19 januari 2024 – De commissie Ruimte en Verkeer heeft op donderdag 18 januari in een meer dan vier uur durend debat de projecten Ruimte in de binnenstad, Duurzaam zoneren en het verkeersveiligheidsonderzoek naar de herinrichting van de Oude Langendijk en de Peperstraat besproken. Wat duidelijk in het debat naar voren kwam, is dat de meningen over de weg naar een binnenstad met minder ruimte voor auto’s, meer ruimte voor voetgangers en waar ook bewoners en ondernemers zich gehoord voelen nog mijlenver uit elkaar liggen.

In aanloop naar het debat in de oordeelsvormende vergadering konden betrokkenen vorige week al met raads- en commissieleden van gedachten wisselen over de plannen die het college voor de binnenstad op de plank heeft liggen. In die beeldvormende bijeenkomst deelden bewoners, ondernemers en verschillende belangenverenigingen hun visie op de plannen voor de binnenstad met de commissie.

Met het project Ruimte in de Binnenstad wil het college de openbare ruimte in het centrum van Delft verbeteren door meer ruimte te bieden aan voetgangers, meer ruimte te creëren voor groen en meer ruimte te scheppen voor de autoluwe zone in de binnenstad. Er wordt ook werk gemaakt van schonere lucht. Dat gebeurt via het project Duurzaam Zoneren. Doel van dat project is dat er in heel Delft in 2030 geen vervuilende vrachtwagens en bestelbusjes meer rijden. Daarnaast wil het college verder met de uitrol van de rode loper van de Oude Langendijk naar de Binnenwatersloot. Dit project ligt tijdelijk stil, omdat met name voetgangers de nieuwe inrichting die wordt gedeeld met andere weggebruikers als gevaarlijk beschouwen.

Zorgen

In de beeldvormende bijeenkomst vorige week en voorafgaand aan de discussie in de commissie waren er zorgen te horen van ondernemers over de haalbaarheid van de nul-uitstoot doelstelling voor stadslogistiek in 2030. Bewoners en belangenverenigingen uitten hun ontevredenheid over de naar hun mening onveilige verkeerssituatie op de rode loper. Maar de meeste kritiek werd geleverd op de plannen om het autoluwe gebied in de binnenstad uit te breiden, waarbij 500 parkeerplekken op straat voor bewoners en bezoekers van de binnenstad verdwijnen.

Er zijn ook voorstanders van de plannen om de binnenstad autoluwer te maken maar zoals een van de bewoners het verwoordde voelen zij zich alleen staan. Enkele van hen lieten donderdagavond weten blij te zijn met de uitbreiding van het autoluwe gebied in de binnenstad en deelden ideeën over deelauto’s in de binnenstad en een P&R in het TU-gebied. De tegenstanders hekelden het gebrek aan communicatie en participatie en riepen onder meer op om besluiten terug te draaien, huidige parkeerplannen te stoppen en om eerst een integrale visie voor de binnenstad op te stellen.

Standpunten

Ook in het debat bleek dat de politieke standpunten ver uit elkaar liggen. Wat Hart voor Delft betreft, is de herinrichting van de Oude Langendijk mislukt en moet het college terug naar de tekentafel. Volgens die fractie zijn er onvoldoende plekken in de parkeergarages om de binnenstadbewoners daar te laten parkeren en kan er alleen via een geleidelijk proces voldoende draagvlak worden gecreëerd voor de plannen. Hart voor Delft zei een eind mee te gaan in het duurzaam zoneren, maar dat moet dan wel tot op detailniveau worden uitgewerkt.

Ook Onafhankelijk Delft was kritisch en noemde de rode loper een aanfluiting. De fractie zei ook faliekant tegen de invoering van een milieuzone te zijn, omdat die volgens Onafhankelijk Delft ondernemers verder in de problemen brengt. En 500 parkeerplekken weg uit de binnenstad, is volgens Onafhankelijk Delft een vreselijk plan. De PvdA zei de eerder vastgestelde doelen uit het mobiliteitsbeleid te onderschrijven. Gesprekken met bewoners leveren volgens de PvdA wel een gemengd beeld op. De fractie kwam met een aantal suggesties voor maatwerk die wellicht bijdragen aan een breder draagvlak, zoals een uitsterfbeleid voor parkeervergunningen, een deelautosysteem voor bewoners en flexibel omgaan met parkeren in de randen van de binnenstad. De PvdA vroeg het college de rode loper aan te wijzen als voetgangersgebied en om voor de invoering van duurzaam zoneren te komen met een zorgvuldig proces. 

Gedragsverandering

GroenLinks wees erop dat de raad de hoofdlijnen voor de projecten in de binnenstad al heeft vastgesteld. Het besluit over uitbreiding van het autoluw-plusgebied is al genomen. GroenLinks zei ook blij te zijn met het voorstel van het college om de Phoenixgarage uitsluitend voor bewonersparkeren. Die garage is dichter bij de binnenstad dan de Prinsenhofgarage die het college eerst op het oog had voor bewonersparkeren. GroenLinks zei het ook eens te zijn met het college dat er op de rode loper een gedragsverandering nodig is van weggebruikers, zodat voetgangers er zich veilig voelen. Bij de invoering van een emissievrije binnenstad moet het college wat GroenLinks betreft zorgvuldig faseren en goed kijken naar praktijkervaringen van ondernemers.

D66 zou, net als diverse bewoners en ondernemers, graag zien dat het college met een integrale visie komt op de binnenstad. Daarnaast gaf D66 aan dat er meer maatwerk in het project Ruimte in de binnenstad moet komen. Er moet volgens die fractie gekeken worden naar de parkeerbehoefte van mensen die slecht ter been zijn, het aantal parkeerplekken voor gehandicapten, het aantal laad- en losplekken en naar innovatieve oplossingen zoals een P&R-terrein bij de TU en deelauto’s.

Minder auto’s in de binnenstad moet volgens de VVD geen doel, maar een middel zijn. De VVD wees de commissie erop dat drie jaar na vaststelling van het mobiliteitsprogramma er nog steeds geen integrale visie voor de binnenstad is opgesteld. Bijna 600 handtekeningen van bewoners en ondernemers onder een petitie en in brieven zijn volgens de VVD voldoende reden om het beleid gefaseerd in te voeren, om de uitbreiding van autoluw-plus te parkeren en om samen met ondernemers en bewoners tot een nieuw plan te komen. De fractie gebruikte in haar betoog het woord referendum en vroeg het college op de rode loper om de scheurbrommers eindelijk eens aan te pakken.

Reclameborden

Volgens de ChristenUnie hebben de bewoners en ondernemers in de binnenstad vooral behoefte aan duidelijkheid en respectvolle participatie. De ChristenUnie sprak positief over duurzaam zoneren, maar dat moet in de praktijk wel uitvoerbaar zijn. En om de rode loper veiliger voor voetgangers te maken, lijkt het de ChristenUnie gewenst om reclameborden en andere obstakels voor voetgangers van de stoep te verwijderen. STIP concludeerde dat elke verandering emotie opwekt. De fractie zei positief te staan tegenover de plannen met een paar kanttekeningen. De binnenstad moet volgens STIP werkbaar blijven voor ondernemers, de weggedeeltes van de rode loper moeten duidelijk zijn voor weggebruikers en ondernemers moeten uitgebreid geïnformeerd worden over duurzaam zoneren en er moet een plan komen voor stadslogistiek.

Cocktail

Volt sprak over een ontzettend ingewikkeld dossier. De reacties van de insprekers maken volgens Volt duidelijk dat er veel ontevredenheid is over het proces. Volt wil dat het college in de plannen niet alleen wat water bij de wijn doet, maar ook andere zoetmakers om tot een cocktail te komen die voor iedereen op smaak is.

Ook het CDA kwam tot de conclusie dat er in de huidige plannen nog te weinig maatwerk zit. Net als diverse andere fracties zou het CDA het liefst een uitsterfbeleid zien voor de parkeervergunningen in de binnenstad en maatwerk voor zorgvragers en zorgverleners die straks in de binnenstad moeten kunnen blijven parkeren. Een zebrapad op de kruising Jacob Gerritsstraat – Oude Langendijk zou de verkeerssituatie daar al flink kunnen verbeteren, verwacht de CDA-fractie. Daarnaast wil het CDA dat er snel meer duidelijkheid komt voor ondernemers over het duurzaam zoneren. De SP beschreef de participatie als een zooitje en diezelfde omschrijving gebruikte die fractie ook voor de rode loper. De partij vroeg het college hoe de binnenstad er in 2040 uitziet.

Uitwerking

Op die vraag had wethouder Frank van Vliet nog geen antwoord. Hij zei er begrip voor te hebben dat grote veranderingen in de binnenstad ook een grote impact hebben. Maar hij legde ook uit dat in het proces om tot die veranderingen te komen nu de fase is begonnen, waarin bewoners en ondernemers kunnen meepraten over de uitwerking van de plannen. Daarbij wordt eerst gekeken naar het parkeren in de binnenstad na de uitbreiding van het autoluw-plusgebied. Hij verzekerde de commissie dat het college die eerste stap naar participatie goed wil zetten en dat het college openstaat voor maatwerk en goede ideeën.

Volgens de wethouder staat de uitbreiding van autoluw-plus niet meer ter discussie, maar gaat het er nu om waar de bewoners en ondernemers behoefte aan hebben. In een later stadium worden zij betrokken over de inrichting van de straten en grachten in de binnenstad. Wethouder Martina Huijsmans had ongeveer dezelfde toelichting rondom de verdere uitrol van de rode loper. Ook daarbij worden de komende tijd belangenverenigingen betrokken. Die gesprekken moet eind dit kwartaal leiden tot een uitgebreid advies aan de gemeenteraad. De invoering van duurzaam zoneren moet volgens Huijsmans worden gezien als een ingroeimodel, waarbij ondernemers de tijd krijgen voor aanpassingen. Ook zei ze dat er werk wordt gemaakt van nieuwe stadslogistiek.

Aan het eind van het debat lieten Hart voor Delft, CDA, Onafhankelijk Delft, Volt, D66 en VVD weten dat ze in de komende raadsvergadering op donderdag 1 februari wellicht moties indienen bij dit onderwerp.

Strippenkaart

Aan de bespreking van de invoering van de strippenkaart om de milieustraten van Avalex te bezoeken kwam de commissie door het late tijdstip niet meer toe. Dat onderwerp dat op verzoek van VVD, D66, STIP en ChristenUnie op de agenda was gezet, is doorgeschoven naar volgende maand.