1 maart 2024 – In de oordeelsvormende vergadering van de commissie Sociaal Domein en Wonen heeft wethouder Joëlle Gooijer op donderdag 29 februari uitvoerig moeten uitleggen dat de nadere regels die nodig zijn om de verordening Jeugdhulp gemeente Delft 2024 uit te kunnen voeren, geen mosterd na de maaltijd zijn.

Deze verordening is vorig jaar september door de raad vastgesteld en is sinds 1 januari dit jaar van kracht. In de nieuwe aanvullende regels worden vier artikelen uit de verordening uitgewerkt. Dit zijn: inhoud van en criteria voor een individuele voorziening, individuele voorziening in de vorm van vervoer en persoonsgebonden budget.

De gemeenteraad gaat wel over verordening, maar het college gaat over de nadere regels. Maar die regels zijn, zo oordeelden de fracties van Volt, GroenLinks, PvdA, Hart voor Delft en ChristenUnie scherp van toon, teleurstellend en niet optimaal.

De nadere regels bepalen onder meer de hoogte van het persoonsgebonden budget en welke individuele zorg een kind kan krijgen. Niet alle zorg wordt volgens deze verordening vergoed. Volt wees onder meer op het schrappen van de vaktherapie. Dat is een manier van zorg die kinderen niet door praten, maar door bewegen en spelen moet helpen. Volgens Volt nemen de problemen in een gezin alleen maar toe als een kind via Jeugdzorg niet op tijd de hulp krijgt die het nodig heeft.

GroenLinks zei na het lezen van de nadere regels teleurgesteld en boos te zijn. Die fractie vergeleek de regels met de regelgeving die leidde tot de toeslagenaffaire. Ook de toon van de brief waarin het college de nadere regels presenteert voelde volgens GroenLinks niet goed, alsof de gemeente niet naast, maar tegenover de mensen staat.

Hart voor Delft was vooral verbaasd dat de nadere regels een half jaar na vaststelling van de verordening in de commissie werden besproken. Mosterd na de maaltijd, vond Hart voor Delft, omdat de regels sinds 1 januari al worden toegepast. De ChristenUnie deelde de zorgen van andere fracties en wees op de kwetsbare positie van mensen met een laag inkomen die nu wellicht zorg mislopen, terwijl mensen met meer geld die zorg zelf kunnen betalen. De PvdA zei de nadere regels niet optimaal te vinden en kritiseerde net als GroenLinks de toon van de collegebrief over de nadere regels.

Wethouder Gooijer zei begrip te hebben voor de kritische opmerkingen uit de commissie. Ze legde uitvoerig uit dat het college de juridische taal van de regels op de website van de gemeente nog gaat vertalen naar begrijpelijk Nederlands. Ook lichtte ze toe dat de regels zijn opgesteld voor de geïndiceerde jeugdzorg en niet voor alle vormen van jeugdhulp en jeugdzorg. Want, zo zei, de wethouder, alle kinderen die zorg nodig hebben krijgen die zorg. Als dat niet direct mogelijk is, wordt gekeken naar maatwerk. De wethouder verzekerde de commissie dat het niet de intentie van het college is om minder zorg te verlenen.

De fracties van VVD, D66 en STIP spraken hun steun uit voor de uitvoering van de verordening. Volgens D66 moeten de regels zo worden gelezen dat niet allerlei zaken worden afgeschaft, maar dat er beter wordt gekeken naar welke zorg wel mogelijk is.

De SP, GroenLinks en Volt kondigden aan in de raadsvergadering op donderdag 7 maart moties bij dit onderwerp te willen indienen. De ChristenUnie zei af te wachten waar die fracties mee komen.

Gebiedsplan Wij West

In deze vergadering besprak de commissie ook de brief van het college, waarin de raad wordt geïnformeerd over het gebiedsplan en de uitvoeringsagenda voor Delft West. Dit stadsdeel is in september 2022 toegevoegd aan het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid. Met dit programma ondersteunt het Rijk de gemeente financieel om de komende 20 jaar samen met bewoners en organisaties de kwaliteit van het leven en wonen in Delft West te verbeteren.

Uit het nationaal programma vloeit de verplichting voort dat de brede alliantie van bewoners, scholen, woning- en maatschappelijke organisaties en de gemeente samen een gebiedsplan maken. Dat Gebiedsplan Wij West is nu klaar. Het beschrijft waarin geïnvesteerd moet worden in Delft West en welke problemen de alliantie Wij West moet aanpakken.

In de commissie gaven veel fracties aan nu al uit te kijken naar de verdere uitwerking van het gebiedsplan in een uitvoeringsagenda. Daarin moeten concrete acties komen te staan en ook wat dat allemaal gaat kosten. Dat blijft de komende jaren volgens de PvdA wel spannend.

In grote lijnen werd het gebiedsplan door de commissie positief ontvangen. De CDA-fractie sprak over een mooi document. STIP complimenteerde de opstellers van het plan. De PvdA bestempelde het plan als ambitieus. Volt had het over een breed gedragen plan en SP constateerde tevreden dat er nu een makkelijk te lezen gebiedsplan ligt dat zo goed is dat die fractie het zelf wel had kunnen schrijven.

Maar er waren ook wel wat zorgen over het betrekken van alle bewoners in Delft West. De ChristenUnie wees onder meer op de rol van de kerken. Ook Hart voor Delft en GroenLinks spraken hun zorg uit over de vraag of alle bewoners wel in beeld zijn. Volgens GroenLinks zijn er nu sleutelfiguren in dit stadsdeel die zich buitengesloten voelen. Onafhankelijk Delft pleitte voor een stevige aanpak van de overlastgevers tijdens oud en nieuw en voor een soort jongerenraad in Delft West.

D66 had liever eerst een beeldvormende bijeenkomst gehad en wees op het belang van monitoren om de voortgang van dit 20 jaar durende project in de gaten te houden. Ook andere partijen, waaronder CDA, Hart voor Delft, VVD en Volt wilden van wethouder Karin Schrederhof weten hoe de raad de komende jaren grip kan houden op de ontwikkelingen in Delft West. De wethouder legde die bal terug bij de commissie, omdat de raad daar zelf over gaat. In het gebiedsplan wordt voorgesteld dat de raad een werkgroep vormt die een- of tweemaal per jaar wordt geïnformeerd. Maar Hart voor Delft zou liever zien dat dat in een extra reguliere commissievergadering gebeurt. Wethouder Schrederhof zegde toe dat het college een voorstel gaat maken over hoe de raad op de hoogte wordt gehouden over dit langjarig project.

Verwarde personen

Op verzoek van Hart voor Delft, PvdA, STIP en VVD besprak de commissie in deze vergadering ook de beantwoording van het college op schriftelijke vragen van Hart voor Delft over verwarde personen.

De toenemende overlast die mensen met verward gedrag veroorzaken werd door die fracties omschreven als een zorgwekkend probleem. De regionale Opvang Verwarde Personen waarmee de GGZ Delfland in 2017 is gestart, blijft niet voldoende te zijn. Het college is daarom samen met zorginstellingen en de politie op zoek naar aanvullende maatregelen. Hart voor Delft en VVD wezen wethouder Schrederhof er onder meer op dat het reguliere politiewerk door meldingen over mensen met verward gedrag steeds meer in het gedrang komt.

De PvdA wees op het ziekenhuis in Arnhem dat speciale opvangbedden voor verwarde personen heeft als ze tijdelijk zorg nodig hebben. Daar zou het Delftse ziekenhuis volgens de PvdA een voorbeeld aan kunnen nemen. Het realiseren van 24-uursopvang is volgens het college echter ingewikkeld, maar dat mag wat de VVD betreft geen reden zijn om zo’n oplossing niet te realiseren. Ook STIP noemde 24-uursopvang erg belangrijk.

Wethouder Schrederhof liet de commissie weten samen met de politie alle mogelijke varianten te bekijken om de overlast door verwarde personen te beperken. De wethouder zei daarbij ook de financiën in beeld te willen brengen. Bij de komende kadernota zei de wethouder terug te willen komen op dit onderwerp.

Knelpunten onderwijshuisvesting

De fracties van VVD, CDA en Hart voor Delft spraken hun zorgen uit over de financiële knelpunten voor de gemeente bij de nieuwbouw van scholen. In een brief aan de raad informeerde het college dat er bij de bouw van drie scholen (Internationaal Georiënteerd Voortgezet Onderwijs, OBS de Delftse Tuin en Internationale Schakelklas Delft) nieuwe financiële tegenvallers zijn te verwachten. In april 2023 hoogde de raad het budget voor de drie scholen al op van 30,9 naar 37,9 miljoen euro. Ook dat budget lijkt niet voldoende te zijn, maar hoeveel is nog niet bekend.

Wethouder Schrederhof noemde diverse reden voor de onverwachte overschrijdingen, zoals de stijgende bouwkosten, het beperkt aantal inschrijvingen op aanbestedingen en de fiscale optimalisatie die van invloed is op de planning van bouwprojecten. De wethouder lichtte toe dat gewerkt wordt aan een nieuwe aanpak die soortgelijke kostenoverschrijdingen bij de nieuwbouw van scholen in de toekomst moet voorkomen.

De gemeente onderzoekt of Innovatief Partnerschap (IPS) de kloof kan overbruggen tussen de bouwcapaciteit en bouwopgave die er ligt, vanwege de mogelijkheid tot samenwerking, schaalvergroting en innovatie. Een andere aanbestedingsmethode moet marktpartijen ruimte geven om innovaties (door) te ontwikkelen en tegelijk kwalitatief, flexibele, hoogwaardige schoolgebouwen binnen budget te realiseren.

Die nieuwe werkwijze moet leiden tot afspraken over de vierkantemeterprijs, het programma van eisen en een programma van wensen plus een overzicht van de financiële consequenties voor de korte en lange termijn. Wethouder Schrederhof beloofde Volt dat ze voor de raad enkele nieuwbouwvoorbeelden laat afpellen, waarin duidelijk wordt, door welke factoren de kosten niet binnen het budget bleven.