleden door de commissie voor bespreking doorgeschoven naar deze vergadering. Maar veel debat leverde het overleg niet op, wel wat vragen voor wethouder Martina Huijsmans. Zij legde Hart voor Delft onder meer uit dat het niet gaat om een gemeenschappelijke regeling waar Delft aan deelneemt, maar dat in het ontwikkelperspectief grote regionale projecten zijn opgenomen. De wethouder legde uit dat de gemeente met het onderschrijven van dit perspectief een vinger in de pap houdt in de ontwikkelingen en een plek aan de overlegtafel heeft.
De PvdA sprak de zorg uit dat in het ontwikkelperspectief de focus heel erg ligt op wonen, werken, reizen en verdienen. Daar zou recreëren ook aan toegevoegd moeten worden, aldus de PvdA. De fractie verwees onder meer naar de regio’s Utrecht en Amsterdam waar de groene omgeving goed bereikbaar is. Wethouder Huijsmans maakte de PvdA-fractie duidelijk dat groen en recreatie in de Zuidelijke Randstad ook volop aandacht krijgen, maar dat die vooral belegd zijn bij de metropoolregio en de provincie.
Onafhankelijk Delft sprak de wens uit dat het ontwikkelperspectief vooral een levend document moet zijn, waar de raad grip op moet houden. De wethouder verzekerde Onafhankelijk Delft dat de raad in controle blijft en dat het perspectief mee verandert met de tijd. De fractie van Onafhankelijk Delft kondigde aan dit onderwerp mee terug te nemen voor intern beraad. Als dat leidt tot een motie praat de raad daarover verder in de vergadering op 6 november.
Referendumverordening
De fractie van Volt gaat voor de komende raadsvergadering kijken hoe en of ze het voorstel Referendumverordening 2025 kan aanpassen. De vorige verordening dateert van 2020. De referendumkamer heeft de verordening vernieuwd en verduidelijkt en voorgelegd aan het fractievoorzittersoverleg dat de raad adviseert om het voorstel als hamerstuk vast te stellen.
Volt maakte opnieuw kenbaar geen fan te zijn van een raadgevend referendum, waarbij het laatste woord aan de gemeenteraad is. Volt zou bij het peilen van de mening van de stad liever een burgerberaad inzetten.
Het schrappen van de kiesdrempel uit de referendumverordening is volgens Volt ook geen goed plan, omdat een referendum daardoor een hele dure petitie wordt. Het is nog niet zeker of Volt de verordening via een amendement wil aanpassen. Volt hield ook de mogelijkheid open om bij de aanpassing van de Participatieverordening het burgerberaad en andere meepraat-instrumenten ter sprake te brengen.
Zienswijze
In deze vergadering werd het voorstel Zienswijze Visie Economisch Vestigingsklimaat en Mobiliteitsvisie Metropoolregio Rotterdam alleen met betrekking tot het economisch vestigingsklimaat besproken. GroenLinks overweegt een amendement op dit punt om in de zienswijze expliciet de BioTech Campus te benoemen. In de commissie Ruimte en Verkeer wordt op 14 oktober het mobiliteitsdeel van de zienswijze besproken.
Femicide
Aan het begin van de vergadering gebruikte één van de ondertekenaars van de open brief aan burgemeester Pechtold en de gemeenteraad haar inspreektijd om aandacht te vragen voor het vraagstuk van femicide en ander geweld tegen vrouwen in Delft.
297 Delftenaren vragen in die brief dit vraagstuk voortvarend op te pakken. De inspreker deed alvast een voorzet door de commissie en de burgemeester te vragen om de situatie in Delft in kaart te brengen en toe te zien op een plan van aanpak met meetbare doelen. Daarnaast vroeg de inspreker aan de partijen om dit onderwerp onder het kopje Veiligheid ook mee te nemen in de verkiezingsprogramma’s. De commissie praat in de vergadering van donderdag 27 november verder over femicide.
1 oktober 2025 – Daar woonde ik. Bij die groene deur. Geweldige tijd. Meer binnenstad kun je niet hebben. Dicht bij het stadhuis. Dicht bij alles. Maar je wordt ouder. Ik woon nu boven de Hoven, vertelt het commissielid. Gelijkvloers. Hoef nu niks meer aan het huis te doen. Alles dicht in de buurt. Maar eerlijk, als ze die flat naar de binnenstad konden verplaatsen, verhuisde ik mee. We zijn er. De deur staat open. De Jessehof. Startpunt voor Kijk in wijk. Dinsdag 30 september. Samen met bewoners en ondernemers lopen raads- en commissieleden door de Binnenstad. Een wijk die raast, beweegt, bruist, waar niemand zich alleen hoeft te voelen en waar niks verborgen blijft.
In de drukke binnenstad van Delft barst het van de plekken waar je achteloos voorbij of overheen loopt. Ook de Jessehof is zo’n plek, vertelt de voorzitter. Het diaconaal centrum probeert de eenzaamheid tegen te gaan. Onder het systeemplafond luisteren de deelnemers die vanavond drie looproutes door de binnenstad gaan volgen naar haar verhaal. Ze was ooit wethouder en ook raadslid. En ja, ook raadsleden zijn welkom in de Jessehof, want ook als raadslid kun je je soms eenzaam voelen. Om het echte verhaal van de Jessehof te laten zien, start ze een filmpje.
Omzien
Henk, kun je het zien? roept de ene slechtziende van het Inclusie Collectief naar de andere slechtziende van het Toegankelijkheidsnetwerk. Humor. Onder de tafel drinkt zijn hond uit een bak water. De Jessehof is gastvrij. Voor iedereen. We hebben allemaal ons eigen verhaal, zegt de man met het lange witte haar op de video. Al die verhalen zijn even belangrijk. In de Jessehof helpen mensen elkaar. De gepensioneerde professor legt andere bezoekers uit wat er in de krant staat. Omzien naar elkaar.
In de drukke binnenstad valt dat omzien niet mee voor wie slechtziend is of een andere beperking heeft. Alles is vlak. Er zijn geen stoepen meer. Fietsers, scooters, fatbikes kriskrassen tussen voetgangers door. Met een blinddoek voor ervaart een groep raadsleden heel even wat het is om te leven in een omgeving, waarin je afhankelijk bent van een stok, een hond en het besef bij de gemeente dat drie rondjes draaien op de Beestenmarkt ervoor zorgt dat je daar elk gevoel voor richting kwijt bent.
Op de Brabantse Turfmarkt vertelt de wijkagent, zeg maar Cor, samen met ondernemers hoe fatbikers voor overlast zorgen en hoe die overlast aangepakt wordt. Wat verderop staat de stadsecoloog met de andere groep stil bij de leistenen op de Markt. Daar zitten hele kleine fossielen in verborgen. Als je het weet, zie je ze.
Boompjes
Het groen en de beesten. Ze gaan de binnenstadbewoners aan het hart. Bij het Rietveld wijzen de Binnenstad-noord bewoners op de bomen. Aan de ene kant van de gracht staan iele iepen. De gemeente moet meer aandacht aan die bomen geven, vinden ze. Die boompjes voegen niks toe. Ze zorgen niet voor schaduw, niet voor verkoeling en ze houden het geroezemoes van de terrassen niet tegen. De bewoners zamelen geld in voor de campagne; 1000 kronen voor Delft. Op 3 november willen ze tijdens de jaarlijkse Kroonlezing in De Veste 1000 bomen aanbieden aan de stad.
Bij de Raamstraat horen de raadsleden hoe bewoners hun best doen om vogels, egels en bijen terug te krijgen in de binnenstad. Struiken waar mussen in kunnen schuilen. Bladeren waar egels zich in kunnen verbergen. En ook de gierzwaluw is welkom in Delft. Dat vogeltje doet alles in de lucht; slapen, eten, seksen, alleen om te broeden zitten ze even stil op hun nest.
Lutherse kerk
Net zo stil als de groep raadsleden die in de Lutherse kerk luistert naar het streven van de kerkgemeenschap om het gebouw te behouden. Het belang daarvan staat beschreven in de Toekomstvisie Religieus Erfgoed. De vertegenwoordiger van de kerk legt uit hoe woorden omgezet worden in daden. Sinds een paar jaar laat de kerk weer van zich horen en luidt de klok van 9.00 tot 21.00 uur. Dat geeft een buurtgevoel. Het kerkbestuur wil het gebouw multifunctioneel gaan gebruiken. De houten kerkbanken gaan eruit en maken plaats voor stapelbare stoelen. Doodzonde van die banken, roept een bewoner. Nee, de banken gaan eruit en de zalen bij de kerk bieden ruimte voor bruiloften, concerten en uitvoeringen.
Banken en luie stoelen zat bij sociëteit Poenix van Delftsch Studenten Corps. In het monumentale pand is het een drukte van belang in de keuken. De studenten hebben gegeten en in de spoelkeuken wacht de afwas. De president van het Corps leidt de raadsleden rond door de donkere gangen van bar naar bar, langs opgestapelde lege kratten bier naar de kelder waar het nog stil is in studentendiscotheek Lorre.
Cultuurtempel
Een ander kerkgebouw dat op een nieuwe bestemming wacht is de De Génestetkerk. Het kerkgebouw ligt verborgen achter een poort aan de Oude Delft. Niet zo vreemd voor een oude schuilkerk. De nieuwe eigenaar – voor 1 euro kocht ik de kerk – vertelt de raadsleden hoe zijn stichting het voormalige gebedshuis wil veranderen in een cultuurtempel; een plek voor concerten en voor debat. De donkere houten kerkbanken gaan eruit. Opnieuw een zucht van de bewoner die de banken liever in tact houdt. Al moet hij toegeven dat ze niet heel erg gemakkelijk zitten. Over een jaar moet de make-over van kerk naar tempel gereed zijn.
Ondernemers
De andere groep raadsleden hoort van ondernemers op de Markt, de Klis en het Doelenplein hoe zij verenigt en samen opkomen voor hun belangen en hun bedrijven economisch gezond en aantrekkelijk voor bezoekers willen houden. Nu Filmhuis Lumen is vertrokken, hebben de ondernemers op het Doelenplein een stichting opgericht. Die moet evenementen gaan organiseren en geld in het laatje brengen dat terugvloeit in de stichting. De verlichting op het plein kan beter, vinden ze en die auto’s zijn ze liever kwijt dan rijk. Aan de andere kant van de binnenstad horen raadsleden hoe Delftstede is veranderd in een bedrijfsverzamelgebouw met onder meer een kinderopvang en een muziekschool. En bij het Huis van Delft wordt onder meer gesproken over het verbeteren van de bereikbaarheid van de binnenstad.
Klepstuwen
Het begint te schemeren als medewerkers van het Hoogheemraadschap Delfland de raadsleden leren dat de binnenstad een polder is. Soms lijkt het water in de grachten heel laag te staan. Dat lijkt niet alleen zo, dat is ook zo. Delfland sorteert dan voor op een forse regenbui. Met de klepstuwen zorgt het hoogheemraadschap ervoor dat de binnenstad niet overstroomt.
Aan de Geerweg beheren bewoners zelf de speeltuin. Dat doen ze vol overgave en passie. Alleen de regels zitten hen soms wel heel erg in de weg. Willen ze een nieuwe wipkip, dan moeten ze volgens die regels de gemeente laten weten hoe lang die wipkip meegaat. Doodzonde dat bewoners op die manier hun vertrouwen in de gemeente kwijtraken, zegt een van de raadsleden tijdens de afronding terug in de Jessehof.
Bij de Leeuwebrug op de Koornmarkt roept de voorzitter van Belangenvereniging Oude en Nieuwe Delf de raadsleden op om bewoners zo vroeg mogelijk bij plannen van de gemeente te betrekken. Er zit hier zoveel kennis in de binnenstad, zegt hij. Bij de warmtepompen ging het goed. Net als bij het isoleren van monumenten. Bewoners werden heel vroeg betrokken. En ja, de gemeente moet ook werk maken van het fietsparkeren. Die oproep klonk eerder die avond ook bij het Rietveld. Er liggen wel plannen, maar de bewoners willen zien dat er iets mee gebeurt.
Gasthuisplaats
De groep gaat de brug over en stapt de synagoge binnen. Voor veel raadsleden een verborgen plek waar ze voor het eerst binnenstappen. In het Joodse gebedshuis horen ze over de historie van het gebouw en dat het al weer zo’n 20 jaar in gebruik is voor de diensten van de Joodse gemeenschap. De synagoge staat naast de Gasthuisplaats die flink overhoop ligt. Er wordt archeologisch onderzoek gedaan. Menselijke resten en muren komen tevoorschijn. Ze leggen bloot waar in de toekomst gebouwd en geplant kan worden.
Bij de Zuidergracht, waar de woonboten liggen, wordt niks geplant. Het is er hartstikke groen. Maar dat gaat allemaal weg, zegt de vertegenwoordiger van Belangenvereniging Zuidpoort stellig. De raadsleden kijken verbaasd. Ze weten van niks. Ook voor de wijkregisseur van de binnenstad is dat nieuws. Ik ga het uitzoeken, laat hij weten. Ondertussen laat de andere groep raadsleden zich in de Kromstraat bijpraten over de overlast in de uitgaansstraat en het cameratoezicht. De verzuchting klinkt dat er geen poppodium meer is in Delft.
Handboeien
De wijkagent – zeg maar Cor – is dan al afgehaakt. Hij komt wat later dan de rest van de raadsleden en bewoners terug in de Jessehof waar wordt teruggeblikt op nieuwe ontdekkingen, waardevolle ontmoetingen en een gastvrij wijkbezoek. De wijkagent verontschuldigt zich voor zijn omweg. Hij kijkt naar zijn koppel. Hij is zijn handboeien kwijt. Daar begon hij zijn route mee. Maar op de Binnenwatersloot kwam ik iemand tegen die nog een paar dagen cel te goed had. Niets en niemand blijft verborgen in de binnenstad.
26 september 2025 – Na een uitgebreid debat heeft de gemeenteraad in de vergadering op donderdag 25 september ingestemd met het voorstel Beleidsnotitie Voetganger op 1. Net als eerder in de commissievergadering liepen de meningen over het voorstel behoorlijk uiteen. Een groot deel van het debat ging niet over voetgangers, maar over het reguleren van fietsers en fatbikes in drukke winkelgebieden.
Via drie amendementen en drie moties probeerden diverse partijen het voorstel aan te passen en het beleid bij te sturen. Slechts één amendement werd aangenomen. De raad stemde unaniem in met het amendement Verbeter de wandelroutes door Tanthof van STIP. Dat wijzigingsvoorstel voegt een groene wandelroute van Delft Campus naar het hart van Tanthof als ambitie toe aan het voorstel.
Fatbikeverbod
Hart voor Delft, VVD en Onafhankelijk Delft trokken hun motie Onderzoek naar een volledig fatbikeverbod in de binnenstad en de winkelgebieden van Delft in. Wethouder Martina Huijsmans liet de raad weten landelijke wetgeving voor fatbikes te willen afwachten. Tegelijkertijd stelde ze de indieners van de motie gerust dat de gemeente al veel aandacht heeft voor de fatbikers die als overlastgevend worden ervaren. Een verbod op fatbikes kan volgens de wethouder nu niet worden ingesteld, omdat dat voor alle fietsers zou moeten gelden.
De motie Strenger optreden tegen gevaarlijk gebruik van fatbikes in Delft van Onafhankelijk Delft werd verworpen door de tegenstemmen van ChristenUnie, D66, GroenLinks, PvdA, SP, STIP en Volt. Onvoldoende steun in de raad was er ook voor de motie Winkels open, fietsers lopen. De meerderheid van ChristenUnie, D66, GroenLinks, Onafhankelijk Delft, PvdA en STIP stemde tegen deze motie van Hart voor Delft.
Voetgangersgeluk
Onafhankelijk Delft en VVD stemden voor het amendement Geen verbod op fietsen in de stad van STIP en Volt, maar dat was onvoldoende om te worden aangenomen. Ook het amendement Verankering van voetgangersgeluk dat werd ingediend door GroenLinks, PvdA, Onafhankelijk Delft en D66 werd verworpen. CDA, Hart voor Delft, SP, STIP, VVD en Volt stemden tegen.
Het voorstel Beleidsnotitie Voetganger op 1 werd uiteindelijk breed ondersteund in de raad. De tegenstemmers waren Hart voor Delft, Onafhankelijk Delft, SP en VVD.
Woonmonitor 2025
Bij de bespreking van de Woonmonitor 2025 diende Hart voor Delft de motie 33% sociaal borgen in plancapaciteit in. De fractie probeerde daarmee het college de opdracht te geven om er binnen een half jaar voor te zorgen dat de plancapaciteit voor nieuwe woningen al in 2026 minimaal een derde sociale huur betreft. SP en Onafhankelijk Delft steunden de motie, maar de overige fracties stemden in meerderheid tegen. De motie werd verworpen.
Delftse Inclusie Agenda
Het VN-verdrag Rechten voor mensen met een handicap uit 2016 schrijft voor dat alle gemeenten in Nederland verplicht zijn om een actieplan te maken, waarin staat hoe mensen met een beperking zo zelfstandig en onafhankelijk mogelijk kunnen leven.
In Delft heet dat plan de Delftse Inclusie Agenda “Samen naar een toegankelijker Delft”. Vorig jaar werd die agenda door het college gepresenteerd en onlangs werd in de commissievergadering de eerste voortgangsrapportage besproken. De rapportage beschrijft wat de gemeente het afgelopen jaar heeft gedaan en nog gaat doen om Delft nog toegankelijker te maken. De gemeente doet dat samen met de stad, met het Toegankelijkheidsnetwerk en met het Inclusie Collectief Delft.
Een ruime meerderheid van de raad stemde in met de motie Ambitie voor toegankelijk(st)e gemeente. Deze motie van ChristenUnie en Onafhankelijk Delft draagt het college op om in overleg met het Toegankelijkheidsnetwerk actief in te zetten op deelname aan de verkiezing van Meest toegankelijke gemeente en/of Access City Award die respectievelijk VNG elke drie jaar en Europese Commissie jaarlijks uitreiken. CDA, D66, GroenLinks, Hart voor Delft en VVD stemden voor deze motie.
Onafhankelijk Delft trok de motie Kapot glas op straat opruimen in Delft, als onderdeel van de inclusieagenda in, nadat wethouder Joëlle Gooijer duidelijk had gemaakt dat ze nu geen tijd en geld heeft om dat als extra maatregel toe te voegen aan de inclusie agenda. Onafhankelijk Delft kondigde aan te gaan werken aan een betere motie.
Vastgoedbedrijfanalyse 2024
De Nota Vastgoedbedrijfanalyse 2024 geeft inzicht hoe de gemeente daarmee omgaat en wat de kosten en baten zijn. Bij dit bespreekpunt diende de SP de motie Geen verkoop van publiek eigendom en Hart voor Delft de motie Publieke functies in gemeentelijk vastgoed in. Beide moties werden door een ruime meerderheid van de raad verworpen,
DSM-Firmenich Oost
De gistfabriek sluit op 1 januari 2026. Dat betekent dat DSM samen met de provincie en de gemeente wil verkennen hoe dit terrein veranderd kan worden in een stadsdeel waar gewerkt en misschien in de toekomst ook gewoond wordt. Het terrein is eigendom van het multinationale biochemieconcern DSM-Firmenich. Als het gebied waar nu alleen gewerkt wordt, ook voor wonen wordt bestemd, moet de provincie daarvoor eerst akkoord geven. In de Vertrekpuntennotitie DSM-Firmenich Oost beschrijft het college onder meer het proces hoe de gemeente denkt van dromen bouwplannen te maken en hoe de stad daarbij wordt betrokken.
Hart voor Delft vroeg het college in de motie DSM Oost voor Delftenaren om bij het maken van de plannen voor dit gebied ruimte te reserveren voor senioren- en gezinswoningen, kleine maakbedrijven en sociaal ondernemerschap. Alle overige fracties stemden tegen de motie. Nagenoeg alle fracties zeiden het te vroeg te vinden om nu al te praten over de invulling van het nieuwe stadsdeel.
Fietsdoorsteek
De geplande fietsdoorsteek tussen de flats van de Jupiterstraat naar de Vulcanusweg stond opnieuw op de agenda van de raad door moties van Onafhankelijk Delft en Hart voor Delft. Een van de flatbewoners liet onlangs in de commissievergadering weten dat er nog geen overleg is geweest met de gemeente over de doorsteek en dat er ook nog niet is gekeken naar alternatieven. De bewoners vrezen dat de fietsdoorsteek voor onveilige verkeerssituaties en minder sociale samenhang gaat zorgen.
Wethouder Huijsmans legde uit dat een eerder aangenomen motie door de raad niet vroeg om nieuwe alternatieven, maar om uitleg waarom is gekozen voor de uitwerking en het inpassen van de doorsteek. Op een oproep om mee te praten, kwam volgens de wethouder, geen reactie van de bewoners. Ze sprak de hoop uit dat er alsnog een werkgroep met bewoners kan komen, waarin overleg wordt gevoerd over een ontwerp voor de fietsdoorsteek.
Hart voor Delft kreeg bij de motie Pas op de plaats en eerst alternatieven verkennen steun van Onafhankelijk Delft en SP. De raadsmeerderheid verwierp de motie. De motie van Onafhankelijk Delft Eerlijke Participatie fietsdoorsteek Vulcanusweg-Röntgenweg werd verworpen door tegenstemmen van CDA, ChristenUnie, D66, GroenLinks, PvdA, STIP en Volt.
Verkeersveiligheid Tanthof
De moties Snelle maatregelen voor verkeersveiligheid Tanthof van Onafhankelijk Delft en Bewoners veilig op 1 van Hart voor Delft, VVD en CDA werden verworpen. De tegenstemmers herinnerden de indieners van de moties eraan dat wethouder Huijsmans eerder in de commissievergadering beloofde dat ze in samenspraak met de bewoners gaat bekijken hoe de verkeersveiligheid in Tanthof verbeterd kan worden.
De wethouder herhaalde die toezegging in de raadsvergadering. Ze sprak de verwachting uit dat over een paar weken met een smiley-bord op diverse plekken in de wijk snelheden gemeten kunnen worden.
Warmteprogramma
In deze vergadering besprak de raad ook de collegebrief Update en Uitgangspuntennotitie Warmteprogramma Delft 2026. Deze notitie loopt vooruit op het Warmteprogramma dat elke gemeente voor 31 december 2026 moet vaststellen.
De motie Ruimte voor energie- en warmte initiatieven van GroenLinks, D66, STIP en PvdA werd door een ruime meerderheid van de raad aangenomen. De tegenstemmen kwamen van CDA en Onafhankelijk Delft. De motie geeft het college onder meer de opdracht om bij het opstellen van het warmteprogramma, naast grootschalige warmtenetten en individuele oplossingen ruimte te maken voor mini-warmtenetten en kleinschalige straat- en buurtinitiatieven.
De raad nam ook de motie Koeling in het Warmteprogramma aan. De enige tegenstemmen kwamen van de SP. Deze motie van CDA, STIP, GroenLinks en D66 roept het college op in het Warmteprogramma expliciet aandacht te besteden aan het vraagstuk koeling bij bestaande bebouwing. Daarnaast moet het college inzichtelijk maken hoe koeling in bestaande bouw wordt meegenomen.
Hamerstukken
Via hamerslag ging de raad akkoord met de voorstellen Toetreding gemeente Zuidplas en wijziging gemeenschappelijke regeling Regionale Belastinggroep (RBG) en Wijziging Grondprijzenbeleid 2024-2028 voor wat betreft nuts en energievoorzieningen. Dat gold ook voor de aanwijzing van de burgemeester in het Algemeen Bestuur van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) en de benoeming van een lid van de Raad van Toezicht van Stichting Librijn openbaar onderwijs.
In memoriam
Aan het begin van de vergadering stond burgemeester Pechtold stil bij het recente overlijden van Herman Smithuis. Smithuis was raadslid voor Stadsbelangen Delft van 1990 tot 1998. In zijn tweede periode als raadslid was bij fractievoorzitter en later, tussen 2006 en 2010, droeg hij ook als voorzitter van het partijbestuur bij aan de lokale politiek.
