20 januari 2023 – In de tweede helft van 2023 komt het college met een nieuw afvalbeleidsplan. Wethouder Frank van Vliet vroeg en kreeg donderdag 19 januari in de commissie Ruimte en Verkeer heel veel ideeën, wensen, zorgen en uitgangspunten van de fracties mee om dat nieuwe beleid op te stellen.

Aanleiding voor het debat waren twee onderzoeken die Delft en de andere Avalex-gemeenten lieten uitvoeren door het afvalbedrijf; één naar verschillende inzamelvarianten en één naar de toekomstvisie op grofvuil en producthergebruik.

Bewoners

Ook drie insprekende bewoners, waaronder twee vertegenwoordigers van Belangenvereniging Olofsbuurt-Westerkwartier en Belangenvereniging de Oude en de Nieuwe Delf, deelden hun ervaringen met de commissie. De vele afvalbakken op straat en de bakken in huis om afval te scheiden, de containers die te ver weg staan waren enkele aandachtspunten van de Belangenvereniging Olofsbuurt-Westerkwartier over Het Nieuwe Inzamelen (HNI). De nieuwe manier van inzamelen begon in de Hof van Delft en wordt vanaf volgende week ook aangepast uitgerold in de binnenstad waar het volgens de Belangenvereniging de Oude en De Nieuwe Delf niet gaat werken. De belangenvereniging verwacht niet dat bewoners ’s ochtends voor half acht hun afval naar een verzamelpunt brengen, terwijl ze dat altijd voor hun eigen gevel konden aanbieden. De insprekers drongen erbij de commissie op aan dat zij ook mogen meedenken over het nieuwe afvalbeleid.

Hogere kosten

Doorgaan met HNI leidt tot hogere kosten, had de VVD in de Avalex-rapporten gelezen. De fractie zei al jarenlang te pleiten voor meer mogelijkheden voor nascheiding, maar daar is volgens de VVD nooit gehoor aangegeven. In het ene rapport staat ook dat nascheiding in hoogbouwwijken wellicht een betere oplossing zou kunnen zijn. Dat betekent volgens de VVD dat per wijk in Delft gekeken moet worden welke vorm van afvalinzameling het best past bij die wijk.

VANG

Wat STIP betreft moet het college gaan werken een ambitieus afvalbeleidsplan om de VANG-doelstellingen te bereiken. VANG is de afkorting voor Van Afval Naar Grondstof. STIP vroeg wethouder Van Vliet een realistisch en uitvoerbaar plan te maken en om daar ook de bewoners bij te betrekken. STIP zou ook graag zien dat het grofvuil meer verduurzaamd wordt.

Bronscheiding

Volgens D66 is het afvalbeleid niet alleen van invloed op de planeet, maar raakt het mensen vooral in hun dagelijkse gewoontes en in hun portemonnee. D66 hield een pleidooi voor betere afvalscheiding. Goede bronscheiding staat of valt volgens die fractie bij goede communicatie. De mogelijkheid om verschillende tarieven in te voeren voor de brengers van afval is D66 een optie die opengehouden moet worden, maar niet negatief mag uitpakken voor mensen met een smalle beurs.

Zelfreflectie

De CDA-fractie wees onder meer op de cijfers in het rapport over de inzamelvarianten. Een van de Van Afval Naar Grondstof doelen is om op korte termijn onder 100 kilo afval per inwoner te komen. In Delft is dat aantal kilo’s van 218 in 2013 gedaald naar 211 in 2021. Die daling van drie procent bewijst volgens het CDA dat Het Nieuwe Inzamelen in Delft geen zoden aan de dijk zet. De fractie zei voorstander van nascheiding te zijn. Het CDA zei in de rapporten ook het meedenken van bewoners te missen en gebrek aan zelfreflectie bij Avalex. Wat de CDA-fractie betreft moet de afvalinzamelaar eerst de basis op orde brengen en pas daarna verder kijken.

Diftar

Hart voor Delft liet blijken weinig op te hebben met de VANG-doelstellingen. Volgens die fractie moet het afvalbeleid eerst en vooral voor de Delftenaren goed geregeld worden. In het Avalex-rapport wordt diftar (gedifferentieerde tarieven oftewel minder betalen voor minder afval) als een mogelijkheid genoemd om in Delft de afvalstromen te verminderen. Hart voor Delft denkt van niet. Die fractie vreest dat diftar leidt tot meer illegaal dumpen van afval. Volgens Hart voor Delft moet de gemeente meer inzetten op nascheiding en de bewoners laten meedenken over het afvalbeleid.

Laagdrempelig

De SP was kritisch over de rapporten van Avalex, omdat er voor elk wat wils in staat. Volgens de SP is het wel duidelijk dat in Delft HNI niet overal werkt en dat in die wijken gekeken moeten worden naar de invoering van nascheiding. Daarnaast bepleitte de SP het zo laagdrempelig mogelijk maken van het ophalen van grofvuil.

Menselijke maat

De PvdA kon in de rapporten van Avalex de menselijke maat niet terugvinden. De fractie zou ook graag zien dat er op landelijk niveau meer wordt gedaan aan producentenverantwoordelijkheid. Als op een verpakking een logo staat met waar die verpakking in het afval hoort, zou dat al veel troep volgens de PvdA schelen.

Wormenhotels

Acht jaar geleden was het ondenkbaar dat GroenLinks zou spreken over nascheiding, maar de fractie zit er acht jaar later naar eigen zeggen minder geharnast in. Naast bronscheiding en HNI moet in Delft nascheiding volgens GroenLinks als mogelijkheid worden bekeken om tot minder afval te komen. De fractie wees ook op het belang van communicatie en vroeg de wethouder inzamelresultaten uit de stad te delen op wijk- en buurtniveau. GroenLinks wil ook de mogelijkheid openhouden van een tariefprikkel. De fractie vroeg daarnaast aandacht voor wormenhotels en een meer toegankelijke milieustraat in combinatie met kringloopbedrijven. 

Makkelijker

Minder afval bereik je volgens de ChristenUnie door minder producten te kopen, minder te consumeren en meer te hergebruiken. De fractie zei het eens te zijn met de VVD dat in het afvalbeleid bij het bepalen van de inzamelvariant gekeken moet worden naar de karakteristieke woonomgeving. Het afvoeren van restafval moet bewoners volgens de ChristenUnie niet moeilijker maar makkelijker, begrijpelijk en eerlijk worden gemaakt.

Zorgplicht

Onafhankelijk Delft wees onder meer op de zorgplicht die de gemeente heeft in het ophalen van afval. De gemeente heeft die zorgplicht volgens Onafhankelijk Delft ook naar mensen die slecht ter been zijn en ouderen voor wie de containers veel te ver weg zijn. Daarnaast riep de fractie wethouder Van Vliet op om een beleid te maken dat voor iedereen te begrijpen is en om het de mensen makkelijk te maken.

Ingewikkeld

Volt constateerde net als enkele andere fracties dat Delft niet op koers ligt met de VANG-doelstellingen. De fractie adviseerde de wethouder om in gesprek te blijven met de stad. Een keuze tussen voor- of nascheiden of voor of tegen HNI maakte Volt niet omdat het zo’n ingewikkeld onderwerp is. Wel sprak Volt zich uit dat in het nieuwe beleid verschil gemaakt wordt tussen wijken, nieuwe technische oplossingen worden meegenomen en dat het ambitieus is.

Aan de slag

Wethouder Van Vliet zei blij te zijn met alle opmerkingen uit de commissie, omdat hij daarmee aan de slag kan om een nieuw afvalbeleidsplan te laten opstellen. Hij vatte de inbreng van de commissie samen als; zorg voor maatwerk in de wijk, zorg voor de menselijke maat, maak het makkelijk, neem zorgen serieus en zorg voor draagvlak. Hij beloofde de commissie mee te werken aan een beeldvormende bijeenkomst die de commissie later over dit onderwerp houdt en hij liet weten dat mensen die slecht ter been zijn en niet naar de afvalcontainer kunnen de gemeente kunnen bellen voor maatwerk.

Geen van de fracties zag aanleiding om dit onderwerp via het indienen van een motie op de agenda van de komende raadsvergadering te zetten.

Combister

In deze vergadering luisterde de commissie, net als vorige maand, naar twee vertegenwoordigers van de Stichting Combister die hun zorgen deelden over de plaatsing van een loswal en zandhandel naast Combister aan de Marconiweg in Schieoevers-Zuid. De zandhandel moet verhuizen, omdat de provincie tussen de Energieweg en Marconiweg de Schie wil verbreden. De plannen voor die verbreding zijn in de maak. Combister is sinds 2020 in gesprek met de provincie en gemeente, maar ook donderdagavond bleek dat de standpunten over en weer mijlenver uit elkaar liggen. Combister vreest dat het einde in zicht is met een zandhandel naast de deur. Fijn zand, trillingen en druk vrachtverkeer worden door Combister als bedreigingen gezien. Opnieuw wezen de insprekers op fouten en onvolkomenheden in de rapporten en onderzoeken.

In de reactie van het college op de vorige inspreekbeurt van Combister werd onder meer het planproces uit de doeken gedaan, waarom gekozen is voor de verhuizing van de zandhandel en dat na onderzoeken milieumaatregelen zijn aangescherpt.

Omdat het ontwerpbestemmingsplan nog niet gereed is, bleef het debat in de commissie beperkt tot vragen over de gesprekken met Combister en het participatieproces. Hart voor Delft, ChristenUnie en VVD deelden de zorgen van het bedrijf met wethouder Maaike Zwart. Dat Combister de participatie anders heeft ervaren zou volgens de wethouder komen, omdat de gesprekken over de plek van de loswal begonnen nadat de nieuwe locatie voor de zandhandel was bepaald. Dat zou volgens Zwart anders zijn geweest als gekozen had kunnen worden uit meerdere alternatieve locaties. In dat geval had Combister mee kunnen praten over de meest gewenste locatie voor de loswal en de zandhandel. De wethouder sprak de wens uit met Combister in gesprek te willen blijven over de verhuizing van de zandhandel. Ook zei ze uit te kijken naar de officiële zienswijze van Combister. De termijn voor het indienen van zienswijzen loopt tot en met 23 januari. Vervolgens zal het college de zienswijzen betrekken bij het definitief maken van het bestemmingsplan.

De PvdA omschreef het debat als ongemakkelijk en ook GroenLinks vond het lastig debatteren over een zaak waarin het lastig te beoordelen is hoe die in elkaar steekt. De SP zei uit te kijken naar het bestemmingsplan en de CDA-fractie wilde weten wat de consequentie is als de raad niet akkoord gaat met de gekozen locatie voor de zandhandel. Dat betekent volgens de wethouder vertraging in de ontwikkeling van het Kabeldistrict in Schieoevers-Noord. Ze verzekerde de commissie de komende tijd in gesprek te blijven met Combister en ook beloofde ze dat bij het bestemmingsplan de raad ook nader wordt geïnformeerd over het participatieproces in dit project.

Gillis|Delfia

Overwegend positief werd in de commissie gereageerd op het voorstel van het college om maximaal € 300.000 vrij te maken als voorbereidingsbudget voor de wijkversterkingsopgave Gillis|Delfia. VVD, ChristenUnie, PvdA, CDA en Hart voor Delft lieten wethouder Martina Huijsmans wel weten dat ze de onderbouwing van het bedrag in het voorstel wat mager vonden.

De wethouder legde uit dat het geld nodig is om personeelskosten, onderzoeken en planvorming te betalen. Dat gebeurde tot nu toe uit het budget Kansen voor Buitenhof, maar die pot is bijna leeg. Het project gaat nu een nieuwe fase in, waarbij deze voorinvestering uiteindelijk wordt opgenomen in de grondexploitatie die te zijner tijd door de raad wordt vastgesteld. Het voorstel werd na die uitleg door de commissie als hamerstuk toegevoegd aan de agenda van de raadsvergadering op donderdag 2 februari.

Rondvraag

De rondvraag van de PvdA over het beleid rond fietsenstallingen en fietstrommels op straat gebruikte wethouder Huijsmans om de nieuwe fietsparkeerstrategie aan te kondigen. Dat stuk met onder meer oplossingsrichtingen voor het parkeren van fietsen op straat stuurt het college volgende maand naar de raad.