Meningen verdeeld over online monitoring

Meningen verdeeld over online monitoring

26 november 2021 – Ophef in de media en raadsvragen; er was eerder dit jaar heel wat te doen over het landelijke onderzoek naar het online volgen van burgers via sociale media. De gemeente Delft zou haar bewoners heimelijk volgen en in de gaten houden met nepaccounts. Uit onderzoek van de Functionaris Gegevensbescherming blijkt dat er bij de verwerking van persoonsgegevens uit publiek toegankelijke bronnen door de gemeente ruimte is voor verbetering, maar dat er geen aanleiding is voor grote veranderingen in de werkwijze en processen.

De vraag of de gemeente Delft wel of niet de fout is ingegaan bij het online monitoren van bewoners leidde donderdag 25 november in de commissie Economie, Financiën en Bestuur tot verdeeldheid tussen de fracties. Onafhankelijk Delft wilde destijds de zaak aankaarten via een actuele motie.. Die motie werd uiteindelijk niet behandeld en de bespreking van het onderwerp werd tot onvrede van Onafhankelijk Delft een paar maanden uitgesteld. Onafhankelijk Delft stelde in tegenstelling tot enkele andere fracties dat de gemeente wel degelijk in de fout was gegaan en onwettelijk bewoners online had gevolgd.

D66 deelde dat standpunt en stelde dat de gemeente zich niet mag gedragen als een mini-AIVD, omdat dat niet past binnen de taken van de gemeente. De fracties van PvdA, VVD en CDA maakten bezwaar tegen de inbreng van D66 die volgens hen te zwaar was aangezet. Volgens die drie fracties blijkt uit het onafhankelijk onderzoek van de Functionaris Gegevensbescherming niet dat de gemeente buiten haar boekje ging en is er al helemaal geen sprake van dat de gemeente bewoners bespioneert.

Naast taakvastheid wees D66 ook op de proportionaliteit van een fraudeonderzoek in de sociale zekerheid. Fraude boven de 50.000 euro is een taak van het openbaar ministerie. Bij kleinere afwijkingen moet de gemeente volgens D66 oog hebben voor de mens en afwegen of heimelijk waarnemen via internet de juiste proportionele weg is.  

In het onderzoek staan conclusies en aanbevelingen, waarvan het college heeft gezegd die te gaan implementeren in het beleid. Zo komt er onder meer extra informatie op de gemeentelijke website. Daarnaast liet burgemeester Marja van Bijsterveldt donderdag weten dat de gemeente uitkijkt naar landelijke wetgeving en regels die worden uitgewerkt omdat veel gemeenten worstelen met de vraag wat online wel en niet mag als gaat om privacybescherming van inwoners.

De SP bedankte Onafhankelijk Delft om deze zaak aan de kaak te stellen. Volgens de SP moet het echt niet kunnen dat de gemeente mensen volgt met fake-accounts. Dat iets mag, betekent volgens de SP nog niet dat je het moet willen. De VVD constateerde dat de gemeente rechtmatig handelde en zei blij te zijn met de goede online positie van de gemeente. De PvdA stelde vast dat het wellicht beter was geweest de Functionaris Gegevensbescherming eerder in te schakelen. Die fractie zei blij te zijn met de collegereactie. GroenLinks concludeerde dat de processen niet tegen de wet in gaan en dat er gewerkt wordt aan verbeteringen.

De ChristenUnie liet weten opgelucht te zijn dat het niet zo erg was als eerder werd gedacht en noemde het goed dat het college de werkwijze gaat verbeteren. Het CDA zei privacy belangrijk te vinden, maar het belangrijkste is volgens die fractie dat de gemeente zich aan de wet houdt. Volgens het CDA moet veel waarde worden gehecht aan het advies van de Functionaris Gegevensbescherming, omdat dat een onafhankelijk instituut is. De CDA zei tevreden te zijn dat het college zo goed als alle aanbevelingen overneemt, zoals transparante informatie op de gemeentelijke website en het gebruiken van algemene accounts.

Hart voor Delft zei er anders in te zitten. In 2013 maakte Delft volgens Hart voor Delft voor het eerst kennis met de kracht van Facebook toen er jonge Delftenaren richting kalifaat vertrokken en vorig jaar werd na de eerste lockdown via Facebook opgeroepen tot rellen. Als de gemeente geheime accounts moet gebruiken om de veiligheid van de Delftenaren te beschermen, dan heeft Hart voor Delft daar geen problemen mee. Ook bij fraudeonderzoek moet de gemeente volgens Hart voor Delft kunnen meekijken op sociale media.

Wethouder Stephan Brandligt beloofde de CDA-fractie een terugkoppeling te geven van de herziening van het protocol voor fraudeonderzoek. STIP was eveneens tevreden dat het college de aanbevelingen overneemt en dat de gemeente de werkwijze opschort totdat er duidelijke afspraken zijn gemaakt. STIP zei ook daarna kritisch te blijven. Burgemeester Van Bijsterveldt verwacht dat de aanbevelingen in het eerste kwartaal van 2022 in beleid zijn vertaald.

Onafhankelijk Delft neemt dit onderwerp mee terug naar de fractie om eventueel een motie in te dienen in de raadsvergadering op donderdag 16 december.

Corona

Bij de maandelijkse bespreking van het coronabeleid gaven Hart voor Delft en STIP aan dat ze in de komende raadsvergadering wellicht moties indienen. Hart voor Delft overweegt een motie over de korting of kwijtschelding van precario voor ondernemers en STIP denkt aan een motie om het coronageld dat beschikbaar is voor cultuur ook in 2022 te reserveren voor cultuur.

In de toelichting van het college op het huidige beleid ging burgemeester Van Bijsterveldt onder meer in op het afgelasten van de sinterklaasintocht en het niet opnieuw uitbreiden van de terrassen, vanwege de compactheid van de stad, de terugkeer naar normaal en de toenemende druk op de zorg. Wethouder Lennart Harpe liet weten dat corona op de scholen een heel wisselend beeld laat zien. Waar op de ene school enkele leerlingen ziek zijn en het onderwijs doorgaat, kampt de andere school met veel zieke kinderen en personeelstekort.

Wethouder Karin Schrederhof liet op vragen uit de commissie weten dat de gemeente samen met de GGD in Poptahof voorlichtingsmiddagen gaat houden om de vaccinatiegraad op te schroeven. Ook is er contact met de moskeeën waar zoveel mogelijk voorlichting wordt gegeven. De ziekenhuizen in de regio en in Delft schalen volgens de wethouder op dit moment de covidzorg op en de geplande zorg af.

Samen met de politie houdt de gemeente de vinger aan de pols als het gaat om mogelijke onrust. Burgemeester Van Bijsterveldt zei dat er nog geen signalen in Delft zijn die daarop duiden. Wat volgens haar wel een punt van aandacht is, is de meerdeling die in wijken en buurten kan ontstaan door corona. Van Bijsterveldt zei het belangrijk te vinden om bruggen te slaan en om mensen bij elkaar te houden door een intensivering van het buurt- en wijkwerk. Dat is volgens haar een uitdaging voor de nieuwe coalitie.

Toeristische verhuur

Er komt een registratieplicht voor alle vormen van toeristische verhuur van woonruimte en het verhuren van woonruimte bij afwezigheid van de bewoner (vakantieverhuur) wordt mogelijk gemaakt met een maximum van 60 overnachtingen per jaar. Hiervoor wordt een aanvullende meldingsplicht ingevoerd. Dat zijn de belangrijkste punten uit het voorstel Beleid toeristische verhuur van woonruimte Delft dat donderdagavond op veel steun uit de commissie kon rekenen.

Wel werden door diverse fracties, in navolging van twee insprekers, enkele kritische kanttekeningen geplaatst bij een paar details uit het beleid waarmee de gemeente onder meer overlast in de buurt en oneigenlijk gebruik van woonruimte wil voorkomen. Een van de insprekers kaartte aan dat in het voorstel een maximum van twaalf vierkante meter per persoon is opgenomen als toegestane verhuurruimte in een B&B. Ook verschillende fracties zetten daar vraagtekens bij omdat het verhuren aan het gezin daardoor lastig wordt.

Wethouder Schrederhof zei dat daar bij het opstellen van de nieuwe huisvestingsverordening nog eens goed naar gekeken wordt. D66 maakte een punt van het maximum van 60 overnachtingen per jaar. Dat aantal zou wat D66 teruggeschroefd mogen worden naar 30. Wethouder Vollebregt liet weten daar geen voorstander van te zijn, omdat Delft met een maximum van 60 nachten al redelijk streng is. D66 erkende dat het daarbij om een politieke afweging gaat en zei dit punt mee terug te nemen naar de fractie. Ook de VVD neemt het voorstel mee terug. Als die interne fractieberaden leiden tot moties komt dit onderwerp terug op de bespreekagenda van de raadsvergadering op donderdag 16 december.

Delfts Kwartiertje

Het college heeft het coffeeshopbeleid technisch en redactioneel geactualiseerd. STIP en D66 gaven in het Delfts Kwartiertje aan daar niet helemaal tevreden over te zijn. STIP stelde dat het maximaal aantal van vier coffeeshops in Delft in vergelijking met andere steden erg laag is. D66 had liever gezien dat het beleid was voorgelegd aan de raad. D66 ziet meer in het legaliseren van softdrugs om tot betere afspraken te kunnen komen met de coffeeshophouders.

Burgemeester Van Bijsterveldt lichtte toe dat het aantal coffeeshops in Delft in balans is en dat dat is bevestigd door de verslavingszorg en de politie. Het beleid is volgens haar in overleg met omwonenden van de coffeeshops aangepast. STIP liet weten met de fractie in beraad te gaan.

Uitloopavond

Na ruim vijfenhalf uur vergaderen kwam de commissie niet meer toe aan de bespreking van de antwoorden van het college op schriftelijke vragen van de PvdA en STIP over de verkrachtingscijfers onder studenten. Samen met D66 hadden beide fracties dit onderwerp op de agenda gezet.

De bespreking is doorgeschoven naar de uitloopavond op dinsdag 30 november. De commissievergadering begint dan om 20.00 uur en vindt plaats in de raadszaal van het Stadhuis