22 maart 2024 – Hoe kan Delft als woonstad aantrekkelijker worden voor zorgmedewerkers en hoe moet Delft de komende jaren plek bieden aan 434 asielzoekers? Die twee vragen stonden op donderdag 21 maart centraal in de oordeelsvormende vergadering van de commissie Sociaal Domein en Wonen.

De vraag over de zorgmedewerkers was door de fracties van Hart voor Delft, Onafhankelijk Delft, ChristenUnie, VVD en PvdA op de agenda gezet. Aanleiding daarvoor was de brief van de raad van bestuur van Ipse de Bruggen en Middin. Beide zorginstellingen wijzen in die brief naar het grote tekort aan medewerkers in de zorg. Om zorgmedewerkers aan te trekken en te behouden zou de gemeente hen voorrang kunnen geven bij (sociale) huurwoningen en voor hen gratis parkeren kunnen regelen. 

Sympathiek

De brief riep bij de fracties die om bespreking hadden gevraagd, vooral veel vragen op. De ChristenUnie sprak over een sympathiek verzoek, maar die fractie zou dan ook regelingen willen voor personeel in het onderwijs en de veiligheid. De ChristenUnie zei geen voorstander te zijn van het voortrekken van de ene boven de andere doelgroep. De VVD zou het liefst zien dat het aantal betaald-parkeergebieden in Delft omlaaggaat en dat er met de buurgemeenten afspraken worden gemaakt over voldoende betaalbare woonruimte voor de werkende middenklasse.

Wethouder Karin Schrederhof wees net als enkele fracties het verzoek om gratis parkeren door naar de commissie Ruimte en Verkeer. De wethouder wees er wel op dat Delft in vergelijking met andere gemeenten al een relatief goedkope parkeervergunning heeft voor zorgmedewerkers. Instellingen kunnen voor 314 euro per jaar aan die vergunning tien kentekens koppelen en hun medewerkers kunnen daarmee overal in Delft parkeren.

Inkomen

Ook op het gebied van wonen zijn volgens wethouder Schrederhof dankzij nieuwe wetgeving meer mogelijkheden voor een gemeente om te sturen op wie welke sociale huurwoning krijgt vergroot. De wethouder lichtte toe dat dan wel goed bekeken moet worden welke keuzes er gemaakt worden, omdat het blijft gaan over het verdelen van schaarste.

De wethouder benadrukte dat ook dan voorwaarden worden gesteld aan het inkomen en dat zorgpersoneel, onderwijskrachten en politiemensen in veel gevallen boven de inkomensnorm zitten om versneld een woning te vinden. Ze wees de commissie erop dat dit onderwerp ook op tafel ligt bij de Vereniging Sociale Verhuurders Haaglanden (SVH) en dat dit na de zomer met de SVH wordt besproken.

Geen van de fracties zag na de bespreking aanleiding om dit onderwerp via een motie door te schuiven naar de komende raadsvergadering. Hart voor Delft en ChristenUnie willen het onderdeel parkeren op een later moment verder in de commissie Ruimte en Verkeer bespreken.

Spreidingswet

In deze vergadering was op verzoek van GroenLinks, VVD en Hart voor Delft gevraagd om bespreking van de collegebrief over de Spreidingswet en de stand van zaken rond de opvang van asielzoekers in Delft.

De Spreidingswet is per 1 februari 2024 in werking getreden. Met de Spreidingswet wordt het aantal asielopvangplaatsen dat Nederland naar verwachting nodig heeft verdeeld over de provincies en gemeenten. Elke provincie en gemeente moet naar rato een bepaald aantal asielzoekers opvangen. Zuid-Holland moet dit en komend jaar 19.776 opvangplekken regelen. Delft moet daarvan 434 plekken voor zijn rekening nemen. Dat is een voorlopige schatting, want het definitieve verdeelbesluit neemt de minister in november na regionale overleggen en na het opstellen van een provinciaal opvangplan.

Minimum

Als het aan GroenLinks ligt, gaat Delft meer dan de wettelijk verplichte 434 plekken realiseren. Voor GroenLinks is dat aantal een minimum en geen maximum. De gemeente moet volgens GroenLinks Delft met voldoende opvangplekken voor asielzoekers klaar hebben liggen als daar om wordt gevraagd. Meer doen is wat de VVD betreft onnodig. Voldoen aan de wettelijk taak is volgens de VVD voldoende.

Delft vangt op dit moment 220 asielzoekers (waaronder 50 kinderen) op aan de locatie aan het Manderspark en 60 kinderen (15- en 17-jarigen) in het Campanile-hotel aan de Kleveringweg. De minderjarige asielzoekers zouden tot eind deze maand in het hotel blijven. Ze zijn dan drie maanden in Delft opgevangen. Na drie maanden hebben ze recht hebben op onderwijs, maar omdat Delft hen dat niet kan bieden en op hun volgende opvangplek de school nog niet gereed is, blijven ze nog een paar weken langer in Delft.

Ongepast

De opmerking van de VVD dat signalen van binnenstadondernemers over overlast mede veroorzaakt zouden kunnen worden door deze jongeren schoot D66 in het verkeerde keelgat. De suggestie van de VVD was volgens D66 ongepast en ongefundeerd en ook wethouder Joëlle Gooijer liet weten dat dergelijke signalen haar niet hebben bereikt. Hart voor Delft uitte de zorg of er wel voldoende woningen zijn als de asielzoekers statushouder worden en misschien in Delft mogen blijven. Dat betekent volgens Hart voor Delft dat er niet alleen meer tijdelijke opvang moet zijn voor asielzoekers, maar ook meer woningen voor Delftenaren.

De wethouder lichtte uitgebreid toe hoe de wettelijke procedure de komende tijd verloopt om in november tot een definitief asielopvang-getal voor Delft te komen. De gemeente is onder meer in gesprek met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) over de verbetering en uitbreiding van de locatie Manderspark. De locatie kan tot 2 februari 2026 door het COA gebruikt worden als opvangplek. Andere plekken vinden in Delft, wordt volgens wethouder Gooijer een lastige klus. De wethouder sprak over een lopend proces met het COA, waarbij ze de commissie verzekerde dat ook de raad hierover geïnformeerd blijft.

Complimenten

Van diverse fracties, waaronder STIP, ChristenUnie, Volt en PvdA ontving de wethouder complimenten over het proactieve beleid. Behalve van Onafhankelijk Delft. Die partij liet weten tegen de Spreidingswet te zijn en geen asielzoekers meer toe te willen laten in Delft. Onafhankelijk Delft had er geen goed woord voor over dat asielzoekers, statushouders en vluchtelingen alle hulp krijgen terwijl er ook zorgbehoevende Delftenaren zijn die niet met urgentie worden geholpen.

Op dat betoog reageerde D66 met de opmerking Onafhankelijk Delft te kennen als een partij met een groot hart dat juist open zou moeten staan voor een groep mensen die wil ontkomen aan oorlog en geweld. Daarbij verwees de fractievoorzitter van D66 naar zijn eigen verhaal als vluchteling en dat van de commissievoorzitter die het in Delft ook had geschopt van statushouder naar het voorzitten van de commissie Sociaal Domein en Wonen.  

Onderwijs

Volt hield een pleidooi voor de begeleiding van de minderjarige asielzoekers. Die groep wordt door heel Nederland gesleept en sommige kinderen slapen volgens Volt met hun jas aan, omdat ze niet weten hoe snel ze weer naar de volgende opvangplek moeten. Delft zou wat Volt betreft een mooie bijdrage aan het asielvraagstuk kunnen leveren als er voor deze groep kinderen goed en voldoende (internationaal) onderwijs aangeboden zou kunnen worden.

Wethouder Gooijer zei de zorgen van Onafhankelijk Delft te snappen, omdat het moeilijk is uit te leggen waarom mensen wel of geen plek krijgen. De wethouder riep de fracties op ervoor te waken dat er in dit vraagstuk groepen tegen elkaar worden uitgespeeld. Daarnaast verzekerde Volt dat het wat de gemeente Delft betreft niet de bedoeling is dat er met minderjarige asielzoekers gesleept blijft worden en dat onderwijs zeker onderwerp van gesprek is met de regiogemeenten in aanloop naar het provinciale opvangplan. Of dat plan op 1 november dit jaar klaar is, is volgens Gooijer nogal een dingetje. De gesprekken in de regio verlopen volgens de wethouder constructief.

Voor de commissie blijft het daar voorlopig bij wat de discussie over de Spreidingswet betreft. Geen van de fracties nam het woord motie in de mond, zodat dit onderwerp niet terugkomt in de raadsvergadering.