17 juni 2021 – De raadsleden hebben op dinsdag 15 juni gesproken met de provincie naar aanleiding van het provinciale rapport over de financiële en beleidsvrije ruimte van gemeenten. Door de jaren heen hebben gemeenten steeds meer taken op zich gekregen vanuit het rijk, zonder de bijpassende vergoedingen.

Het rijk bepaalt voor taken als de jeugdzorg, de wmo (wet maatschappelijke ondersteuning), de Omgevingswet en ook de energietransitie de regels maar de verantwoordelijkheden en risico’s liggen bij de gemeenten.

De afgelopen jaren heeft dit bij de meeste gemeenten tot tekorten geleid, ongeveer € 1,6 miljard voor het hele land. Alleen al de Zuid-Hollandse gemeenten kwamen al € 300 miljoen tekort. Over het algemeen zijn de kosten voor de gemeenten ook onvermijdelijk. Gemeenten gingen de tekorten oplossen door geld uit het eigen vermogen te halen, andere taken minder of niet te gaan doen of regelingen te versoberen. De laatste tijd worden ook de lokale belastingen verhoogd om de begrotingen sluitend te maken. Op termijn gaat dit effecten hebben op de maatschappelijke voorzieningen en de leefomgeving binnen de gemeenten.

De provincie Zuid-Holland is een paar jaar geleden al gestart om te lobbyen voor meer geld voor gemeenten bij het rijk en ondersteunt ook gemeenten hierbij. Dat doet zij door ambtelijke bijeenkomsten te organiseren maar ook door presentaties te verzorgen voor Kamerleden. Tot nu toe is Zuid- Holland nu voorloper daarin maar andere provincies sluiten zich daar nu bij aan.

Wat kunnen gemeenten nu doen? Er is een rapport opgesteld met bezuinigingsmaatregelen, het AEF-rapport, om de kosten te beteugelen. De raadsleden krijgen de samenvatting van dit rapport toegestuurd. De kern van de lobby en het advies vanuit de provincie is dat als gemeenten taken van het rijk overnemen, ze ook maatwerk moeten kunnen leveren en niet dat het rijk dan de regels bepaalt.

Bekijk de beeldvormende bijeenkomst