14 januari 2022 – In de oordeelsvormende vergadering van de commissie Economie, Financiën en Bestuur is op donderdag 13 januari uitgebreid gesproken over de coronacrisis. De laatste ontwikkelingen kwamen aan bod en de commissie ging uitvoerig in debat over het rapport Effecten coronacrisis Delft dat de Delftse Rekenkamer had opgesteld.
Bij de bespreking van de laatste ontwikkelingen in de coronacrisis stelden diverse fracties vragen aan het college. D66 uitten zijn zorgen over de toename in het gebruik van alcohol en drugs onder studenten en jongeren. Hart voor Delft wilde weten wat de crisis de gemeente tot nu toe had gekost. GroenLinks vroeg onder meer waarom het college een parkeeractie van de Delftse ondernemers steunt om meer automobilisten naar de stad te lokken, terwijl het gemeentebeleid juist het fietsen en lopen promoot. STIP voegde eraan toe dat het college naast de parkeerbereikbaarheid van Delft met de regio meer zou moeten inzetten op de ov-bereikbaarheid. De ChristenUnie deelde haar zorgen over de toenemende polarisatie en de negatieve gevolgen voor kinderen bijvoorbeeld bij zwembaden waar ouders zonder toegangsbewijs niet worden toegelaten.
In haar reactie stond burgemeester Marja van Bijsterveldt onder meer stil bij de pijn en frustraties die ze zei te voelen bij ondernemers die voor snelle versoepelingen en soms financieel aan het eind van hun Latijn zijn. Ze wees op het overleg met de regio en de gemeentekoepel VNG en het perspectief voor de lange termijn dat binnen enkele weken gereed moet zijn. De burgemeester had ook een waarschuwing voor winkeliers die opengaan, terwijl ze volgens de regels gesloten moeten blijven. In Delft wordt daarop gehandhaafd, liet de burgemeester weten. Van Bijsterveldt beaamde de signalen dat het alcohol- en drugsgebruik onder jongeren toeneemt. De burgemeester zei daar samen met de TU en studentenverenigingen scherp op te zijn.
Wethouder Bas Vollebregt liet GroenLinks weten dat de parkeeractie niet het doel had om meer auto’s de stad in te krijgen, maar om bezoekers langer in de stad te houden. Hij verzekerde de commissie dat het college er tegelijkertijd alles aan doet om Delft ook voor fietsers aantrekkelijk te laten zijn. Wethouder Karin Schrederhof wees de VVD op het jaarverslag schuldhulpverlening, waarin die partij ook het aantal ondernemers terug kan vinden dat financieel in de knel zit. Wethouder Stephan Brandligt wees Hart voor Delft op de zesde coronarapportage, waarin een overzicht van de kosten is opgenomen.
Delftse Rekenkamer
Effecten coronacrisis Delft is de titel van het rapport dat de Delftse Rekenkamer voorafgaand aan de vergadering aan de commissie presenteerde. Het rapport en het bijbehorende conceptraadsvoorstel bevat dertien aanbevelingen aan college en raad om de negatieve effecten van de crisis zoveel mogelijk te beperken. De rekenkamer concludeert dat het college de afgelopen periode de noodzakelijke besluiten nam om die negatieve effecten tegen te gaan. De maatregelen met de grootste impact werden op rijksniveau genomen, zodat de gemeente hoofdzakelijk aan het uitvoeren was. De financieel-economische impact in Delft is volgens de Delftse Rekenkamer vooralsnog beperkt. De sociaal-maatschappelijke impact in Delft uit zich onder meer in toegenomen eenzaamheid en een scherpere tweedeling in de Delftse samenleving.
De aanbevelingen van de rekenkamer aan de raad komen erop neer dat de raad moet kijken hoe hij zijn volksvertegenwoordigende en kaderstellende rol weer volledig kan invullen, hoe de gemeente steun kan blijven bieden aan maatschappelijke, culturele en sportorganisaties en hoe de raad de positieve effecten van digitalisering kan behouden, maar als het gaat om het democratisch proces zo veel mogelijk moet kiezen voor fysieke bijeenkomsten. De rekenkamer stelt dat fysieke bijeenkomsten belangrijk zijn om inzicht te krijgen in latente vragen en dat sommige burgers drempels ervaren voor digitaal contact.
In de commissie werd met veel waardering over het onderzoek gesproken. D66 sprak over een herkenbaar beeld. De VVD-fractie liet weten alle conclusies en aanbevelingen over te nemen en erkende dat de politiek door de digitalisering voor mensen soms lastig te volgen is. De SP miste in het rapport een aanbeveling over de aanpak van de tweedeling. Volgens de SP moet het college daar werk van maken, omdat door de coronacrisis de kloof tussen arm en rijk groeit. De SP wil dat het college het coronabeleid gaat evalueren, regelingen treft die armoede tegengaan en de wijken ingaat om te zien of er voldoende te doen is voor jongeren.
In de ogen van PvdA heeft het college het goed gedaan, maar ook de PvdA zou wel een plan van aanpak willen zien om iets te doen aan de groeiende tweedeling. De CDA-fractie sloot zich daarbij aan. Bovendien stelde het CDA voor dat de gemeenteraad en de commissie weer fysiek gaan vergaderen, tenzij het echt niet anders kan. STIP vroeg aandacht voor de eenzaamheid onder jongeren. Hart voor Delft pleitte net als het CDA voor fysieke commissie- en raadsvergaderingen. Volgens Hart voor Delft was er door het digitale vergaderen nauwelijks sprake contacten met bewoners en inspraak. De fractie liet weten die aanbeveling samen met het CDA te willen aanscherpen.
De ChristenUnie kon zich vinden in het betoog van de SP over de verschillen in de samenleving. Die fractie riep op om oog te hebben voor kwetsbare groepen en elkaar te helpen om uit de crisis te komen. GroenLinks deelde dat standpunt en prees het college dat volgens die partij door snel te handelen de crisis samen met de stad heeft aangepakt.
De gemeenteraad neemt op donderdag 3 februari een besluit over dit voorstel, waarin enkele aanbevelingen na het debat in de commissie worden aangepast.
APV
Een ruime meerderheid van de commissie sprak donderdagavond vol lof over het voorstel Actualisering APV. In de vernieuwde Algemene Plaatselijke Verordening (APV) komen onder meer regels die de invoering van een vergunningstelsel voor deeltweewielers mogelijk maken. Daarnaast worden in de APV nieuwe regels opgenomen, waarmee ondermijning en criminele bedrijvigheid beter bestreden kunnen worden.
STP liet weten dat een overbodige regel wat die fractie betreft wel geschrapt kon worden in de APV; het alcoholverbod in de binnenstad. STIP vindt die regel te veel, omdat openbare dronkenschap ook met andere regels bestreden kan worden en een biertje op stoep volgens STIP wel zou moeten kunnen. Andere fracties, waaronder CDA, VVD, D66 en Hart voor Delft lieten blijken daar geen voorstander van te zijn. Ook de burgemeester zei geen reden te zien om dat verbod uit de APV te halen. STIP zei bereid te zijn om met andere fracties te kijken naar compromissen om wellicht fasegewijs tot een verbod te komen. Het voorstel ging met STIP mee terug naar de fractie.
GroenLinks vroeg aandacht voor het manifest Ondermijnende criminaliteit. De ongeveer 40 burgemeesters die het manifest vorig jaar september ondertekenden, vinden dat de overheid veel meer moet doen tegen ondermijnende criminaliteit en dat dit onderwerp prominent op de politieke agenda van het nieuwe kabinet hoort. De burgemeesters pleiten onder meer voor de legalisering van softdrugs en voor meer geld voor de politie.
Burgemeester Van Bijsterveldt liet de commissie weten dat haar handtekening niet onder het manifest komt staan, omdat ze geen voorstander is dat softdrugs gelegaliseerd wordt. GroenLinks liet daarop weten het voorstel mee terug te nemen naar de fractie. En ook de PvdA en D66 gaan het voorstel nog een keer intern bespreken, voordat het voorstel door de gemeenteraad wordt behandeld.
Rietveld Theater
Overwegend positief werd door de fracties in de commissie gereageerd op het budgetneutraal investeringsvoorstel renovatie Rietveld Theater. De raad stelde voor de renovatie van het theater in de begroting al een investeringsbudget vast van 1,1 miljoen euro. Om het pand toekomstbestendig te maken en ook de zalen die nu nog dienstdoen als atelierruimtes geschikt te maken voor podiumkunsten stelt het college voor om dat investeringsbedrag budgetneutraal te verhogen naar 1,9 miljoen.
Eén inspreker hield namens het theater een wam pleidooi voor de renovatie van het theater, waardoor Delft een uitgebreider aanbod aan podiumkunstvoorstellingen krijgt. De andere inspreker liet weten niet te willen vertrekken uit de atelierruimte die hij al 35 jaar in het pand huurt. Alternatieve atelierruimtes zijn volgens hem minder en duurder. Daarnaast hekelde hij het gebrek aan overleg met de gemeente.
Nagenoeg alle fracties wezen op het belang van het Rietveld Theater dat zorgt voor een gevarieerd cultureel aanbod in de stad en omdat het door vrijwilligers wordt gerund ook voor verbinding met de stad. Dat beeldend kunstenaars voldoende ruimte nodig hebben om hun werk te maken werd door GroenLinks benadrukt. Ook zij hebben volgens die fractie goede faciliteiten nodig. D66 stelde dat Delft te weinig hoogwaardige atelierruimte heeft.
Andere fracties wilden van wethouder Bas Vollebregt onder meer weten of de investering de gemeente echt geen extra geld kost. De wethouder verzekerde de VVD dat het college geen cent extra kan uitgeven als de raad op 3 februari akkoord is gegaan met het voorstel. De VVD vroeg om een financieel plafond omdat de kosten in eerdere plannen op 8 ton werden geraamd.
Hart voor Delft rekende nog verder terug en wees erop dat in 2019 nog werd uitgegaan van een investeringsbedrag van 4 ton. De duurste variant die toen uit onderzoeken naar voren kwam, kostte 1,4 miljoen euro. De fractie van Hart voor Delft had liever een nieuwe plek voor amateurtheater gezien. Een budgettair neutrale investering noemde Hart voor Delft ongeloofwaardig.
In zijn toelichting ging de wethouder uitgebreid in op de financiële onderbouwing van het voorstel. De stijging van de investeringskosten zijn volgens wethouder Vollebregt toe te schrijven aan stijgende bouwkosten en scherpere berekeningen. Daarnaast legde de wethouder uit dat met de laatste van drie atelierhuurders nog wordt gekeken naar een alternatieve ruimte. De wethouder beloofde de commissie en de inspreker met hem in gesprek te blijven over het vinden van een geschikte ruimte. Vollebregt beaamde dat de gemeente op dit moment niet beschikt over veel alternatieven. Hij wees de commissie erop dat het aan de raad is om daar eventueel extra middelen voor beschikbaar te stellen.
De fractie van het CDA liet weten het voorstel mee terug te nemen naar de fractie. Voor het CDA is nog niet helder in hoeverre de kasstromen van de gemeente dit voorstel budgetneutraal kunnen laten zijn. Het voorstel wordt daarom als bespreekonderwerp toegevoegd aan de raadsvergadering op donderdag 3 februari.
Doorgeschoven
Rond middernacht kwam de commissie niet meer toe aan de bespreking van de afdoening van de motie Ja tegen de Ja-Ja-sticker. Dat onderwerp is door de commissie doorgeschoven naar volgende maand. De maandelijkse bespreking van de ontwikkelingen binnen de Metropoolregio is doorgeschoven naar de uitloopvergadering van de commissie. Die wordt op dinsdag 18 januari gehouden en begint om 19.30 uur.