10 september 2025 – In de oordeelsvormende vergadering van de commissie Economie, Financiën en Bestuur hebben de fracties op dinsdag 9 september hun wensen, dromen, aandachtspunten en zorgen gedeeld over de toekomst van het oostelijk deel van het DSM-terrein. De gistfabriek sluit op 1 januari 2026. Dat betekent dat DSM samen met de provincie en de gemeente wil verkennen hoe dit terrein veranderd kan worden in een stadsdeel waar gewerkt en misschien in de toekomst ook gewoond wordt.
Het terrein is eigendom van het multinationale biochemieconcern DSM-Firmenich. Als het gebied waar nu alleen gewerkt wordt, ook voor wonen wordt bestemd, moet de provincie daarvoor eerst akkoord geven. In de Vertrekpuntennotitie DSM-F Oost beschrijft het college onder meer het proces hoe de gemeente denkt van dromen bouwplannen te maken en hoe de stad daarbij wordt betrokken.
De vertrekpunten die de gemeente meegeeft aan DSM omvatten veel wensen en verzoeken om bijvoorbeeld te komen tot een integraal plan voor het oostelijke terrein, een toegankelijk gebied en een strategie voor de tijdelijke invulling van de monumenten op het terrein. Sloop van die panden is geen optie, stelt de notitie. Daarnaast vraagt de gemeente aan DSM onder meer om de bebouwingsdichtheid en een mix van functies te onderzoeken.
Versterken
Uitgangspunten worden in de notitie nog niet genoemd, maar in het commissiedebat droomden nagenoeg alle fracties hardop over de toekomst van dit nieuwe stadsdeel. Wat GroenLinks betreft, biedt het terrein van 14 hectare ruimte voor kennis- en maakbedrijven die een band hebben met de TU en het westelijk deel van het DSM, waar de Biotech Campus is gevestigd, kunnen versterken. GroenLinks hecht belang aan een economisch profiel en een integraal plan voor het nieuw te ontwikkelen gebied. De VVD deelt dat standpunt. Die partij ziet dit toekomstig stadsdeel als motor voor innovatie en werkgelegenheid met ruimte voor startende bedrijven die er kunnen doorgroeien.
Onafhankelijk Delft uitte zorgen over de rol van de gemeenteraad gedurende het hele ontwikkelproces en de participatie met de stad. Volgens Onafhankelijk Delft is dit gebied de ideale plek voor een nieuw stadstheater en woningen. STIP zou graag zien dat er in de monumentale fabriekspanden gewoond gaat worden, terwijl in het noordelijk deel van het terrein betaalbare bedrijfsruimte wordt gerealiseerd. Ook vroeg STIP aandacht voor de tijdelijke invulling van het terrein, zolang er nog niet gebouwd wordt.
Hart voor Delft liet weten de geest van Jacques van Marken te missen in de notitie. De oprichter van de gistfabriek wordt gezien als de eerste sociaal-ondernemer van Nederland en die erfenis zou volgens Hart voor Delft in dit gebied een plek moeten krijgen in de vorm van sociale woningbouw waar kinderen in de tuin spelen en oma naast haar kinderen komt wonen. D66 vindt dat het terrein vooral goed bereikbaar gemaakt moet worden en de fractie herhaalde dat ze droomt over een theaterwijk in dit gebied. D66 wil ook dat er serieus onderzoek gedaan wordt naar woningbouw.
Relatie
Van het CDA mogen er ook bedrijven komen die geen relatie hebben met de TU. Daarnaast sprak de CDA-fractie de wens uit dat er bij het maken van plannen ook wordt gekeken naar de relatie met Rijswijk. De aanleg van een zwembad zou wat het CDA betreft een mogelijkheid kunnen zijn waar beide steden van kunnen profiteren. Volt vindt dat de participatie en de betrokkenheid van bewoners nu al moet starten. Ook sprak Volt de wens uit dat er in de plannen meer aandacht komt voor sociale innovatie om het gebied meer te ontwikkelen in de geest van Van Marken.
De PvdA vindt onder meer dat de stadsbouwmeester een rol in het proces moet krijgen, dat de stad in een vroeg stadium moet kunnen meepraten over de plannen en dat het gebied een hoog stedelijk karakter mag krijgen en goed bereikbaar moet zijn. De ChristenUnie liet weten vooral uit te kijken naar de uitwerking van de vertrekpunten.
Kraamkamer
De wethouders Martina Huijsmans en Maaike Zwart maakten de commissie duidelijk dat er nog heel wat valt uit te zoeken, voordat er plannen worden gemaakt. DSM is als eigenaar van het terrein daarin de initiatiefnemer, benadrukte Huijsmans. De betrokkenheid van de raad is volgens haar verzekerd, omdat er heel veel besluiten genomen moeten worden voordat er de komende jaren iets gaat gebeuren. Ook wethouder Zwart liet de commissie weten dat er nog veel onderzoek moet worden gedaan. Zij ziet op dit terrein in de toekomst onder meer groeikansen voor bedrijven die in de kraamkamer van de Biotech Campus worden geboren.
In de raadsvergadering op donderdag 25 september wordt verder gesproken over dit onderwerp, omdat Onafhankelijk Delft en GroenLinks overwegen moties in te dienen.
Vastgoedbedrijfanalyse
Van gymzalen tot fietsenstallingen en van toiletgebouwen tot kantoren, de gemeente Delft bezit deels of volledig heel wat vastgoed. De Nota Vastgoedbedrijfanalyse 2024 geeft inzicht hoe de gemeente daarmee omgaat en wat de kosten en baten zijn. Een degelijke analyse concludeerde de fractie van de ChristenUnie. Maar die partij miste daarin naar haar zeggen wel de religieuze organisaties die maatschappelijke activiteiten uitvoeren. Maatschappelijke partners moeten wat het CDA betreft worden betrokken bij de uitvoering van de nota.
Net als het CDA vroeg STIP aandacht voor leegstaand vastgoed waar volgens die fractie effectief mee moet worden omgegaan. Tijdelijke initiatieven zorgen voor meer levendigheid in de stad, aldus STIP. De VVD sprak de zorg uit er structureel meer geld nodig is voor het onderhoud en verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed. Daar moet volgens de VVD kritisch naar worden gekeken. Leegstand wordt volgens wethouder Frank van Vliet zo snel mogelijk ingevuld en hij noemde het een feit dat de kosten stijgen door prijsontwikkelingen en verlopen energielabels.
De SP liet weten geïrriteerd te zijn, omdat het college de kaders van het vastgoedbeleid bepaalt. De rol van de raad is daardoor volgens de SP onduidelijk. De SP zei het ook niet eens te zijn met het uitgangspunt dat de gemeente vastgoed zoveel mogelijk wil verkopen. Het uitgangspunt zou volgens de SP juist andersom moeten zijn; de gemeente moet vastgoed behouden. De PvdA maakte de wethouder attent op de mogelijkheid een Vastgoed NV op te zetten, waarmee de gemeente ontwikkelingen kan sturen. De wethouder liet weten daarmee bekend te zijn en gaf te kennen dat dat ook al is gebeurd in Delft.
Onafhankelijk Delft vroeg aandacht voor Hospice Delft. Als er binnen nu en een half jaar geen andere locatie wordt gevonden, dreigt het huis voor terminaal zieken te verdwijnen uit de stad. Wethouder Van Vliet stelde de fractie gerust dat het college nauw betrokken is bij de zoektocht naar een geschikte plek voor het hospice.
Van Vliet liet Hart voor Delft weten dat er geen participatie voor deze nota is geweest, omdat het stuk gaat over het aankopen en beheren van panden en daardoor technisch van aard is.
De fracties van de SP, Hart voor Delft en STIP kondigden aan dat ze in de komende raadsvergadering op donderdag 25 september bij dit onderwerp moties willen indienen.
Sjoerd S.
In 2017 kwam aan het licht dat er mogelijk sprake was van oplichting met beleggings- en investeringsadviezen door Sjoerd S. vanuit zijn bedrijf DBS. De gemeente had dit bedrijf in een eerder stadium (tot 2012) ingehuurd voor het bieden van ondersteuning bij het doen van aangifte inkomstenbelasting. De civiele rechter heeft in 2021 geoordeeld dat de gemeente niet aansprakelijk is voor de schade.
De fracties van Hart voor Delft, CDA en VVD hadden om bespreking van deze zaak gevraagd, na de reactie van het college op schriftelijke vragen van Hart voor Delft. Daarin laat het college weten dat het aanbieden van excuses of het geven van financiële tegemoetkoming niet aan de orde is. De benadeling is het gevolg van de acties van één persoon die niet onder de het bereik van de overeenkomst tussen de gemeente en Sjoerd S. vielen. De drie fracties spraken de wens uit dat het college toch zijn excuses aanbiedt aan de gedupeerden, om zo het beschadigde vertrouwen in de overheid te herstellen.
Wethouder Karin Schrederhof wees de commissie, net als in de reactie op de schriftelijke vragen, op één benadeelde die door Sjoerd S. op het kantoor bij de gemeente werd uitgenodigd voor een bespreking. Met die benadeelde zei de wethouder persoonlijk in gesprek te gaan.
NOVEX
De bespreking van de collegebrief over het NOVEX ontwikkelperspectief Zuidelijke Randstad is door de commissie doorgeschoven naar de commissievergadering op 2 oktober.