Gebrek aan geld speelt hoofdrol in debat cultuurkader

30 augustus 2024 – In de eerste oordeelsvormende vergadering na het zomerreces debatteerde de commissie Economie, Financiën en Bestuur op donderdag 29 augustus uitvoerig over de Evaluatie Cultuurkader Delft 2021-2030.

De gemeenteraad stelde in 2021 dit kader vast. De Delftse cultuursector zou na de coronaperiode versterkt worden. Na twee jaar blijkt uit de evaluatie volgens het college dat de sector zelf met veel liefde en passie de hoge ambities uit het cultuur probeert waar te maken. Het is de vraag of dat gaat lukken, want in de evaluatie staat ook dat het de gemeente ontbreekt aan geld om de lokale cultuursector voldoende te ondersteunen.

Cultuurtafel Delft

De voorzitter van de Cultuurtafel Delft sprak namens zo’n 50 lokale culturele instellingen in om hun zorgen met de commissie te delen. Hij riep de commissie onder meer op om de lokale cultuursector ambtelijk te blijven begeleiden, om het evenementenbudget met 500.000 euro te verhogen en om de rijksbijdrage van 150.000 euro voor beeldende kunst in Delft te gaan verdubbelen. Zijn zorgen werden door de fracties in de commissie grotendeels gedeeld, maar de kans dat er structureel meer geld naar de lokale cultuur gaat lijkt klein. Om de basis op orde te krijgen is jaarlijks 15 miljoen nodig, sinds 2022 is het cultuurbudget gedaald van 13,7 naar 13 miljoen.

Failliet

D66 omschreef de situatie als zorgelijk. De ChristenUnie ging een stap verder en stelde dat als de cultuursector in Delft een bedrijf was, dit allang failliet zou zijn. Ook STIP uitte zorgen, maar die fractie zei ook tevreden te zijn met de evaluatie en de aanbevelingen om de cultuursector in Delft op peil te houden. Wat Volt betreft is er nog een lange en kostbare weg te gaan om de basis weer op orde te krijgen. Volt sprak over vage aanbevelingen en vroeg wethouder Frank van Vliet waarom er geen keuzes en concrete vervolgstappen in de evaluatie zijn opgenomen.

Half vol

De ambitie om in Delft evenementen met een regionale of landelijke uitstraling te willen organiseren is volgens de VVD te hoog gegrepen, omdat Delft klein behuisd is. De VVD zei liever kleinere evenementen verspreid over de wijken te zien. GroenLinks stelde vast dat de evaluatie laat zien dat het glas niet halfleeg, maar half vol is. Die fractie liet weten dat er door samenwerking veel mooie culturele projecten in Delft zijn ontstaan. Maar ook GroenLinks deelde de zorg over het wegvallen van de aanjaagfunctie van de gemeente en de worsteling tussen ambities en onvoldoende geld.

Winstwaarschuwing

De evaluatie was door het CDA gelezen als één grote winstwaarschuwing, want de financiële situatie ziet er somber uit. Cultuur in de stad is volgens de PvdA van eminent belang. Ambitie en realiteit liggen ver uit elkaar. De prioriteit moet wat de PvdA betreft zijn cultuur dicht bij de mensen houden. Hart voor Delft riep wethouder Van Vliet op om te kijken wat er echt nodig is. Volgens Hart voor Delft moeten subsidies verhoogd worden als de kosten stijgen en krijgen festivals een beetje meer. Onafhankelijk Delft wees op het gebrek aan cultuur in de wijken.

Delfts Peil

Wethouder Van Vliet gaf te kennen dat hij de zorgen in de commissie deelde, maar dat de gemeente de cultuursector niet in de steek laat en ook investeert in culturele instellingen, zoals Delfts Peil, de Cultuurfabriek, Filmhuis Lumen, Museum Prinsenhof en het Rietveld Theater.

Zijn positieve betoog weerhielden de fracties van Onafhankelijk Delft, D66, ChristenUnie, VVD, Volt, GroenLinks en Hart voor Delft er niet van om de evaluatie mee terug te nemen naar hun fracties. Dat betekent waarschijnlijk dat uit die interne beraden moties voorkomen en dat dit onderwerp verder wordt besproken in de raadsvergadering op dinsdag 17 september.

Religieus erfgoed

In deze vergadering besprak de commissie ook het voorstel Toekomstvisie religieus erfgoed Delft. Die visie vloeit onder meer voort uit de CDA-motie Opstellen kerkenvisie die in 2020 door de gemeenteraad werd aangenomen en 50.000 euro uit het Gemeentefonds voor het daadwerkelijk opstellen van deze toekomstvisie op gebedshuizen in Delft. De visie geeft inzicht in het religieus erfgoed van Delft en helpt de gemeente en geloofsgemeenschappen om keuzes te maken bij veranderingen in het behoud en gebruik van religieuze gebouwen.

Middelpunt

De CDA-fractie zei in de visie meer een foto dan een toekomstvisie te zien. Volgens het CDA is er een eerste stap gezet en moet de gemeente nu inspelen op dynamische ontwikkelingen en het behoud van de gebouwen voor de diverse geloofsgemeenschappen. De PvdA was positief over de visie en benadrukte dat niet alleen die gemeenschappen, maar ook de gebouwen midden in de samenleving staan, vaak letterlijk als middelpunt van een wijk. De PvdA vroeg en kreeg de toezegging van wethouder Van Vliet om de toekomstvisie over vijf jaar te evalueren.

Inkleuring

Ook de ChristenUnie sprak net als het CDA over de actieve en groeiende rol die gelovigen spelen in de lokale samenleving. Wat de ChristenUnie betreft, is de visie niet alleen bedoeld als leidraad voor andere beleidsterreinen, maar biedt deze ook ruimte voor de bouw van nieuwe gebedshuizen als dat nodig is. De ChristenUnie vroeg de wethouder ook om een inkleuring te geven van de Delftse geloofsgemeenschap. Die wens kwam ook van de VVD, maar zover zei wethouder Van Vliet niet te willen gaan.

Van Vliet lichtte toe dat tijdens het maken van het stuk al snel bleek dat het niet alleen om stenen en gebouwen gaat, maar dat de betrokkenheid van de geloofsgemeenschap groot is. Dat leidde er onder meer toe dat de gemeente nu eenmaal per jaar met de geloofsgemeenschappen om de tafel gaat om over de toekomst van de gebedshuizen te overleggen.

Waardering

Woorden van waardering waren er ook van GroenLinks, Volt en STIP. Volgens STIP moet bij de invulling van leegstaande gebedshuizen ook gekeken worden of ze een economische functie kunnen krijgen, zoals de vestiging van een boekwinkel. Onafhankelijk Delft pleitte voor de scheiding tussen kerk en staat. D66 steunde de betogen van CDA en ChristenUnie en Hart voor Delft liet weten kritisch te zijn op het door elkaar lopen van geloof en politiek. Die fractie vindt dat de gemeente hierin een terughoudende rol moet spelen.

CDA, ChristenUnie en Hart voor Delft kondigden aan dat ze in de raadsvergadering op 17 september bij dit voorstel wellicht moties of amendementen indienen. Dat betekent dat de gemeenteraad in die vergadering verder praat over dit onderwerp.

Westvest 9

De gemeentelijke dienst Erfgoed Delft moet voor oktober 2026 andere huisvesting hebben gevonden, omdat de huur van het huidige pand dan afloopt en niet verlengd kan worden. Het college schrijft in een brief aan de raad dat de eisen voor de nieuwe huisvesting op een rijtje zijn gezet en dat het pand Westvest 9 als meest geschikt en kansrijk naar voren is gekomen.

D66, STIP en PvdA hadden hier in de commissievergadering nog vragen over, waarbij D66 de wens uitsprak dat het college ook nog andere opties gaat onderzoeken, zoals de verkoop van het monumentale onderwijspand. Wethouder Van Vliet liet de commissie weten dat het onderzoek naar geschikte huisvesting van Erfgoed Delft verder gaat vanuit de wenselijkheid om de gemeentelijke dienst te vestigen in Westvest 9. Hij verwacht in het eerste kwartaal van 2025 met meer inzicht en een financiële raming naar de raad te komen.

Hart voor Delft en D66 willen dit onderwerp verder bespreken in de raadsvergadering op dinsdag 17 september.

Hamerstuk

De commissie heeft de raadsvoorstellen Evaluatie 2024 GRB Delft-Rijswijk en Zienswijze GR bedrijfsvoering Delft-Rijswijk als hamerstuk toegevoegd aan de agenda van de raadsvergadering op 17 september.

Kijk de vergadering terug