31 mei 2024 – De commissie Ruimte en Verkeer heeft op donderdag 30 mei een groot deel van haar oordeelsvormende vergadering gebruikt voor een uitvoerig debat over het voorstel Afvalbeleidsplan Grip op Delfts Afval 2025-2030. Nagenoeg elke fractie reageerde kritisch op het plan dat het oude afvalbeleid voortzet en nieuwe maatregelen nog gaat onderzoeken.
Het nieuwe afvalbeleidsplan heeft als doel het voorkomen, verminderen en beter scheiden van huishoudelijk restafval, evenals meer hergebruik. De gemeente houdt rekening met gebruiksvriendelijkheid voor bewoners, kostenbesparing en milieueffecten. Inwoners worden aangemoedigd om mee te denken over de uitwerking van het plan na goedkeuring door de raad.
Verbetering
Uit onderzoek van Royal Haskoning blijkt dat het eerder ingevoerde Het Nieuwe Inzamelen een positieve stap was. Maar er is ruimte voor verbetering. Vooral keukenafval kan beter gescheiden worden, samen met papier, glas en textiel.
Door het bewoners zo makkelijk mogelijk te maken, is de verwachting dat zij hun afval beter gaan scheiden. Voor hoogbouwgebieden wordt onderzocht of nascheiden een betere optie is dan apart inzamelen van plastic en verpakkingen. Bij kleinschalige hoogbouw kan scheiden bij de bron nog steeds een haalbare optie zijn.
Daarnaast wil het college de mogelijk invoering van een recycletarief onderzoeken, evenals een grofvuiltarief. Er worden vernieuwingen voorgesteld, zoals perscontainers en slimme afvalbakken. Tevens wordt onderzocht of verzamelcontainers voor restafval afsluitbaar kunnen zijn met elektronische toegangscontrole.
In het afvalplan wordt ook gesproken over de samenwerking met scholen om kinderen al op jonge leeftijd te leren over afvalscheiding en duurzaamheid. Voorts bevat het plan maatregelen zoals de invoering van een Ja-Ja-sticker voor ongeadresseerd drukwerk en het inzamelen en verwerken van luierafval, grondstofcoaches en beter toezicht.
Kritiek
De fractie van Hart voor Delft ziet een onderzoek naar de invoering van een recycletarief oftewel diftar niet zitten. Diftar staat voor gedifferentieerde tarieven en houdt in dat de afvalstoffenheffing voor huishoudens afhangt van de hoeveelheid restafval die zij aanbieden. Volgens Hart voor Delft jaagt diftar (of een resttarief, zoals wethouder Van Vliet dat noemde) bewoners op onevenredige kosten. De fractie pleitte voor nascheiding, omdat het verminderen van de afvalstroom geen doel op zich moet zijn.
Wat de CDA-fractie betreft gaat heel Delft over op nascheiding en wordt er geen resttarief ingevoerd, omdat dat volgens het CDA leidt tot veel vuilniszakken naast de containers. Het ontbreken van (sociale) controle is volgens het CDA een van de redenen dat er nauwelijks steden zijn in de Randstad die werken met een resttarief. GroenLinks pleitte voor een burgerberaad om bewoners mee te laten denken over de invoering van de nieuwe maatregelen. GroenLinks merkte ook op dat die fractie in het afvalplan meer had willen lezen over het voorkomen van afval.
Lege pen
Met een losse knoop, een scheermesje en een lege pen bewees STIP dat het mogelijk is om na een maand slechts dertien gram restafval over te houden. De rest werd door STIP netjes gescheiden aangeboden. De fractie liet weten erg tevreden te zijn met het plan. D66 zei vooral blij te zijn dat vijf jaar na de motie Ja tegen de Ja-Ja-sticker de anti-reclamesticker eindelijk wordt ingevoerd. Omdat er in het plan veel onderzoeken worden aangekondigd zou D66 liever zien dat de raad een besluit neemt over het afvalbeleid als de resultaten van die onderzoeken bekend zijn. Dat is naar verwachting over een jaar. De PvdA sprak over een consistent beleid en Onafhankelijk Delft hekelde de verschillende manieren van afval inzamelen in de verschillende wijken in Delft. Onafhankelijk Delft zou liever één aanpak zien.
Solidariteit
De ChristenUnie sprak zijn waardering uit voor de inspanningen van het college om de afvaldoelstellingen te halen, maar zei ook teleurgesteld te zijn in de inhoud van het beleidsplan. De tekst of het resttarief leest volgens die fractie niet als een onderzoek, maar als een voorgenomen aanpak die niet goed uitpakt voor mensen die mensen die geen ruimte en tijd hebben om hun restafval te beperken. De ChristenUnie vindt een resttarief uit het oogpunt van solidariteit geen goed idee. Zeg gewoon dat de afvalinzameling duurder wordt, aldus de ChristenUnie.
Volt sloot zich aan bij de fracties die vrezen dat de gemeenteraad nadat het college de nieuwe afvalmaatregelen heeft onderzocht niet meer de kans krijgt om daar nog iets van te vinden. Net als D66 pleitte Volt voor het vaststellen van het beleid na de onderzoeken. De VVD drong erbij wethouder Van Vliet de resultaten van die onderzoeken met de raad te delen. Het voorgenomen resttarief is volgens de VVD een verkapte extra belasting. De SP pleitte onder meer voor het promoten van consuminderen en het voorkomen van restafval.
In zijn reactie op het debat lichtte wethouder Van Vliet onder meer toe dat de bronscheiding in de laagbouw van Delft goed gaat, maar bij de hoogbouw teleurstellend is. Onderzoek moet volgens de wethouder uitwijzen op welke plek bron- of nascheiding het beste werkt. Dat geldt ook voor de invoering van een resttarief. Van Vliet verzekerde de commissie dat de raad wordt geïnformeerd over het onderzoek, waarbij ook gekeken wordt naar de ervaringen met diftar in andere steden. Het is aan de raad om over de invoering daarvan een besluit te nemen, aldus de wethouder. Dat geldt ook voor de mogelijke invoering van een grofvuiltarief.
Wethouder Van Vliet waarschuwde GroenLinks dat een burgerberaad de gemeente weleens een half miljoen euro zou kunnen kosten. Die fractie overweegt daar toch een motie over in te dienen in de raadsvergadering op donderdag 13 juni. Ook andere fracties gaven aan dat ze moties gaan voorbereiden voor die raadsvergadering.
Gele Scheikunde
Het gebeurt niet vaak dat bewoners complimenten aan het college uitdelen over de participatie rondom een bestemmingsplan maar de vertegenwoordiger van Belangenvereniging TU Noord was vol lof over de totstandkoming van het voorstel Bestemmingsplan Gele Scheikunde. Samen met de TU Delft, de gemeente en de projectontwikkelaar konden de bewoners van meet af aan meepraten over het plan dat de bouw mogelijk maakt maximaal 304 woningen in en rondom het complex aan de Julianalaan plus 3900 vierkante meter ruimte voor winkels, horeca, kantoren en bedrijven. De twee portierswoningen blijven behouden.
Met hier en daar een zorg en een aandachtspunt werd door de fracties in de commissie over het algemeen positief gereageerd op dit bestemmingsplan. De commerciële ruimtes mogen wat de PvdA en diverse andere fracties ook ingevuld worden met niet-commerciële functies zoals een buurthuis of ateliers. De VVD deelde met wethouder Martina Huijsmans de zorg over voldoende parkeerruimte in dit gebied tussen de TU-campus en de binnenstad en de bereikbaarheid met het openbaar vervoer.
Circulair bouwen
STIP merkte kritisch op dat het plan gebaseerd is op de oude woonvisie en dat er in het plan geen ruimte komt voor jongeren- of studentenwoningen. STIP zou in dit gebied ook graag meer ruimte zien voor deelvervoer en meer inzet op circulair bouwen. STIP kondigde aan bij de Kadernota wellicht met een motie te komen over circulair bouwen.
GroenLinks vroeg aandacht voor de zwartsteel, een zeldzame muurvaren die in het gebied groeit. De ChristenUnie zei blij te zijn met het behoud van de bomen in het plangebied. Samen met D66 liet de ChristenUnie weten het standpunt van STIP over circulair bouwen te steunen. Daarnaast zou D66 graag zien dat in bestemmingsplannen de klimaatadaptieve maatregelen meer geborgd worden.
Het CDA sprak de zorg uit over het drukke fiets- en autoverkeer dat elkaar in dit deel van Delft kruist en de onzekerheid rondom tramlijn 19. Volt zei blij te zijn met de aandacht voor deelmobiliteit en de bewonersparticipatie. Onafhankelijk Delft pleitte voor een herziening van het woonbeleid met als prioriteit meer sociale huurwoningen.
Wethouder Huijsmans zei de zorgen over de ontsluiting en bereikbaarheid van deze nieuwe buurt te delen, met name de bereikbaarheid met tramlijn 19. De wethouder lichtte daarnaast toe dat de gemeente projectontwikkelaars niet kan dwingen om circulair te bouwen. Wethouder Karin Schrederhof legde uit de planontwikkeling begon in 2019 gebaseerd op de vorige woonvisie. Dat betekent dat er 15,1% aan sociale huurwoningen en 20% aan middeldure koopwoningen. Schrederhof liet ook weten dat de gemeente op dit moment inventariseert welke ontmoetingsplekken nodig zijn in de stad.
Aan het eind van het debat kondigde D66 aan bij dit voorstel in de komende raadsvergadering amendement te willen indienen over meer groen in het plan.
Luchtkwaliteit
Op verzoek van de fracties van STIP, D66 en ChristenUnie stond de commissie donderdagavond ook stil bij de brief van het college over het Uitvoeringsprogramma Schone Lucht Akkoord. Hierin somt het college de maatregelen op die Delft alleen en met buurgemeenten neemt om de luchtkwaliteit te verbeteren.
Met die luchtkwaliteit is het belabberd gesteld. In het rapport Luchtverontreiniging in de regio Haaglanden staat hoe de luchtkwaliteit is in regio Haaglanden concludeert de GGD dat de gezondheidsschade door luchtvervuiling in de regio Haaglanden vergelijkbaar is met de schade veroorzaakt door het meeroken van vijf sigaretten per dag. Landelijk is dit gemiddeld 4,6 sigaretten per dag. Dat leidt ertoe dat inwoners van deze regio vroegtijdig overlijden: gemiddeld 375 dagen eerder dan wanneer zij schone lucht inademen. Landelijk is dit cijfer 341 dagen. Met name de kwaliteit van leven gaat daarbij achteruit.
STIP, D66 en ChristenUnie deelden hun zorgen met de wethouders Schrederhof en Van Vliet en ook andere fracties sloten zich daarbij aan. Wethouder Van Vliet lichtte onder meer toe dat Delft werkt aan een schonere lucht door te streven naar minder auto’s, de invoering van nul-uitstootzones, schone vuilniswagens en overleg met de regio en GGD.
D66 wil nog meer en sneller inzet van het college zien en kondigde een motie aan voor de raadsvergadering op 13 juni. De ChristenUnie zei mee te willen denken over de inhoud van die motie.