6 oktober 2023 – In de oordeelsvormende vergadering van de commissie Ruimte en Verkeer is op donderdag 5 oktober door de fracties in grote lijnen positief gereageerd op het voorstel aan de raad om akkoord te gaan met een maximale bijdrage van vier miljoen euro uit het Fonds Delft 2040 om de nog te bouwen warmtepompcentrale toekomstbestendig te maken.

Het voorstel Aanvraag Fonds 2040: bijdrage future proof warmtepompcentrale is door de commissie als hamerstuk toegevoegd aan de agenda van de raadsvergadering op donderdag 2 november. De bouw van de warmtepompcentrale start naar verwachting begin volgend jaar.

De centrale gaat met warmte uit de geothermiebron op de campus van de TU Delft via het Open Warmtenet Delft 15.000 woningen in Voorhof en Buitenhof van warmte voorzien. In de eerste fase worden 5000 huurwoningen van Vidomes, Duwo, Stedelink en Woonbron aangesloten. Met de subsidie van vier miljoen uit de Delft 2040-fonds kunnen daarna in deze wijken nog eens 10.000 woningen van particuliere eigenaren van warmte worden voorzien. Door er nu al voor te zorgen dat de warmtepompcentrale voldoende capaciteit heeft, worden volgens het voorstel miljoenen euro’s bespaard. De kosten worden geschat op 22 miljoen euro. De optie om de warmtepompcentrale later uit te breiden zou volgens het voorstel circa 26 miljoen kosten.

Wethouder Maaike Zwart kreeg van de fracties vooral veel vragen van de fracties over de kosten en de financiële risico’s van het project. Zo herinnerde de CDA-fractie de wethouder aan het plan om de woningen in Voorhof en Buitenhof aan te sluiten op WamtelinQ. Die ondergrondse leiding gaat woningen in Zuid-Hollland van restwarmte uit de Rotterdamse haven voorzien. Nu lijkt het erop dat die leiding door Delft gaat lopen, maar niet naar Delft. Het CDA wilde weten of een paar jaar geleden niet te voorzien was dat Delft in plaats van restwarmte aardwarmte gaat gebruiken en of er nog andere noodzakelijke investeringen in het verschiet liggen. De VVD wilde dat ook graag weten. De wethouder legde uit dat aardwarmte toen nog niet in beeld was en dat het verwarmen van woningen met restwarmte duurder uitpakt dan met aardwarmte.

Betaalbaar

Diverse fracties, waaronder Hart voor Delft, Onafhankelijk Delft, ChristenUnie en STIP wilden weten of en hoe het toekomstige Warmtenet betaalbaar blijft voor bewoners. Wethouder Zwart legde uit dat over de betaalbaarheid met de woningcorporaties afspraken zijn gemaakt en dat voor de tweede fase, als de particulieren huizenbezitters in beeld komen, met de raad wordt gesproken over de vraag wat betaalbaar is. Ze verzekerde de commissie dat de vier miljoen subsidie in elk geval niet door de bewoners betaald hoeft te gaan worden.

Dat de investering terugbetaald moet worden aan het Delft 2040 Fonds hield onder andere D66, PvdA en GroenLinks bezig. Ook de ChristenUnie ziet daarin een risico, maar stelde vast dat er aan het voorstel een gedegen onderzoek vooraf is gegaan. De SP sprak over een noodzakelijke investering en Volt sprak over een verstandige keuze op basis van gewogen risico’s. STIP zei blij te zijn dat bij het zoeken naar alternatieve warmtebronnen gebruik wordt gemaakt van kennis uit de stad. Daarnaast liet STIP het belangrijk te vinden dat bewoners niet gedwongen worden om hun woning te laten aansluiten op het open warmtenet, maar dat ze zelf hun leverancier kunnen kiezen.

Wethouder Zwart verwacht dat rond 2030 begonnen wordt met het aansluiten van particuliere woningen op het warmtenet. Rond die tijd start ook de terugbetaling aan het fonds. De suggestie van Onafhankelijk Delft om een toekomstig openluchtzwembad voor de meter aan te sluiten op het warmtenet nam ze niet over, want gratis warmte bestaat volgens de wethouder niet. Aan het eind van de commissievergadering liet geen enkele fractie weten nog behoefte te hebben aan een verder debat in de raad, zodat dit voorstel op 2 november als hamerstuk wordt vastgesteld.   

Circulaire economie

De gemeente Delft wil in 2050 geen afval meer. In 2020 werd die ambitie vastgelegd in de visie Op weg naar een circulair Delft in 2050. In de brief met de titel Stand van zaken Uitvoeringsagenda Circulaire Economie legt het college uit welke stappen tot nu toe zijn gezet en hoe het verder gaat met het realiseren van een lokale economie van hergebruik. STIP, ChristenUnie en D66 hadden om bespreking van de brief gevraagd om hun zorgen te delen over de keuze die het college maakt.

In de brief rekent het college drie scenario’s voor het opstellen van een uitvoeringsagenda voor. Het meest ambitieuze scenario kost acht ton en omvat onder meer plannen voor een stimuleringsregeling en een plek in de stad voor circulaire initiatieven. Het college zegt te kiezen voor het minimale scenario. Dit kost jaarlijks 300.000 euro. Dat geld wordt gebruikt om het proces rondom hergebruik van grondstoffen te organiseren. De drie fracties zeiden enigszins verbaasd te zijn over die keuze.

Volgens wethouder Zwart is de brief van het college vooral bedoeld om de eerste denkrichtingen te laten zien en komen verder uitgewerkte ideeën in de uitvoeringsagenda staan die de raad dit jaar nog krijgt van het college. Ook andere fracties, zoals de PvdA, GroenLinks en Volt drongen aan op meer ambitie. De SP sprak van een goede keuze van het college. De commissie acht dit onderwerp voor nu voldoende besproken. D66 zei bij de begrotingsbehandeling in november wel terug te willen komen op deze brief van het college.

Beheerplan speelvoorzieningen

Het voorstel Beheerplan speelvoorzieningen 2024-2027 bracht diverse fracties in de verleiding om aan te dringen op extra wipkippen (Onafhankelijk Delft), meer sociale veiligheid (ChristenUnie), betere verlichting (D66) en het toevoegen van sportelementen aan speelplaatsen (CDA). Wethouder Frank van Vliet legde uit dat die keuzes worden gemaakt als per speelplek wordt gekeken wat er nodig is aan onderhoud en beheer. Tot nu toe had de gemeente Delft geen beheerplan voor de sport- en speelvoorzieningen in de stad. De raad heeft in het voorjaar bij de Kadernota besloten om extra geld uit te trekken voor de speelplekken.

GroenLinks zei blij te zijn met het voornemen dat bewoners en kinderen mogen meepraten als de speelplek in hun buurt wordt opgeknapt. Volt pleitte ervoor om van speelplekken meer ontmoetingsplekken te maken die niet louter zijn bedoeld voor kinderen en ja, als er overlast ontstaat moet er wel worden ingegrepen. Wat STIP betreft zijn de speelplekken geschikt om er het uitdaagrecht op los te laten. Als bewoners denken dat ze een speelplek zelf beter kunnen inrichten dan de gemeente zouden ze dat moeten kunnen doen. Maar dat is volgens wethouder Van Vliet niet mogelijk, omdat de speelplekken aan allerlei veiligheidsregels moeten voldoen.

De wethouder ging ook niet op de wens van Hart voor Delft om aan het beheerplan een hoofdstuk toe te voegen, waarin de speeltuinverenigingen aan bod komen. Volgens de wethouder hebben zij een subsidierelatie met de gemeente en is het onderhoud en beheer op die manier ondervangen.

D66 en CDA lieten aan het eind van het debat weten het voorstel voor intern beraad mee terug te nemen. D66 overweegt in de komende raadsvergadering een motie over de verlichting bij sportveldjes en CDA dient wellicht een motie in om bij vervanging van speeltoestellen ook te kijken of het plaatsen van sporttoestellen mogelijk is. De raad praat op donderdag 2 november verder over dit voorstel.

Beheerplan schoon

In deze vergadering stond de commissie ook uitgebreid stil bij het Beheerplan Schoon 2024 – 2027. Dit plan beschrijft hoe en met welk budget de gemeente de komende vier jaar troep, onkruid en zwerfvuil gaat verwijderen op straten en pleinen en graffiti gaat verwijderen op eigendommen van de gemeente. Ook de plaagdierenbestrijding is een onderdeel van het beheerplan.

Het plan riep naast lof en positieve reacties bij de fracties ook veel vragen, aandachtspunten en suggesties op. De PvdA zou graag meer ondersteuning willen voor de initiatieven die Delft kent om de stad schoon te houden. Ook pleitte de PvdA om bewoners er via de campagne De zee begint hier bewust van te maken dat peuken in putten gooien effect heeft op de waterhuishouding in de stad.

De VVD kondigde een motie aan om creatief te kijken of het onderhoudsniveau in Delft West omhoog kan met geld dat het rijk voor deze week beschikbaar heeft gesteld. Wethouder Van Vliet zei dat dat nog niet zo eenvoudig is, omdat de besteding van dat geld aan strenge regels is gebonden. Bovendien legde de wethouder uit dat de bedrijven die de straten in Delft schoonhouden vaak net wat meer doen dan met de gemeente is afgesproken, zodat ze minder vaak hoeven terug te komen. Hart voor Delft zou meer prullenbakken in de parken willen zien. De wethouder lichtte toe dat meer vuilnisbakken niet automatisch betekenen dat een park schoner wordt en extra bakken kosten extra geld.

D66 en diverse andere fracties kregen van de wethouder de toezegging dat het college voor de zomer van 2024 met een notitie komt over de DoneerRing. Dat is een ijzeren ring rond een afvalbak waar mensen hun statiegeldflesjes en blikjes in kunnen zetten, zodat anderen ze op een waardige manier kunnen verzamelen voor statiegeld. Van Vliet liet weten de ervaringen in steden als Purmerend, Eindhoven en Breda nauwlettend te volgen, maar hij benadrukte dat het college op dit moment nog niet erg enthousiast was over het gebruik van de DoneerRing.

Als het aan de CDA-fractie ligt gaat het college ook kijken naar eenvoudige alternatieven voor het inzamelen van plastic flesjes en blikjes. De SP drong aan op een Jip- en Jannekeversie van het beheerplan omdat dat bewoners wellicht stimuleert hun eigen straat beter schoon te houden. De CDA-fractie liet ook weten voorstander te zijn van het op meer plekken verwijderen van graffiti. Nu gebeurt dat alleen in tunnels en onderdoorgangen. De wethouder legde uit dat het in één keer weghalen van graffiti in de binnenstad zo’n 50.000euro kost. Het verhalen van de schoonmaakkosten op graffitispuiters staat volgens de wethouder niet in verhouding tot die kosten, omdat zij alleen beboet kunnen worden als ze op heterdaad gepakt worden.

STIP pleitte voor extra legale graffitiplekken in Delft. Nu zijn er twee van die plekken, waarvan er een tijdelijk niet gebruikt kan worden. Meer legale plekken betekent volgens wethouder Van Vliet geen automatische afname van illegale graffiti. STIP kondigde aan er op een later moment op terug te komen.

Volt kreeg van de wethouder uitgelegd dat de gemeente al veel doet aan het voorkomen van zwerfvuil en wethouder Van Vliet beloofde GroenLinks dat hij de raad gaat informeren op welke manier de landelijke regel dat horecaondernemers en evenementenorganisatoren hun eigen omgeving moeten schoonhouden een plek krijgt in het lokale beleid. Met de invoering van de Omgevingswet krijgt de gemeente immers meer ruimte om lokale invulling te geven aan landelijke regelgeving. Onafhankelijk Delft vroeg aandacht voor het verwijderen in de herfst van bladeren en voor het bereikbaar maken en houden van afvalcontainers voor mensen die slecht ter been zijn. Omdat de VVD een motie aankondigde, wordt dit onderwerp verder besproken in de raadsvergadering op 2 november.

Openbare toiletten

In die raadsvergadering dient de VVD een motie in over de toegankelijkheid van openbare toiletten. Die fractie deed dat na de korte bespreking van een bewonersbrief over gratis openbare toiletten in Delft. Hart voor Delft pleitte voor twee nieuwe openbare toiletgroepen in de stad en voldoende bordjes die bezoekers naar de beschikbare toiletten in de stad verwijzen. Onafhankelijk Delft maakte zich sterk voor een betere toegankelijkheid van de openbare toiletten voor rolstoelgebruikers. Die fractie wil bij de begrotingsbehandeling een motie indienen.

Volgens D66 is het voor bezoekers lastig om te genieten van de stad als ze naar de wc moeten. D66 zou naast de app Hoge Nood (waarop mobiel te zien is waar openbare toiletten zijn) graag zien dat de gemeente meer doet om het aantal toiletten uit te breiden en de verwijzing met stickers in horecazaken te verbeteren.

Wethouder Van Vliet wees de commissie erop dat het realiseren van extra openbare toiletten een kostbare zaak is. Ook wees hij naar het Delftse Platform bezoekerseconomie dat zich bezighoudt met dit onderwerp en met 65 ondernemers heeft afgesproken om dit zelf op te lossen. Hij beloofde de commissie erover in gesprek te gaan met het platform en over de uitkomsten te rapporteren aan de raad. Daarin neemt hij ook de toegankelijkheid van de openbare toiletten voor rolstoelgebruikers mee. Onafhankelijk Delft gaf aan bij de komende begrotingsbehandeling met een motie over dit onderwerp te komen.

Delfts Kwartiertje

STIP maakte in het Delfts Kwartiertje gebruik van de mogelijkheid om kort vragen te stellen aan het college. De fractie zei bezorgd te zijn over het Plan Uitwerkingskader transformatie studentenwoningen Van Hasseltlaan.  Studentenhuisvester Duwo wil dit studentencomplex in Buitenhof grootschalig gaan herontwikkelen en extra woningen bouwen. Volgens de prestatieafspraken zou Duwo ervoor moeten zorgen dat de helft van de woningen onzelfstandig wordt, maar in het uitwerkingskader lijkt Duwo zich daar niet aan te houden. STIP kondigde aan hierover in de raadsvergadering op 2 november een motie te willen indienen. Wat STIP betreft wordt Duwo gehouden aan de prestatieafspraken.