12 februari 2021 – Het voorstel van het college om te stoppen met de gratis ophaalservice voor grof huishoudelijk afval, matrassen en snoeiafval en in plaats daarvan een ophaaltarief in te voeren van 25 euro per keer heeft in de oordeelsvormende vergadering van de commissie Ruimte en Verkeer op donderdag 11 februari voor een uitgebreide discussie gezorgd.

De gemeenteraad besloot vorig jaar in te stemmen met een pakket bezuinigingsmaatregelen om de stijging van de afvalstoffenheffing te beperken. De invoering van het ophaaltarief voor grofvuil is de eerste wijziging op de Verordening Reinigingsheffingen. De raad moet daar in de vergadering op 4 maart mee akkoord gaan. Het is de vraag of dat gaat gebeuren, want veel fracties hadden zo hun eigen ideeën over het voorstel van het college.

Volgens Groep Stoelinga verandert Delft in het Napels aan de Schie als bewoners moeten gaan betalen voor het ophalen van grofvuil. Die fractie verwacht dat bewoners hun afval niet meer melden en illegaal gaan dumpen. Als het aan Groep Stoelinga ligt stopt Delft met de PMD-inzameling en blijft het ophalen van het grofvuil gratis. Ook Stadsbelangen Delft hekelde het voorstel, omdat het de weg opent naar hogere afvalkosten en minder dienstverlening. Stadsbelangen Delft drong er bij wethouder Martina Huijsmans op aan met andere creatieve oplossingen te komen.

Die creatieve ideeën kwamen uit de commissie. STIP wees onder meer naar Groningen waar mensen met een kleine beurs een bakfiets kunnen huren om hun grofvuil zelf weg te brengen. STIP vroeg de wethouder te onderzoeken of dit voorbeeld ook in Delft zou kunnen werken. GroenLinks en D66 zeiden zich zorgen te maken over de hoogte van het tarief. D66 stelde de wethouder voor te kijken naar de mogelijkheid om iets met de Delftpas te doen. Daarnaast vroeg D66 aan wethouder Huijsmans om met de corporaties te overleggen over gecentraliseerde oplossingen bij flats. De VVD noemde dat een mooie suggestie. Ook de VVD zei zich zorgen te maken over de hoogte van het tarief.

Die 25 euro doet volgens de CDA vooral pijn bij de mensen die geen auto kunnen betalen. Die fractie kwam met nog een andere oplossing; laat de brengers van afval betalen, zodat het ophalen goedkoper kan en er tevens bezuinigd wordt. Net als Groep Stoelinga, GroenLinks en diverse andere fracties vroeg het CDA ook nadrukkelijk aan de wethouder om het illegaal dumpen van grofvuil te controleren en tegen te gaan. De SP zei dat de Delftse Hout zo’n dumpplek gaat worden met dit voorstel. De SP zou veel liever zien dat er een inkomensafhankelijk systeem wordt ingevoerd. De PvdA zei geschrokken te zijn van de hoogte van het ophaaltarief.

De ChristenUnie voelde een innerlijke tweestrijd; tegen de verhoging van het tarief in het besef dat er weinig aan veranderd kan worden omdat de raad instemde met het bezuinigingspakket. De ChristenUnie prees de inventieve ideeën van STIP, maar volgens de ChristenUnie kosten die geld. De fractie zei daarom meer te voelen voor het ‘constructieve’ plan van het CDA om de grofvuilbrengers te laten betalen.

Wethouder Huijsmans wilde niet veel weten van al die ideeën. Ze liet aarzelend weten wel naar de Delftpas te willen kijken en in gesprek te gaan met de woningcorporaties, maar al die andere ideeën kosten volgens de wethouder tijd en geld. Hoe zeer verschillende fracties er ook bij haar op aandrongen om met alternatieve scenario’s naar de raad te komen; de wethouder hield voet bij stuk. Zij wees herhaaldelijk op de bezuiniging die gerealiseerd moet worden, op de financiële situatie van Delft, op het herstelplan dat er moet komen en op het besluit dat de raad op 4 maart moet nemen, zodat het tarief ingevoerd kan worden.

GroenLinks vroeg haar het voorstel uit te diepen. De SP noemde nog eens inkomensafhankelijk maken. De VVD sprak over scenario’s. Maar de wethouder gaf niet veel toe. Zij sprak over een begrijpelijk en helder voorstel en dat het bij bezuinigen nodig is om een lijn te trekken om de volgende stap te zetten. De ChristenUnie riep de fracties die diverse moties hadden aangekondigd op samen in beraad te gaan. Het voorstel om de Verordening Reinigingsheffingen te wijzigen wordt in de raadsvergadering op donderdag 4 maart verder besproken.

Vervuilde grond

Een meerderheid van de fracties kon instemmen met het voorstel van het college om het opruimen van vervuilde grond in Nieuw Delft te bekostigen via de grondexploitatie. Op de voormalige brandweerlocatie zijn hoge concentraties PFAS gevonden. PFAS is een verzamelnaam van chemische stoffen die van nature niet in het milieu voorkomen. In de grondexploitatie was geen rekening gehouden met het moeten afvoeren van vervuilde grond. Die kosten bedragen zo’n drie miljoen. Dat bedrag wil het college deels dekken door 46 van de geplande 62 parkeerplaatsen in het gebied niet te realiseren. Die besparing levert ruim 2,3 miljoen euro op. Daarnaast wil het college zes ton uit de algemene reserve halen.

Hoewel onder meer de PvdA sprak over een financiële tegenvaller, waren het ook andere aspecten waarbij in de commissie vraagtekens werden gezet. Dat het opruimen van de vervuilde grond een hoop geld kost, omschreef GroenLinks als waardeloos. Die fractie wees onder meer op de plicht van de gemeente om als eigenaar de vervuilde grond af te voeren en schoon op te leveren. STIP gebruikte de woorden onvermijdelijk en noodzakelijk.

Het CDA zei niet enthousiast te worden van het idee om de Prinsenhofgarage te gebruiken als achtervang voor het verminderde aantal parkeerplekken in Nieuw Delft. De VVD dacht er net zo over en zei dat het wel een keertje ophoudt om bij vervallen parkeerplekken in de binnenstad steeds te wijzen naar de Prinsenhofgarage. De VVD wilde van wethouder Huijsmans weten of ook aan andere oplossingen was gedacht. Stadsbelangen Delft en Groep Stoelinga vroegen onder meer of de grond wellicht gereinigd kan worden. D66 wilde van de wethouder weten of het bij deze ene vervuilde plek blijft.

Schoonmaken is volgens wethouder Huijsmans geen optie. Op een verantwoorde manier opruimen en afvoeren is dat volgens haar wel. De wethouder stelde daarmee de SP enigszins gerust die haar zorgen daarover had uitgesproken. Huijsmans wees CDA en VVD op de jaarlijkse meting van de parkeerdruk in Nieuw Delft. Die is volgens de wethouder nog altijd in balans. Huijsmans liet D66 weten geen grootschalige PFAS-problemen op gemeentegrond op andere plekken in Delft te verwachten.

CDA, Stadsbelangen Delft en VVD zeiden aan het eind van het debat het voorstel mee terug te nemen naar de fractie. Als die interne overleggen leiden tot moties dan wordt dit voorstel op 4 maart verder besproken in de raadsvergadering.

Avalex

Aan de agenda van de komende raadsvergadering is door de commissie ook de lijst met wensen en bedenkingen toegevoegd die de fracties lieten horen over het voorgenomen besluit om Avalex toe te laten treden tot HVC. HVC is een publiek afvalverwerkingsbedrijf met 44 gemeenten en zes waterschappen als aandeelhouder. Eind dit jaar lopen de contracten voor de afvalverwerking van Avalex af. De gemeente Delft is een van de deelnemende gemeenten in Avalex. Aanvankelijk werd volgens wethouder Stephan Brandligt uitgegaan van een aanbesteding, maar bleek gaandeweg uit onderzoeken dat een toetreding tot HVC een betere keuze was.

Daar hadden diverse fracties wel hun bedenkingen bij. D66, CDA, SP en PvdA noemden de constructie om Avalex als aandeelhouder te laten toetreden ingewikkeld. Daarnaast zetten verschillende fracties, waaronder de VVD, ChristenUnie en Stadsbelangen Delft vraagtekens bij de financiële risico’s die Delft als deelnemer in Avalex loopt. De gemeente moet via Avalex na de toetreding voor 25 miljoen euro garant staan. Daar staat jaarlijks een provisie van één procent tegenover.

GroenLinks sprak over een flink traject dat aan dit voornemen vooraf is gegaan en had geen bedenkingen. STIP sloot zich aan bij de fracties die de financiële risico’s hadden benoemd en STIP voegde daaraan toe ook scherp op de sturing te willen zijn. Die sturing door de raad en de vraag hoe de gemeenteraad grip houdt werd eveneens als aandachtspunt door meerdere fracties genoemd. De PvdA liet als wens noteren dat de democratische controle goed geregeld moet worden. Daarnaast sprak die fractie de wens uit dat Avalex leert van de partners binnen HVC om de efficiency te verhogen.

Groep Stoelinga wees als enige fractie de voorgestelde constructie resoluut van de hand. Die fractie zei tegen een overheidsbedrijf te zijn, omdat ambtenaren geen ondernemers zijn. Als het aan Groep Stoelinga ligt moet Avalex worden overgenomen door marktpartijen. Wethouder Brandligt benadrukte na het horen van de wensen en bedenkingen dat het met de risico’s voor Delft wel mee viel. Hij omschreef HVC als een stabiel en gezond bedrijf met een eigen opgebouwd vermogen van 120 miljoen euro. Hij kon de commissie niet beloven dat de toetreding op termijn leidt tot lagere tarieven voor de Delftenaren, omdat die tarieven medebepaald worden door het Rijk.

Parkeren

De commissievergadering begon en eindigde donderdag met betaald parkeren in de Wippolder. Een wijkbewoonster gebruikte haar inspreekminuten in de overlegvergadering om haar en het ongenoegen van haar buurtgenoten daarover te uiten. De bewoonster zei stomverbaasd geweest te zijn toen de gemeente vlak voor kerst de bewoners informeerde over de invoering van betaald parkeren per 1 februari 2021 in de hele wijk. Bij haar in de buurt zou geen sprake zijn van een parkeerprobleem. Ze drong aan op overleg met de bewoners om zo meer draagvlak te krijgen voor het parkeerbeleid.

Omdat dit onderwerp niet op de agenda stond van de commissie stelden de fracties van CDA, SP en ChristenUnie voor om dit in de volgende commissievergadering op 18 maart te bespreken. D66, GroenLinks, STIP en VVD zeiden liever te wachten op de evaluatie. Wethouder Huijsmans liet weten dat die pas veel later dit jaar komt. Het college komt op korte termijn wel met een brief over dit onderwerp.

Het betaald parkeren in de Wippolder kwam aan het eind van de vergadering ook terug in de rondvraag van de ChristenUnie. Die fractie kreeg van wethouder Huijsmans een toelichting op de stappen die het college heeft gezet om de bewoners te informeren. Daarnaast liet de wethouder de SP weten dat mantelzorgers niet bang hoeven te zijn dat ze in de knel komen met het maximaal toegestane parkeeruren, omdat er via de zorgregeling maatwerk geleverd kan worden.

Klimaatadaptatie

Tegen middernacht was er geen tijd meer voor de bespreking van de voortgangsrapportage van de uitvoeringsagenda Klimaatadaptatie. Dat onderwerp wordt besproken in de uitloopvergadering van de commissie op dinsdag 16 februari. Die vergadering begint om 20:45 uur.