5 maart 2021 – Het ophalen van grof huishoudelijk afval, matrassen en snoeiafval in Delft blijft gratis. De gemeenteraad zette in de vergadering op donderdag 4 maart via een amendement een streep door het ophaaltarief van 25 euro per keer dat het college wilde invoeren. Het amendement van ChristenUnie, CDA, D66 en STIP werd unaniem aanvaard.

Het college kwam met dit aanvankelijke bezuinigingsvoorstel, nadat de raad vorig jaar instemde met een pakket bezuinigingsmaatregelen om de stijging van de afvalstoffenheffing te beperken. De indieners van het amendement gaven in hun voorstel al aan dat er nu waarschijnlijk een tekort van ongeveer twee ton ontstaat. Dat gat kan volgens de fracties gedicht worden met geld uit de reserve Reiniging.

Daarnaast dienden dezelfde vier fracties de motie Schone en leefbare wijken in. Die motie werd door alle fracties, behalve Stadsbelangen Delft en Groep Stoelinga, aangenomen. Het college heeft de opdracht gekregen om de kosten voor het ophalen van grofvuil van volgend jaar weer te verrekenen in het tarief voor een- en meerpersoonshuishoudens van de Verordening Reinigingsheffing. Ook moet het college in gesprek met de woningcorporaties en huurdersraden over het voorkomen van illegaal afval dumpen en zwerfvuil.

De motie Beloning wegbrengen van grofvuil/samen blijft Delft schoon werd door een ruime meerderheid van de raad verworpen. Alleen de SP steunde die motie van Groep Stoelinga en Stadsbelangen Delft. Het geamendeerde voorstel Eerste wijziging van de verordening reinigingsheffingen Delft 2021 werd aangenomen door de meerderheid van de raad. De fracties van Groep Stoelinga, Onafhankelijk Delft en Stadsbelangen Delft stemden tegen.

Wethouder Martina Huijsmans wees er in het debat met de raad op dat er nog wel bezuinigd moet worden. De raad wil daarover, zoals de indieners van het amendement voorstelden, een beeldvormende sessie houden om te bekijken welke mogelijkheden er zijn om met de manier van afval inzamelen een stap te zetten richting minder illegale dumpingen, minder zwerfafval, minder afval, beter scheiden en richting een circulaire economie.

Avalex

Het voorgenomen besluit om de gemeenschappelijke afvalverwerker Avalex toe te laten treden tot HVC leverde na een uitgebreid debat in de commissie in de raadsvergadering opnieuw veel discussie op.

HVC is een publiek afvalverwerkingsbedrijf met 44 gemeenten en zes waterschappen als aandeelhouder. Eind dit jaar lopen de contracten voor de afvalverwerking van Avalex af. De gemeente Delft is een van de zes deelnemende gemeenten in Avalex. Aanvankelijk leek het erop dat de contracten via een aanbesteding vernieuwd zouden worden, maar onderzoeken wezen er volgens wethouder Stephan Brandligt op dat een toetreding tot HVC een betere keuze is.

In de commissievergadering lieten bijna alle fracties bedenkingen noteren. Zo noemden D66, CDA, SP en PvdA de constructie om Avalex als aandeelhouder te laten toetreden ingewikkeld. Daarnaast zetten diverse fracties vraagtekens bij de financiële risico’s die Delft als deelnemer in Avalex loopt. De gemeente moet via Avalex na de toetreden namelijk voor een bedrag tussen de 25 en 30 miljoen euro garant staan. Daar staat tegenover dat Delft jaarlijks een provisie van één procent krijgt. Dat is meer dan bij de bank herhaalde wethouder Brandligt in de raadsvergadering.

Na de commissievergadering waarin alle wensen en bedenkingen werden samengevat in een brief voor het bestuur van Avalex ontving de raad ‘brandbrieven’ van commerciële afvalverwerkers die de voorgenomen toetreding van Avalex tot HVC bekritiseerden. De raad zou op het verkeerde been zijn gezet, eenzijdig zijn geïnformeerd en het zou allemaal veel goedkoper kunnen. Die brieven zorgden in het raadsdebat voor veel onduidelijkheid. Ook de manier waarop de gemeenteraden in de andere vijf Avalex-gemeenten konden meepraten over het proces zorgde in het raadsdebat voor veel vragen en voor moties.

De fracties van CDA, ChristenUnie en SP probeerden met hun motie Extra technische bijeenkomst inbesteden versus aanbesteden het college een extra informatieavond te laten organiseren om, net als in Wassenaar, de raad te informeren over de gevolgen van de toetreding voor de hoogte van de afvaltarieven en financiële risico’s voor Delft. De motie droeg het college ook op om het besluit over de intreding uit te stellen tot na de technische sessie. De raad verwierp de motie. Wethouder Brandligt maakte duidelijk dat het bestuur van Avalex volgende week vrijdag de knoop over toetreding wil doorhakken.

De raad ging wel unaniem akkoord met de motie Duidelijkheid over zorgen inbesteding HVC. Die motie van VVD, D66, Onafhankelijk Delft, SP en STIP geeft het college de opdracht om het bestuur van Avalex via de wensen en bedenkingen te laten reageren op de belangrijkste kritieken en tegenstrijdigheden in de brieven die de raad ontving. De reactie van Avalex wordt volgende week, een dag voordat het bestuur van Avalex een besluit neemt, besproken in de commissie Economie, Financiën en Bestuur.

Verschillende fracties leken moeite te hebben met het feit dat de invloed van de raad in dit proces beperkt is en dat de raad ook weinig te vertellen heeft over een miljoenengarantstelling. Wethouder Brandligt legde uit dat een garantstelling niet betekent dat Delft meer schulden opbouwt. Het financieel risico dat Delft loopt, is volgens de wethouder nagenoeg nihil.  Hij omschreef HVC als een stabiel en gezond bedrijf met een eigen opgebouwd vermogen van 120 miljoen euro.

Dat stelde de fracties van Stadsbelangen Delft en Groep Stoelinga niet gerust. Zij dienden de motie Second opinion in om opnieuw te laten bekijken of de inbesteding bij HVC financieel beter is dan een aanbesteding bij een privaat afvalbedrijf. De motie werd gesteund door het CDA en de ChristenUnie, maar een meerderheid van de raad wees de motie af. CDA, ChristenUnie, Stadsbelangen Delft en Groep Stoelinga dienden ook nog de motie Bij twijfel niet inbesteden in, maar ook die motie werd verworpen.

Ruime steun van alle fracties, op de PvdA na, was er wel voor de motie Onderzoek accountant reikwijdte budgetrecht raad die werd ingediend door het CDA. De commissie Rekening en Audit krijgt de opdracht om de accountant van de gemeente onderzoek te laten doen of het besluit van Avalex, waardoor Delft indirect een financiële garantstelling afgeeft, op gespannen voet staat met het budgetrecht van de raad. De accountant moet voor juli 2021 zijn aanbevelingen voor de gemeenteraad gereed hebben.

PFAS-problematiek

Het voorstel van het college om het opruimen van vervuilde grond in Nieuw Delft te bekostigen via de grondexploitatie is door de raad unaniem aangenomen. Op de voormalige brandweerlocatie zijn hoge concentraties PFAS gevonden. PFAS is een verzamelnaam van chemische stoffen die van nature niet in het milieu voorkomen. In de grondexploitatie was geen rekening gehouden met het moeten afvoeren van vervuilde grond. Die kosten bedragen zo’n drie miljoen euro.

Dat bedrag wil het college deels dekken door 46 van de geplande 62 parkeerplaatsen in het gebied niet te realiseren. Die besparing levert ruim 2,3 miljoen euro op. Daarnaast wil het college zes ton uit de algemene reserve halen.

De motie Vrijspelen capaciteit Prinsenhofgarage werd door de indienende CDA-fractie ingetrokken, nadat wethouder Martina Huijsmans liet weten dat ze over pakweg een jaar bij het bepalen van het benodigde aantal parkeerplekken in Nieuw Delft eerst de gereserveerde plekken in de Prinsenhofgarage vrijspeelt, zodat die weer beschikbaar komen voor bewoners uit omliggende buurten en bezoekers.

Klimaatadaptatie

Bij de bespreking van de Update uitvoeringsagenda Klimaatadaptatie trokken STIP en GroenLinks hun motie Droge voeten en het hoofd koel met Delftse innovaties in. Wethouder Brandligt zegde de raad toe dat hij in een volgende update van de uitvoeringsagenda een paragraaf opneemt, met daarin aandacht voor alle innovatieve maatregelen die in Delft tot dan toe zijn toegepast om in te spelen op de klimaatveranderingen.

De SP, ChristenUnie, CDA en Onafhankelijk Delft hadden de update als haakje gebruikt voor hun motie Gebruik van afkortingen in documenten. Het college zou volgens de motie geen afkortingen meer moeten gebruiken in titels van documenten en documenten moeten voorzien van een verklarende afkortingenlijst. Wethouder Brandligt zei mee te voelen met de indieners van de motie. Volgens de wethouder is er binnen de gemeente aandacht voor begrijpelijke taal en ontvangt de raad binnenkort stukken met een oplegger. Dat is een soort samenvatting, waarin de inhoud van een stuk bondig en begrijpelijk aan de raad wordt uitgelegd.

De uitslag van de stemming over de afkortingenmotie was verrassend; de stemmen staakten. Negentien raadsleden van CDA, ChristenUnie, Onafhankelijk Delft, SP, STIP en VVD stemden voor en negentien raadsleden van D66, GroenLinks, Groep Stoelinga, PvdA en Stadsbelangen Delft stemden tegen. Dat betekent dat motie in de eerstvolgende raadsvergadering opnieuw in stemming wordt gebracht.

Commissievoorzitter

De raad ging donderdagavond akkoord met de benoeming van raadslid Gerrit Jan Valk tot voorzitter van de commissie Sociaal Domein en Wonen en raadslid Daylam Dag tot voorzitter van de commissie Rekening en Audit.

Hamerstukken

Via een klap van de voorzittershamer stemde de raad in met de voorstellen Wijziging verordening rekenkamer, Tweede wijziging Afvalstoffenverordening Delft 2016, Ordevoorstel planning- en control cyclus 2021 en Verordening beslistermijn schuldhulpverlening 2021 gemeente Delft.