28 maart 2025 – In de oordeelsvormende vergadering van de commissie Sociaal Domein en Wonen is op donderdag 27 maart uitvoerig gedebatteerd over de vraag hoe de gemeente het aantal betaalbare koopwoningen in Delft kan laten toenemen. Het college liet de mogelijkheden onderzoeken, maar het aantal oplossingen lijkt beperkt.
Het rapport Verkenning instrumenten betaalbare koop Delft adviseert de gemeente om de bestaande Starterslening eventueel uit te breiden en/of efficiënter in te zetten, om samen met projectontwikkelaars in de nieuwbouw een starthulp aan te bieden aan de eerste bewoner en ook naar andere mogelijkheden voor goedkopere woningen te kijken zoals collectieve woonvormen. Daarnaast zegt het rapport dat de gemeente de voorraad KoopGarantwoningen van de woningcorporaties moet koesteren. De voorgestelde maatregelen kosten de gemeente geen extra geld.
In een apart onderzoek is ook gekeken naar het effect van erfpacht op de betaalbaarheid van koop- en huurwoningen. Het onderzoeksbureau acht dat geen geschikt middel om de prijzen te drukken. Voor zowel koop- als huurwoningen geldt dat erfpacht op de langere termijn duurder is.
Niet alleen het college worstelt met de vraag hoe kleine huishoudens en jonge gezinnen met een middeninkomen een geschikte woning in Delft kunnen vinden. De vraag zowel naar huur- als koopwoningen is veel groter dan het aanbod, constateerde ook D66. Die fractie zei het onder meer tijd te vinden om de Woonvisie en woningvoorraden tegen het licht te houden. Om de doorstroming te bevorderen zou volgens D66 in de huisvestingsverordening vastgelegd kunnen worden dat mensen die een sociale huurwoning verlaten voorrang krijgen op een midden-huurwoning.
De CDA-fractie vindt de gemeente er alles aan moet doen om in Delft woningen voor gezinnen te realiseren. Het CDA drong er bij de wethouders Karin Schrederhof en Frank van Vliet op aan snel aan de slag te gaan met de aanbevelingen uit het rapport, te blijven inzetten op de doorstroming en te sturen op de woningvoorraad. De SP uitte lof voor het beleid en zei niet te kunnen wachten tot er meer betaalbare huizen zijn gerealiseerd.
GroenLinks zou graag zien dat het college doorpakt op wat werkt. Die fractie noemde Haarlem als voorbeeld van een gemeente met een actief grondbeleid, waarmee veel betaalbare koopwoningen worden gerealiseerd. Wethouder Van Vliet legde uit dat Delft het Haarlemse voorbeeld volgt als het gaat om actief grondbeleid. Ook in Delft past de gemeente het voorkeursrecht toe en net als Haarlem maakt Delft alleen gebruik van erfpacht als dat strategisch zinvol is, aldus de wethouder.
De VVD zei de lijn van het college te kunnen steunen, omdat het college wil sturen op betaalbare koop zonder dat dat financiële consequenties heeft. Onafhankelijk Delft drong er bij het college op aan om ook eens naar de aanbestedingen en de kosten van aannemers te kijken. Wethouder Schrederhof maakte de commissie duidelijk dat niet de aannemer, maar een ontwikkelaar bepaalt wat er wordt gebouwd. De ChristenUnie noemde als mogelijke oplossing om bestaande grote woningen te kunnen laten kopen door meer dan één huishouden, zonder een woning te splitsen. Die manier van woningdelen zou naast andere collectieve woonvormen verder onderzocht moeten worden, vindt de ChristenUnie. Ook de PvdA sprak haar steun uit voor het ingezette beleid en STIP zei net als de ChristenUnie wel iets te zien in het realiseren van meer gedeelde woonruimte.
Hart voor Delft stelde vast dat in Delft voor veel starters een koopwoning onbereikbaar is. De middelen die het college wil gebruiken om daar verandering in te brengen, zei Hart voor Delft te kunnen steunen. Volt zegde die steun niet toe, omdat betaalbare koop volgens die fractie maar een stukje van het probleem op de woningmarkt is en Delft geen betaalbare stad wordt als de gemeente niet bereid is daarvoor de portemonnee te trekken. Volt zei uit te kijken naar de Kadernota en verdere voorstellen van het college.
Wethouder Schrederhof kondigde aan dat de raad voor de zomer de nieuwe Woonmonitor ontvangt, met daarin bijgewerkte cijfers over de woningvoorraden. Ook zei ze in gesprek te gaan met corporaties over KoopGarantwoningen. Ze beloofde de CDA-fractie blijvend aandacht voor de woningbehoefte van gezinnen. De wethouder zei het eens te zijn met de ChristenUnie dat woningdelen ‘gewoner’ zou moeten worden. Dat zou volgens Schrederhof kunnen door dit meer onder de aandacht te brengen van huurders en kopers.
De fracties van ChristenUnie, Hart voor Delft en D66 lieten aan het eind van het debat weten te gaan nadenken over moties. Dat betekent dat de gemeenteraad in de besluitvormende vergadering op donderdag 3 april verder praat over dit onderwerp.
Voorzieningen
Delft groeit en dat betekent dat de voorzieningen in de stad ook mee moeten groeien. Aan het einde van de vorige raadsperiode vroeg de raad al om een onderzoek en dat is nu gedaan. In het Ontwikkelperspectief Maatschappelijke Voorzieningen wordt op hoofdlijnen gekeken naar het aanbod van bestaande voorzieningen op het gebied van onderwijs, zorg, welzijn, sport, recreatie en cultuur en naar de verwachte vraag in de toekomst. Die vraag, de behoefte aan voorzieningen, blijkt per wijk sterk te verschillen.
GroenLinks betoogde dat er in Delft behoefte is aan plekken waar mensen met allerlei achtergronden elkaar ontmoeten. Het bouwen van duurdere woningen in kwetsbare wijken maakt zo’n wijk niet beter, betere voorzieningen doen dat volgens GroenLinks wel.
De SP zou het liefst zien dat het college een nieuw rapport laat maken. Die fractie omschreef het ontwikkelperspectief als nogal mager, slecht geschreven en vaag opgebouwd. Voorzieningen moeten volgens Onafhankelijk Delft laagdrempelig zijn. Dat kan volgens die fractie door bezoekers van buurthuizen gratis te laten parkeren. De fractie herinnerde wethouder Schrederhof aan de motie Parkeermogelijkheid via vergunning voor kwetsbare bezoekers van buurthuizen en wijkcentra van Onafhankelijk Delft en D66 die de raad vorig jaar aannam. In groeiende wijken moeten ook de bestaande sportvoorzieningen volgens Onafhankelijk Delft meegroeien.
Net als de SP zei Hart voor Delft moeite te hebben met het rapport. Die fractie raakte ervan in de war en constateerde dat niets is wat het lijkt. Ook de VVD zou geen bezwaar hebben tegen een nieuw rapport. De VVD zei het te incompleet en te negatief te vinden. De VVD sprak wel de steun uit voor meer samengestelde voorzieningen in Delft. Ook STIP was kritisch en deelde de constatering uit het rapport dat veel voorzieningen op het gebied van welzijn, buurtcentra en cultuur in de wijken in het rood staan. STIP betoogde om per wijk te kijken naar wat nodig is. Volt wilde van het college weten hoe de gemeente de uitkomsten van dit rapport gaat verwerken en hoe het daarna wordt uitgevoerd.
De ChristenUnie zei dat het rapport het gevoel geeft dat plan op plan op plan wordt gestapeld. De fractie zette ook vraagtekens bij de waarde van de referenties uit 2021 en het gemis in het rapport aan de behoefte in wijken aan religieuze ruimtes en de toegankelijkheid van gebouwen. Het CDA zou graag zien dat de gemeente de regierol pakt in dit vraagstuk dat om een forse opgave vraagt. In het rapport wordt gesproken over een investering van 200 miljoen euro. Ook de fracties van PvdA en D66 wilden van wethouder Schrederhof weten hoe het college dat gaat aanpakken.
De wethouder legde uit dat het rapport veel bestaande plannen niet naast elkaar maar op elkaar legt en dat de komende tijd wordt gebruikt om te kijken hoe bijvoorbeeld in schoolgebouwen ook andere voorzieningen een plek kunnen krijgen. Ook verzekerde ze de commissie dat de gemeente niet als enige voor 200 miljoen aan de lat staat en dat er sinds 2021 al veel is gebeurd om de voorzieningen in Delft mee te laten groeien met de behoefte in wijken en buurten.
Volgens de wethouder is het zaak dat de ambtenaren die tot nu voor hun eigen beleidsterrein plannen hebben gemaakt, samen gaan werken om die plannen op elkaar af te stemmen. Daarbij wordt ook gekeken naar de behoefte aan kerken en naar toegankelijkheid, niet alleen van gebouwen, maar ook waar die gebouwen komen te staan. De wethouder verzekerde Onafhankelijk Delft dat het college onderzoekt hoe kwetsbare bezoekers zonder parkeerkosten kunnen parkeren bij buurthuizen en wijkcentra.
Geen van de fracties zag na de bespreking van dit agendapunt aanleiding om hierover verder via moties te debatteren in de raadsvergadering.
Hamerstukken
Het voorstel Wijziging verordening Wet inburgering 2021 en het voorstel Vaststellen wijzigingsbesluit Wmo verordening 2024 zijn door de commissie als hamerstuk toegevoegd aan de agenda van de raadsvergadering op donderdag 3 april.