Rustige jaarwisseling leidt tot uitvoerig debat

Rustige jaarwisseling leidt tot uitvoerig debat

12 maart 2021 – In de commissie Economie, Financiën en Bestuur is in de vergadering op donderdag 11 maart uitgebreid stilgestaan bij de evaluatie van de afgelopen jaarwisseling. Hierin concludeert het college dat die relatief rustig verliep. Dat riep bij diverse fracties veel vragen op, want de brandweer rukte vaker uit, brandweerlieden werden bekogeld met vuurwerk en er werden, ondanks het vuurwerkverbod, zeven aanhoudingen verricht.

Dat alles bij elkaar riep bij de PvdA een ‘gemengd beeld’ op. Want ook de schade aan straatmeubilair en speeltoestellen neemt jaarlijks toe; van ruim 20.000 euro in 2019 naar ruim 30.000 in 2020. De PvdA constateerde tevreden dat het op de eerste hulp gelukkig extreem rustig was geweest. Het eenmalige vuurwerkverbod vanwege corona smaakte wat de PvdA betreft naar meer. Het twee jaar achter elkaar niet doorgaan van de vreugdevuren in Delft betekent niet dat de PvdA n een voorstander van vreugdevuren is bij de komende jaarwisseling. GroenLinks deelde de standpunten van de PvdA. GroenLinks zei liever alternatieve activiteiten te zien dan vreugdevuren, omdat het zonder die vuren al twee jaar is goed gegaan.  

Lessen

De fractie van het CDA deelde complimenten uit aan iedereen die ervoor had gezorgd dat de jaarwisseling rustig verliep. Ook het CDA zag in de evaluatie een wisselend beeld. De fractie wilde van burgemeester Marja van Bijsterveldt onder meer weten welke lessen er getrokken kunnen worden. Daarnaast wilde het CDA weten of de burgemeester scenario’s wil laten uitwerken, waarin rekening wordt gehouden met de lokale uitvoering van het landelijk verbod op knalvuurwerk en vuurpijlen. De VVD hield een betoog voor streng handhaven en het verhalen van de schade op de daders.

Ook Groep Stoelinga bepleitte een strenger beleid, omdat er de afgelopen oud en nieuw ondanks het vuurwerkverbod toch een hoop geknal was. Wat Groep Stoelinga betreft gaan de vreugdevuren de komende jaarwisseling weer  door en komt er een kerstboominzamelactie voor de jeugd. Ook D66 hoorde en zag de afgelopen jaarwisseling veel illegaal vuurwerk, maar geen handhavers. In tegenstelling tot de PvdA pleitte D66 niet voor een lokaal vuurwerkverbod. Dat moet volgens D66 landelijk worden geregeld.

Verdachten

Dat is ook de lijn die burgemeester Van Bijsterveldt zei te willen volgen. De burgemeester legde uit dat het wisselende beeld kwam doordat de brandweer het wel drukker had met kleinere zaken, maar dat er geen bijzondere meldingen waren. Voor het gooien met vuurwerk naar de brandweer zijn twee verdachten opgepakt. Zij zitten nog vast. De twee kunnen volgens de burgemeester bij de volgende oud en nieuw rekenen op een gebiedsverbod of een brief, waarin staat dat ze thuis moeten blijven.

De burgemeester liet ook weten dat organisatoren onder de afgesproken condities voor de komende jaarwisseling een vergunning kunnen aanvragen voor een vreugdevuur. Stadsbelangen Delft stelde voor om  naast de vuren in Tanthof en de Brasserskade er ook een te laten organiseren aan de Van Foreestweg. Dat wees Van Bijsterveldt van de hand. Ze zei niet voor uitbreiding te zijn, maar ook niet voor een verbod. Ze wees op de behoefte bij de jongeren in de twee wijken aan vreugdvuren en ze sprak de verwachting uit dat er vergunningen worden aangevraagd en dat alles binnen de regels blijft.

Een alternatief zoals het idee van STIP voor een droneshow werd door meerdere fracties gedeeld maar  is volgens de burgemeester op dit moment niet te betalen voor Delft. De oproep van het CDA om verschillende scenario’s uit te werken voor de komende jaarwisseling legde de burgemeester naast zich neer. Ze wees daarbij op de tientallen jaren ervaring die is opgebouwd. Daarnaast verwacht Van Bijsterveldt dat de komende jaarwisseling weer veel zal lijken op de voorgaande oud en nieuw. Ze nam wel de suggestie van D66 over om in de volgende evaluatie het effect van het gedeeltelijke vuurwerkverbod mee te nemen.

Corona

Bij de maandelijkse bespreking van het lokale coronabeleid bleek dat deze keer de vragen van de fracties zich vooral toespitsten op de jeugd, het onderwijs en de komende Tweede Kamerverkiezingen. Diverse fracties spraken hun zorgen uit over het effect van alle maatregelen op jongeren.

Wethouder Hatte van der Woude beaamde dat de Delftse jongeren, net als in de rest van Nederland, zich gemiddeld slechter voelen dan voor de coronacrisis. De wethouder wees op een toename van overgewicht onder jongeren, meer angst en meer depressie. De scholen en andere organisaties zitten daar bovenop. Ook huiselijk geweld en de toegenomen intensiteit daarvan heeft volgens de wethouder alle aandacht.

Burgemeester Van Bijsterveldt liet de commissie weten dat de voorbereidingen voor de verkiezingen op schema liggen. Wethouder Karin Schrederhof zei dat de Tijdelijke Overbruggingsregeling Noodzakelijke Kosten (TONK) vanaf april uitbetaald gaat worden. Daarnaast zei de wethouder dat de vaccinatielocatie aan de Mozartlaan opengaat zodra er voldoende vaccins voor Delft zijn. Wethouder Huijsmans voegde daar aan toe dat mensen die vervoer nodig hebben naar de inentingslocaties gebruik kunnen maken van de Delfthopper. Ook zei Huijsmans dat de anderhalvemeterbelijning op straat binnenkort wordt opgefrist, want na een jaar slijten die aanwijzingen wat weg.

Wethouder Bas Vollebregt had opnieuw geen antwoord voor de VVD. Die fractie vraagt maandelijks naar het aantal faillissementen in Delft en de financiële situatie van ondernemers. De wethouder liet weten dat hij dat overzicht niet kan geven. D66 maakte aan het eind van de bespreking bekend wellicht een motie te willen voorbereiden. Die fractie wil naar aanleiding van het datalek bij de GGD meer inzicht in het privacybeleid van gemeenschappelijke regelingen.

Avalex

De voorgenomen toetreding van de gemeenschappelijke afvalverwerker Avalex tot HVC leidde na de commissievergadering op 11 februari vorige week in de raad tot de motie Duidelijkheid over zorgen inbesteding HVC. Die unaniem aangenomen motie van VVD, D66, Onafhankelijk Delft, SP en STIP gaf het college de opdracht om het bestuur van Avalex via de wensen en bedenkingen van de fracties te laten reageren op de belangrijkste kritieken en tegenstrijdigheden in de brieven die de raad ontving van commerciële concurrenten van HVC.

HVC is een publiek afvalverwerkingsbedrijf met 44 gemeenten en zes waterschappen als aandeelhouder. Eind dit jaar lopen de contracten voor de afvalverwerking van Avalex af. De gemeente Delft is een van de zes deelnemende gemeenten in Avalex. Aanvankelijk leek het erop dat de contracten via een aanbesteding vernieuwd zouden worden, maar onderzoeken wezen er volgens wethouder Stephan Brandligt op dat een toetreding tot HVC een betere keuze is.

In het raadsdebat bleek dat verschillende fracties moeite hadden met het feit dat de invloed van de raad in dit proces beperkt is en dat de raad ook weinig te vertellen had over een miljoenengarantstelling. Daar bleek donderdagavond in de commissievergadering weinig verandering in te zijn gekomen. De commissie besprak de brief van het Avalex-bestuur, die naar het oordeel van sommige fracties te laat naar de commissie was gestuurd.

Stadsbelangen Delft en Groep Stoelinga hadden onvoldoende tijd om de stukken te bestuderen. Volgens Groep Stoelinga kon de motie dan ook niet als afgedaan worden beschouwd. Stadsbelangen Delft hield vol dat de raad een besluit zou moeten nemen over zaken waarmee grote bedragen zijn gemoeid.

De fractie van het CDA zei begrip te hebben voor die kritiek, maar wees er ook op dat het bestuur van Avalex op vrijdag 12 maart een besluit neemt over de toetreding. Veel nieuws stond er volgens het CDA niet in de brief van het Avalex-bestuur. In het debat draaide het ook weer om de vraag hoe en wie het Delftse afval goedkoper kan verwerken; HVC of een commerciële partij.

De coalitiepartijen D66, GroenLinks, VVD, STIP en PvdA hadden eveneens veel vragen, maar konden  de lijn van het college en het proces van wensen en bedenkingen steunen. De PvdA sprak daarbij haar vertrouwen uit in het traject en zei achter de inbesteding te staan. Oppositiepartij SP liet weten de inbesteding principieel te steunen. De SP vindt dat nutstaken altijd door de overheid uitgevoerd moeten worden. Ook de ChristenUnie zei voor inbesteding te zijn.

De raad heeft echter na het besluit van het bestuur van Avalex om op te gaan in HVC geen mogelijkheid meer om er nog iets van te vinden. Dat in de vijf andere gemeenten de gemeenteraden op verschillende manieren besluiten nemen over deze kwestie maakt het proces er niet duidelijker op. Wethouder Brandligt stelde de commissie daarom nogmaals voor om in de commissie Rekening en Audit het Delftse treasurystatuut en de rol van de raad daarbij tegen het licht te houden.

Groep Stoelinga kondigde een motie aan om in de komende raadsvergadering een oordeel te geven over de gang van zaken.

Terrassen

Het voorstel Wijziging APV voor de tijdelijke uitbreiding van de terrassen 2021 in verband met de corona-crisis is door de commissie na een korte bespreking als hamerstuk toegevoegd aan de agenda van de komende raadsvergadering. Alle fracties reageerden tevreden op de aangepaste beleidsregel die de uitbreiding van terrassen binnen de geldende coronaregels mogelijk maakt.

STIP stelde voor om naast het verruimen van de terrassen ook te kijken naar een incidentele uitbreiding van de festiviteitenregeling. Burgemeester Van Bijsterveldt zei bereid te zijn die suggestie over te nemen zodra er weer meer ruimte is voor mensen om zich vrijer te bewegen. Onafhankelijk Delft wilde weten wat er gebeurt voor ondernemers die geen terras hebben. Daarvoor zei de burgemeester helaas weinig te kunnen doen, omdat binnen de werkelijkheid van de compacte stad niet iedereen blij gemaakt kan worden. 

Prinsenhof

Het voorstel Van visie naar ontwerp Prinsenhof Delft, start Ontwerpfase werd door een meerderheid van de fracties van de overlegagenda geschrapt. Het voorstel komt later dit jaar terug bij de bespreking van de Kadernota.

Ophalen van grofvuil blijft gratis

5 maart 2021 – Het ophalen van grof huishoudelijk afval, matrassen en snoeiafval in Delft blijft gratis. De gemeenteraad zette in de vergadering op donderdag 4 maart via een amendement een streep door het ophaaltarief van 25 euro per keer dat het college wilde invoeren. Het amendement van ChristenUnie, CDA, D66 en STIP werd unaniem aanvaard.

Het college kwam met dit aanvankelijke bezuinigingsvoorstel, nadat de raad vorig jaar instemde met een pakket bezuinigingsmaatregelen om de stijging van de afvalstoffenheffing te beperken. De indieners van het amendement gaven in hun voorstel al aan dat er nu waarschijnlijk een tekort van ongeveer twee ton ontstaat. Dat gat kan volgens de fracties gedicht worden met geld uit de reserve Reiniging.

Daarnaast dienden dezelfde vier fracties de motie Schone en leefbare wijken in. Die motie werd door alle fracties, behalve Stadsbelangen Delft en Groep Stoelinga, aangenomen. Het college heeft de opdracht gekregen om de kosten voor het ophalen van grofvuil van volgend jaar weer te verrekenen in het tarief voor een- en meerpersoonshuishoudens van de Verordening Reinigingsheffing. Ook moet het college in gesprek met de woningcorporaties en huurdersraden over het voorkomen van illegaal afval dumpen en zwerfvuil.

De motie Beloning wegbrengen van grofvuil/samen blijft Delft schoon werd door een ruime meerderheid van de raad verworpen. Alleen de SP steunde die motie van Groep Stoelinga en Stadsbelangen Delft. Het geamendeerde voorstel Eerste wijziging van de verordening reinigingsheffingen Delft 2021 werd aangenomen door de meerderheid van de raad. De fracties van Groep Stoelinga, Onafhankelijk Delft en Stadsbelangen Delft stemden tegen.

Wethouder Martina Huijsmans wees er in het debat met de raad op dat er nog wel bezuinigd moet worden. De raad wil daarover, zoals de indieners van het amendement voorstelden, een beeldvormende sessie houden om te bekijken welke mogelijkheden er zijn om met de manier van afval inzamelen een stap te zetten richting minder illegale dumpingen, minder zwerfafval, minder afval, beter scheiden en richting een circulaire economie.

Avalex

Het voorgenomen besluit om de gemeenschappelijke afvalverwerker Avalex toe te laten treden tot HVC leverde na een uitgebreid debat in de commissie in de raadsvergadering opnieuw veel discussie op.

HVC is een publiek afvalverwerkingsbedrijf met 44 gemeenten en zes waterschappen als aandeelhouder. Eind dit jaar lopen de contracten voor de afvalverwerking van Avalex af. De gemeente Delft is een van de zes deelnemende gemeenten in Avalex. Aanvankelijk leek het erop dat de contracten via een aanbesteding vernieuwd zouden worden, maar onderzoeken wezen er volgens wethouder Stephan Brandligt op dat een toetreding tot HVC een betere keuze is.

In de commissievergadering lieten bijna alle fracties bedenkingen noteren. Zo noemden D66, CDA, SP en PvdA de constructie om Avalex als aandeelhouder te laten toetreden ingewikkeld. Daarnaast zetten diverse fracties vraagtekens bij de financiële risico’s die Delft als deelnemer in Avalex loopt. De gemeente moet via Avalex na de toetreden namelijk voor een bedrag tussen de 25 en 30 miljoen euro garant staan. Daar staat tegenover dat Delft jaarlijks een provisie van één procent krijgt. Dat is meer dan bij de bank herhaalde wethouder Brandligt in de raadsvergadering.

Na de commissievergadering waarin alle wensen en bedenkingen werden samengevat in een brief voor het bestuur van Avalex ontving de raad ‘brandbrieven’ van commerciële afvalverwerkers die de voorgenomen toetreding van Avalex tot HVC bekritiseerden. De raad zou op het verkeerde been zijn gezet, eenzijdig zijn geïnformeerd en het zou allemaal veel goedkoper kunnen. Die brieven zorgden in het raadsdebat voor veel onduidelijkheid. Ook de manier waarop de gemeenteraden in de andere vijf Avalex-gemeenten konden meepraten over het proces zorgde in het raadsdebat voor veel vragen en voor moties.

De fracties van CDA, ChristenUnie en SP probeerden met hun motie Extra technische bijeenkomst inbesteden versus aanbesteden het college een extra informatieavond te laten organiseren om, net als in Wassenaar, de raad te informeren over de gevolgen van de toetreding voor de hoogte van de afvaltarieven en financiële risico’s voor Delft. De motie droeg het college ook op om het besluit over de intreding uit te stellen tot na de technische sessie. De raad verwierp de motie. Wethouder Brandligt maakte duidelijk dat het bestuur van Avalex volgende week vrijdag de knoop over toetreding wil doorhakken.

De raad ging wel unaniem akkoord met de motie Duidelijkheid over zorgen inbesteding HVC. Die motie van VVD, D66, Onafhankelijk Delft, SP en STIP geeft het college de opdracht om het bestuur van Avalex via de wensen en bedenkingen te laten reageren op de belangrijkste kritieken en tegenstrijdigheden in de brieven die de raad ontving. De reactie van Avalex wordt volgende week, een dag voordat het bestuur van Avalex een besluit neemt, besproken in de commissie Economie, Financiën en Bestuur.

Verschillende fracties leken moeite te hebben met het feit dat de invloed van de raad in dit proces beperkt is en dat de raad ook weinig te vertellen heeft over een miljoenengarantstelling. Wethouder Brandligt legde uit dat een garantstelling niet betekent dat Delft meer schulden opbouwt. Het financieel risico dat Delft loopt, is volgens de wethouder nagenoeg nihil.  Hij omschreef HVC als een stabiel en gezond bedrijf met een eigen opgebouwd vermogen van 120 miljoen euro.

Dat stelde de fracties van Stadsbelangen Delft en Groep Stoelinga niet gerust. Zij dienden de motie Second opinion in om opnieuw te laten bekijken of de inbesteding bij HVC financieel beter is dan een aanbesteding bij een privaat afvalbedrijf. De motie werd gesteund door het CDA en de ChristenUnie, maar een meerderheid van de raad wees de motie af. CDA, ChristenUnie, Stadsbelangen Delft en Groep Stoelinga dienden ook nog de motie Bij twijfel niet inbesteden in, maar ook die motie werd verworpen.

Ruime steun van alle fracties, op de PvdA na, was er wel voor de motie Onderzoek accountant reikwijdte budgetrecht raad die werd ingediend door het CDA. De commissie Rekening en Audit krijgt de opdracht om de accountant van de gemeente onderzoek te laten doen of het besluit van Avalex, waardoor Delft indirect een financiële garantstelling afgeeft, op gespannen voet staat met het budgetrecht van de raad. De accountant moet voor juli 2021 zijn aanbevelingen voor de gemeenteraad gereed hebben.

PFAS-problematiek

Het voorstel van het college om het opruimen van vervuilde grond in Nieuw Delft te bekostigen via de grondexploitatie is door de raad unaniem aangenomen. Op de voormalige brandweerlocatie zijn hoge concentraties PFAS gevonden. PFAS is een verzamelnaam van chemische stoffen die van nature niet in het milieu voorkomen. In de grondexploitatie was geen rekening gehouden met het moeten afvoeren van vervuilde grond. Die kosten bedragen zo’n drie miljoen euro.

Dat bedrag wil het college deels dekken door 46 van de geplande 62 parkeerplaatsen in het gebied niet te realiseren. Die besparing levert ruim 2,3 miljoen euro op. Daarnaast wil het college zes ton uit de algemene reserve halen.

De motie Vrijspelen capaciteit Prinsenhofgarage werd door de indienende CDA-fractie ingetrokken, nadat wethouder Martina Huijsmans liet weten dat ze over pakweg een jaar bij het bepalen van het benodigde aantal parkeerplekken in Nieuw Delft eerst de gereserveerde plekken in de Prinsenhofgarage vrijspeelt, zodat die weer beschikbaar komen voor bewoners uit omliggende buurten en bezoekers.

Klimaatadaptatie

Bij de bespreking van de Update uitvoeringsagenda Klimaatadaptatie trokken STIP en GroenLinks hun motie Droge voeten en het hoofd koel met Delftse innovaties in. Wethouder Brandligt zegde de raad toe dat hij in een volgende update van de uitvoeringsagenda een paragraaf opneemt, met daarin aandacht voor alle innovatieve maatregelen die in Delft tot dan toe zijn toegepast om in te spelen op de klimaatveranderingen.

De SP, ChristenUnie, CDA en Onafhankelijk Delft hadden de update als haakje gebruikt voor hun motie Gebruik van afkortingen in documenten. Het college zou volgens de motie geen afkortingen meer moeten gebruiken in titels van documenten en documenten moeten voorzien van een verklarende afkortingenlijst. Wethouder Brandligt zei mee te voelen met de indieners van de motie. Volgens de wethouder is er binnen de gemeente aandacht voor begrijpelijke taal en ontvangt de raad binnenkort stukken met een oplegger. Dat is een soort samenvatting, waarin de inhoud van een stuk bondig en begrijpelijk aan de raad wordt uitgelegd.

De uitslag van de stemming over de afkortingenmotie was verrassend; de stemmen staakten. Negentien raadsleden van CDA, ChristenUnie, Onafhankelijk Delft, SP, STIP en VVD stemden voor en negentien raadsleden van D66, GroenLinks, Groep Stoelinga, PvdA en Stadsbelangen Delft stemden tegen. Dat betekent dat motie in de eerstvolgende raadsvergadering opnieuw in stemming wordt gebracht.

Commissievoorzitter

De raad ging donderdagavond akkoord met de benoeming van raadslid Gerrit Jan Valk tot voorzitter van de commissie Sociaal Domein en Wonen en raadslid Daylam Dag tot voorzitter van de commissie Rekening en Audit.

Hamerstukken

Via een klap van de voorzittershamer stemde de raad in met de voorstellen Wijziging verordening rekenkamer, Tweede wijziging Afvalstoffenverordening Delft 2016, Ordevoorstel planning- en control cyclus 2021 en Verordening beslistermijn schuldhulpverlening 2021 gemeente Delft.