24 februari 2023 – In de oordeelsvormende vergadering van de commissie Sociaal Domein en Wonen spraken diverse fracties hun teleurstelling uit dat het college er na ruim zes jaar nog niet in is geslaagd om een lokale inclusie agenda op te stellen.

Zes jaar geleden kreeg het college via een motie de opdracht om samen met mensen met een beperking te komen tot zo’n agenda. Zij mogen meepraten over wat er gedaan kan worden om in de stad niet alleen straten en gebouwen, maar ook wonen, werken, cultuur en andere onderdelen van de samenleving toegankelijker te maken. In de commissievergadering namen vijf van hen als inspreker het woord.

Ze wezen onder meer op de twee stadsgesprekken die zijn gehouden over inclusie en het toegankelijker maken van Delft. De vele ideeën die daar werden gedeeld, werden niet overgenomen in het stuk dat het college onder de noemer Inclusie Agenda naar de raad stuurde.

Wethouder Joëlle Gooijer beaamde tijdens het debat dat die titel wat ongelukkig was en beter Een eerste stap naar een inclusie agenda had kunnen zijn. De persoonlijke verhalen en ervaringen van de insprekers over de voor hen vaak ontoegankelijke stad raakten de commissieleden. Een van de insprekers stelde dat het debat niet zou moeten gaan over mensen met beperkingen maar over de stad zonder beperkingen. Ook riepen ze de commissie op om de wethouder aan te sporen om gebruik te maken van hun kennis en energie.

Die woorden vonden gehoor in de commissie. De VVD zei bevlogen verhalen te horen en zag uitgereikte handen, waarvan wethouder Gooijer liet weten ze graag aan te nemen. Volgens de VVD moet de inclusie agenda drempels in de stad en in het beleid wegnemen. Net als de VVD had de SP een stuk van het college verwacht waarin geen opsomming had gestaan van wat de gemeente al doet om die beperkingen weg te nemen, maar wel visie, reflectie en meetbare doelen.

GroenLinks vergeleek de notitie van het college over de inclusie agenda met een recept waarin de basis-ingrediënten ontbreken. Waar zijn de visie, de ambitie en het toekomstperspectief wilde GroenLinks weten. De fractie zag na zes jaar weinig vooruitgang en adviseerde de wethouder om salsa toe te voegen om de inclusie agenda op smaak te brengen. D66 had eveneens op een agenda gehoopt, maar die fractie liet weten vooral uit te kijken naar de vervolgstappen. De PvdA sprak haar waardering uit voor de notitie van het college, maar noemde het een gemiste kans. Nu doorpakken moedigde de PvdA wethouder Gooijer aan.

De ChristenUnie, destijds initiatiefnemer van de motie Lokale Inclusie Agenda, concludeerde net als de andere fracties dat het college de opdracht uit de motie om een agenda op te stellen nog niet heeft afgerond. De ChristenUnie kondigde alvast een motie aan die het college meer handen en voeten moet geven om tot een proces te komen. Ook het CDA zei na bijna zeven jaar dat de notitie niet was waar de fractie op had gehoopt.

Volgens STIP bleek uit de woorden van de insprekers de urgentie van een lokale inclusie agenda. In de notitie en in het debat legde de wethouder uit dat het de bedoeling is dat er een toegankelijkheidsplatform komt, waarin mensen met een beperking de gemeente adviseren hoe Delft een meer inclusieve stad kan worden. Wat STIP betreft, moet er als het om inclusie gaat, ook naar andere doelgroepen worden gekeken. Hart voor Delft zei de frustraties en de strijd van de insprekers te herkennen. Ook die fractie drong aan op vaart met de inclusie agenda en dat deed ook Volt. Die fractie liet een inhoudelijke reactie achterwege, omdat de woorden van de insprekers voldoende hadden gezegd.

Die woorden hadden ook indruk gemaakt op de wethouder. Ze ging uitgebreid in op haar overwegingen om de commissie eerst een stuk voor te leggen waarin staat wat Delft al doet om inclusiever te worden en wat de vervolgstappen zijn om tot een concrete inclusie agenda te komen. In het tweede kwartaal van dit jaar wordt volgens Gooijer een toegankelijkheidsplatform gevormd dat gaat fungeren als adviesraad. De wethouder zei nog te worstelen met de inrichting van het proces. In het derde kwartaal van dit jaar hoopt ze daarover een voorstel te kunnen sturen naar de gemeenteraad.

Enkele fracties waaronder GroenLinks, STIP en CDA vroegen de wethouder waarom ze niet al morgen kon beginnen met het plukken van laaghangend fruit. Ze herhaalde haar wens om de tijd te nemen om een zorgvuldig proces in te richten en zei ook begrip te hebben voor die oproep en liet weten er over te gaan nadenken. Naast de ChristenUnie lieten de fracties van de VVD, PvdA, STIP, GroenLinks en Hart voor Delft weten dat ze wellicht met moties komen in de raadsvergadering op donderdag 9 maart.

Huisvestingsverordening

De huidige Huisvestingsverordening Delft 2019 vervalt op 1 juli aanstaande en is daarom aan vernieuwing toe. Ook regionaal is op het vlak van woonruimteverdeling gewerkt aan een update van de verordening. In het lokale deel van de verordening stelt het college voor om regels voor opkoopbescherming toe te voegen.

Op dit moment ligt de nieuwe concept Huisvestingsverordening Delft 2023 ter inzage. In de commissievergadering bespraken de fracties de in totaal dertig wensen en bedenkingen die ze voorafgaand aan het debat hadden ingediend. Enkele punten die naar voren werden gebracht, waren onder meer een eerlijkere verdeling van schaarse huurwoningen door loting, het verruimen van woning delen, huisvesten van mensen met een cruciaal beroep en het verlengen van urgentie.

Na de toelichting door de fracties op alle wensen en bedenkingen en de reactie van wethouder Karin Schrederhof konden de partijen aangeven welke wensen en bedenkingen zij steunden. Aan de hand van die inventarisatie kan de wethouder verder aan de slag met het opstellen van de verordening die later door de raad wordt vastgesteld.

STIP liet aan het eind van het debat aantekenen nog in conclaaf te gaan binnen de fractie over het onderdeel opkoopbescherming. Als dat intern beraad leidt tot een motie komt dit onderwerp op donderdag 9 maart terug als bespreekpunt in de raadsvergadering.

Eenzaamheid

Op verzoek van de fracties van de ChristenUnie, CDA, Hart voor Delft, STIP en D66 besprak de commissie ook de brief van het college over de stand van zaken rond de aanpak tegen eenzaamheid. Daarin staat onder meer dat Delft sinds 2018 meedoet aan het landelijke actieprogramma Eén tegen Eenzaamheid dat zich tot nu toe richtte op eenzaamheid onder ouderen.

Het ministerie komt voor de komende jaren met geld over de brug om tot en met 2025 eenzaamheid in het algemeen aan te pakken. Het college wil fasegewijs eerst de behoefte peilen bij bewoners in de wijken Voorhof en Buitenhof, daarna bewonersgroepen oprichten in andere wijken en vervolgens aan de slag gaan met jongeren.

De gemeente werkt daarin samen met een Delftse coalitie van 40 organisaties die zijn betrokken bij het thema eenzaamheid en een kerngroep met onder meer Delft voor Elkaar, Humanitas en de GGD. Het college wil die groep uitbreiden. Als het aan Hart voor Delft ligt, moeten de moskeeën meedoen, want zij ontbreken tot nu toe in de coalitie. Hart voor Delft gaf ook aan geen voorstander te zijn van een aanpak die start in de wijken Voorhof en Buitenhof. De fractie zou liever een aanpak zien voor de hele stad. Om dat voor elkaar te krijgen, wil Hart voor Delft in de komende raadsvergadering één of meer moties indienen.

Ook andere fracties reageerden gematigd positief op de voorgenomen aanpak van het college. Het CDA noemde winkels en supermarkten als mogelijke partners in de aanpak tegen eenzaamheid, omdat ook zij als ontmoetingsplek fungeren. STIP vroeg aandacht voor een snellere aanpak tegen eenzaamheid onder jongeren en het bespreekbaar maken existentiële eenzaamheid. D66 noemde de TU als mogelijke nieuwe partner in de Delftse coalitie tegen eenzaamheid. De doelgroepen die ook extra aandacht verdienen zijn volgens de ChristenUnie mensen met een migratieachtergrond en een GGZ-achtergrond.

Volt pleitte voor een integrale en preventieve aanpak en hogere ambities. PvdA, GroenLinks, SP en VVD lieten weten blij te zijn met de vervolgstappen om tot een verbrede aanpak te komen. Wat de VVD betreft moet daarbij geen sprake zijn van een wijkgerichte aanpak, maar van een aanpak die is gericht op doelgroepen. Wethouder Gooijer legde uit dat dat juist de bedoeling is. Volgens de wethouder wordt begonnen in Voorhof en Buitenhof, omdat de gemeente daar al in contact is met bewonersgroepen en dus snel de behoeftes kan peilen waarmee een doelgerichte aanpak voor de hele stad uitgerold kan worden. Ook verzekerde ze de commissie dat de coalitie tegen eenzaamheid wordt uitgebreid en dat de raad wordt geïnformeerd, zodra het college een plan van aanpak heeft opgesteld. Hart voor Delft was niet overtuigd en hield vast aan het voornemen om in de raadsvergadering van 9 maart moties bij dit onderwerp in te dienen.

Niet op de agenda

Aan het begin van de vergadering kregen twee insprekers het woord die aandacht vroegen voor onderwerpen die niet op de agenda stonden van de commissie. Een vertegenwoordiger van de bewoners van de woningen in het Oostblok, Waterblok en de Stille Putten luidde de noodklok over de blokverwarming die het al maanden vaker niet dan wel doet. De bewoners voelen zich genegeerd door Woonbron en de inspreker vroeg de commissie om Woonbron daarop aan te spreken.

Twee vrijwilligers van de BUDD bus oftewel de Boodschappen & Uitjesdienst Delft deelden met de commissie hun zorgen over het mogelijk stopzetten van de financiering van de bus door Delft voor Elkaar. Zeventigplussers kunnen met hulp van de vrijwilligers in de bus naar supermarkt of af en toe een dagje uit. Wethouder Gooijer liet de commissie weten hierover met Delft voor Elkaar in gesprek te gaan.