Tramlijn 19 gaat rijden, maar commissie is er klaar mee

21 april 2023 – Als het college een brief stuurt over de voortgang van tramlijn 19 betekent dat meestal dat de tram opnieuw later gaat rijden, stelde de CDA-fractie vast in de oordeelsvormende vergadering op donderdag 20 april van de commissie Ruimte en Verkeer. Delft wacht al ruim zestien jaar op de tram naar de TU-campus, maar zo zout als nu had de politiek het nog niet gegeten. De fracties willen dat het college hun teleurstelling en boosheid overbrengt naar de Metropoolregio en de TU Delft.

In het debat over tramlijn 19 moesten die twee instellingen het ontgelden, omdat zij afspraken hebben gemaakt waar de gemeente Delft niks meer aan kan veranderen. Nadat in de zomer van 2022 de Uitvoeringsovereenkomst door de TU Delft en de MRDH is ondertekend, is gestart met de voorbereidingen van de afbouw van het laatste gedeelte van het tramtracé op het TU-terrein. Op dat laatste stuk van het tracé moeten diverse maatregelen worden genomen die ervoor zorgen dat in de universiteitsgebouwen ongestoord onderzoek kan worden gedaan.

Na de sloop van de oude busbaan wordt gestart met de aanleg van een nieuwe trambaan op de Mekelweg tussen de Aula en Sport en Cultuur. De bomen die moeten wijken voor de keerlus kunnen pas na 15 juli worden gekapt. De aanleg van het eindpunt van de tram begint daarom na de zomervakantie. De Metropoolregio (verantwoordelijk voor het openbaar vervoer) en de TU (eigenaar van de grond) verwachten dat de tram aan het eind van het eerste kwartaal van 2024 naar de TU Campus gaat rijden.

Dat lijkt goed nieuws, maar daar dachten de meeste fracties in de commissie toch heel anders over. De dienstregeling die de MRDH en TU hebben vastgesteld, vinden ze beperkt. De tram rijdt alleen op werkdagen van 7.00 tot 19.00 uur, om het kwartier in de daluren en in de spits om de tien minuten. De tram rijdt op de campus niet harder dan 30 km/u en zodra de tram gaat rijden, wordt buslijn 69 geschrapt.

Veel fracties, waaronder CDA, STIP, D66, ChristenUnie, Hart voor Delft en SP spraken hun zorgen uit over de bereikbaarheid van het zuidelijk deel van de campus. De CDA-fractie wees erop dat de tram niet alleen naar de TU rijdt, maar ook langs de winkels in de Zuidpoort en Theater de Veste. STIP, Volt en GroenLinks zeiden dat sommige gebouwen van de TU ook na 19.00 uur nog open zijn. Wat STIP betreft, is de aanleg van een keerlus niet nodig en blijven de bomen staan. Hart voor Delft constateerde enigszins cynisch dat het nog te bouwen theater voor de musical Willem van Oranje nu ook niet bereikbaar wordt met de tram en de SP drong er bij wethouder Martina Huijsmans op aan om met een brede visie op openbaar vervoer in Delft te komen.

De wethouder liet weten begrip voor de zorgen over de bereikbaarheid van Campus Zuid te hebben, maar ze zei zich ook redelijk machteloos te voelen, omdat het gaat om afspraken die de TU en de MRDH onderling hebben gemaakt. Wethouder Huijsmans beloofde wel in gesprek te blijven met de Metropoolregio om de buslijnen 40 en 174 naar Campus Zuid te optimaliseren. Ook garandeerde ze de VVD-fractie dat de tram echt begin 2024 gaat rijden.

De woorden van de wethouder stelden de fracties niet gerust. Het CDA oordeelde dat de komst van tramlijn 19 geen verbetering, maar een verslechtering betekent voor het openbaar vervoer in Delft. De fractie kondigde een motie aan om de raad een brede uitspraak richting Metropoolregio te laten doen. De PvdA sprak over inconsistent beleid van de TU. De universiteit wil volgens de PvdA wel woningen op de campus en geen ov, maar alleen deelfietsen.

De SP zei helemaal klaar te zijn met de TU. De fractie wees op het oorspronkelijke tracé voor tramlijn 19 via de Schoemakerstraat. De tramlijn had dan volgens de SP veel makkelijker doorgetrokken kunnen worden. Als het aan de VVD ligt naar het vliegveld bij Rotterdam. De gemeente zou volgens de SP moeten zeggen dat er gestopt wordt met de tramlijn en dat de bus behouden blijft.

Ook STIP was niet blij, omdat de raad op een zijspoor is gezet. Volt wees erop dat de Metropoolregio bestaat uit alle gemeenten in de regio, waaronder Delft. Dat andere gemeenten bepalen hoe het ov in Delft wordt geregeld, verdient volgens Volt een stevig signaal dat de Delftse delegatie in de Metropoolregio moet laten horen. Ook de ChristenUnie sprak over het maken van een stevig punt. GroenLinks sloot zich aan bij de fracties die de tram ook na 19.00 uur willen laten rijden. Wethouder Huijsmans riep de fracties op in de komende raadsvergadering niet alleen boos terug te blikken maar ook vooruit te kijken naar de vervoersplannen van de MRDH. In die raadsvergadering praat de raad op dinsdag 16 mei verder over dit onderwerp.

Levenslust

Tuinieren geeft de hand werk en de geest rust, luidt het motto van volkstuinvereniging Levenslust. Die rust lijkt bij sommige volkstuinders ver te zoeken nu Levenslust met de gemeente als grondeigenaar van de vier complexen in Delft nieuwe contractafspraken heeft gemaakt. De tuinders moeten meer gaan betalen voor hun stukje grond. De voorzitter van de vereniging liet de commissie in haar inspreekminuten weten dat de gesprekken met de gemeente in goede sfeer verliepen en dat de leden hebben ingestemd met de huurverhoging. Een van hen niet. De schrijver van de brief die aanleiding was voor de bespreking in de commissie wees erop dat vooral ouderen en mensen met niet veel geld de dupe zijn van de huurverhoging. De inspreker sprak over een verhoging van 50%.

In de commissie kreeg wethouder Frank van Vliet vooral veel vragen van fracties. Daarnaast wezen ze op het belang van groen in de stad en sprak D66 de wens uit om de volkstuincomplexen toegankelijker te maken voor alle Delftenaren die van groen willen genieten. De SP wilde onder meer weten of er niks te bedenken viel om de tuinders met een kleine beurs tegemoet te komen. De voorzitter van de Levenslust had de commissie laten weten dat de leden de nieuwe huurprijs gespreid kunnen betalen.

Volgens de wethouder is de huurverhoging het gevolg van de Wet Markt en Overheid. Die wet verplicht de gemeente een kostprijs dekkende huur te rekenen voor de grond die de volkstuinvereniging gebruikt. Van Vliet hield de commissie voor dat de gevraagde prijs overeenkomt met wat in andere gemeenten wordt gerekend en dat het in Delft om een gemiddelde verhoging van 34% gaat. Volkstuinders die gemiddeld 225 euro betaalden gaan nu 300 euro per jaar betalen. Met de vereniging is een contract voor onbepaalde tijd opgesteld en de wethouder lichtte toe dat met Levenslust wordt overlegd over het meer toegankelijk maken van de complexen.

Volt zou graag zien dat het college een volkstuinbeleid opstelt en kondigde een motie aan. De PvdA wilde weten of Delft het aantal volkstuinen kan uitbreiden. De wethouder noemde dat een interessante gedachte, maar hij vroeg zich hardop af of die tuintjes dan privaat of openbaar gemaakt moeten worden. Wat STIP betreft maakt de gemeente het stadstuinieren bereikbaarder voor Delftenaren.  Hart voor Delft wees op de groep tuinders met een kleine portemonnee, die thuis geen tuin hebben en niet op vakantie kunnen. Voor hen zou het volgens Hart voor Delft mogelijk moeten zijn om een tuintje te hebben. Ook Hart voor Delft zei dit onderwerp mee terug te nemen naar de fractie. In de vergadering op dinsdag 16 mei praat de gemeenteraad hierover verder.

Delegatiebesluit

Het voorstel Delegatiebesluit Omgevingswet gemeente Delft 2023 is door de commissie als hamerstuk toegevoegd aan de agenda van de raadsvergadering. De raad stelt dan het overdragen van zeven voornamelijk juridisch-technische wijzigingen en de bevoegdheid tot het nemen van een voorbereidingsbesluit vast.

Het gaat daarbij vooral om zaken die al eerder door de gemeenteraad zijn vastgesteld, constateerde de PvdA en volgens D66 betreft het voornamelijk punten en komma’s. Hart voor Delft dacht er anders over. Die fractie zei tegen het voorstel te zijn, omdat de raad steeds meer zeggenschap verliest en de rol als hoogste orgaan in het geding komt. Hart voor Delft had wethouder Huijsmans eerder om een overzicht gevraagd van alle delegatiebesluiten die de raad aan het college had overgedragen, maar de wethouder liet de commissie weten dat zo’n overzicht te omvattend is. De raad kan volgens haar dan een boekwerk verwachten.

De SP vroeg en kreeg van de wethouder de geruststelling dat het college jaarlijks wel met een overzicht komt van de genomen besluiten. En aan Volt liet de wethouder weten dat het college bij onderwerpen waarvan op voorhand duidelijk is dat die de gemoederen in de raad bezighouden het college altijd kan overwegen om daarover met de raad van gedachten te wisselen. De wethouder maakte duidelijk dat het voorstel vooral bedoeld is om zaken in de Omgevingswet actueel te houden en dat het om een recht voor het college gaat en niet om een plicht. Hart voor Delft had op dat moment demonstratief de bespreking verlaten, omdat de fractie ontevreden was over het toebedelen door de commissie van een paar minuten extra spreektijd aan alle fracties.

Binnenstad

In deze vergadering besprak de commissie ook de brief van het college met de titel Ruimte in de Binnenstad. Dat is ook de naam van het project dat het college een paar jaar geleden presenteerde en dat er in grote lijnen op neerkomt dat het zuidwestelijk deel van de binnenstad wordt toegevoegd aan het bestaande autoluwe deel van het Delftse stadscentrum en de ruimte die niet meer door auto’s wordt ingenomen aantrekkelijker wordt gemaakt.

Het college denkt daarbij aan meer groen, bankjes en oplossingen voor fietsparkeren. Hierover werd al gesproken maar volgens het college is er in de planvorming meer samenhang nodig. In de brief legt het college uit hoe ze dat wil gaan doen, hoe bewoners én bezoekers worden betrokken en hoe in grote lijnen de planning wordt bijgesteld.

In de commissie werd wisselend gereageerd op de brief. De PvdA zei altijd voorstander geweest te zijn van de autoluwe binnenstad. Om de auto’s uit de binnenstad te weren is, moet volgens PvdA realistisch naar de mogelijkheden worden gekeken en zou ook een uitsterfbeleid voor parkeervergunningen een optie kunnen zijn. Nieuwe bewoners van de binnenstad zouden dan geen vergunning meer kunnen aanvragen. De suggestie van het CDA om zo’n beleid voor de hele stad te laten gelden, vond de PvdA de moeite waard om over na te denken en ook wethouder Van Vliet zei daar bij het parkeerbeleid wel wat woorden aan te willen wijden.

De VVD en STIP wezen de wethouder erop dat het project in 2021 door de raad via het Mobiliteitsplan 2040 werd vastgesteld, maar dat er sinds die tijd weinig is gebeurd. Beide fracties riepen de wethouder op om sneller en efficiënter aan de slag te gaan. Volt vroeg Van Vliet juist op om de tijd te nemen voor voldoende participatie. Datzelfde punt maakte de ChristenUnie, waarbij die fractie ook vroeg naar de kosten van het hele project. Wethouder Van Vliet liet weten daarover bij de kadernota meer inzicht te geven en specifiek over de inrichting van de Gasthuisplaats.

De voormalige parkeerplaats is inmiddels deels groen geworden en er kan niet meer kort geparkeerd worden. D66 herinnerde de wethouder aan de motie Gasthuisplaats wordt eindelijk groen.  De vorig jaar aangenomen motie droeg het college op om samen met omwonenden een plan te maken om van de Gasthuisplaats een openbaar en groen park te maken. D66 zei teleurgesteld te zijn dat het college dat nu heeft uitgesteld. De enige partij die enthousiast was over de brief en de wethouder feliciteerde was de SP. Die fractie verwees naar de autovrije Spaanse stad Pontevedra waar mensen niet meer hoeven te schreeuwen, omdat er op straat geen lawaaierige auto’s meer te bekennen zijn. Zover is het in Delft nog niet.

Wethouder Van Vliet zei dat hij voor de zomer in gesprek wil met bewoners over het parkeren en de herinrichting van de binnenstad. Meer bewoners moeten volgens hem hun auto in de dichtstbijzijnde parkeergarage kunnen parkeren. Vanaf het najaar kan de raad halfjaarlijks parkeer- en inrichtingsvoorstellen voor telkens een of meer straten verwachten. De planning voor alle projectonderdelen is nu nog niet in beeld. Ook is nog niet bekend wanneer het zuidwestelijke deel van de binnenstad autoluw wordt.

Geen van de fracties zag na de commissiebespreking aanleiding om in de komende raadsvergadering een motie in te dienen.