15 juni 2022 – Daags voor de installatie van het nieuwe college is door de commissie Algemeen in een extra vergadering op dinsdag 14 juni met het vertrekkende college gesproken over de Kaderbrief 2022. Het is gebruikelijk dat in een verkiezingsjaar in die kaderbrief geen nieuwe beleidsplannen staan. Die staan in het coalitieakkoord dat op 15 juni wordt behandeld.
Diverse fracties konden het toch niet laten om vooruit te blikken op de financiële situatie van de gemeente. Het college schrijft daarover in de kaderbrief dat heel veel onzeker is. Delft herstelt van de effecten van de coronacrisis. De oorlog in Oekraïne brengt nieuwe onzekerheden. De inflatie stijgt en Delft ontvangt nog steeds structureel te weinig geld van het rijk voor de taken die de gemeente van het rijk moet uitvoeren. De cijfers in de kaderbrief laten tot en met 2025 een positief saldo zien. Daarna lijkt Den Haag de geldkraan weer dicht te draaien en dreigt voor Delft een tekort van zeven miljoen euro.
Menselijke maat
Hart voor Delft zei dat raar te vinden. Ook miste die fractie de menselijke maat in de kaderbrief. Delftenaren moeten meer bij het beleid worden betrokken en als het aan Hart voor Delft ligt moet de energietransitie geen elitaire discussie worden, waarbij men geen rekening houdt met de mening van mensen met een krappe beurs. Volgens STIP markeert deze kaderbrief het eind van een periode en het begin van de volgende. Wat STIP betreft, blijft Delft in die volgende periode investeren, wordt scherp gelet op de kosten in het sociaal domein en moet er meer duidelijkheid komen over de keuzes die raad kan maken als het rijk met maatregelen komt om de aanhoudende inflatie te verzachten.
Lastendruk
Ook de VVD kon het vooruitblikken niet laten en daagde de coalitiepartijen en het college uit om na te denken over het verlagen van de lastendruk voor Delftenaren als er tot 2025 één miljoen euro beschikbaar is. Wat de VVD betreft, moeten die lasten eventueel via een motie omlaag. Het was de VVD ook opgevallen dat Delft veel bezuinigt, maar dat de voorgenomen bezuiniging om geen vijf maar vier wethouders te installeren is geschrapt. D66 zei bezorgd te zijn over de stijgende inflatie. Die fractie vindt dat de gemeente moet voorkomen dat het leven van Delftenaren geen overleven wordt. Ook de herinrichting van de omgeving van het Prinsenhof riep bij D66 vragen op, omdat het onzeker is of in de toekomst die omgeving met de huidige euro nog net zo mooi gemaakt kan worden als door de raad is afgesproken.
Begroting
De SP adviseerde de overige fracties kennis te nemen van het raadsonderzoek Grote Projecten. Volgens de SP zou de raad bij de komende grote projecten rekening moeten houden met de adviezen uit dat rapport. Daarnaast bepleitte de SP dat het college met een nieuwe begroting komt die niet gebaseerd is op de vorige begroting, maar die helemaal vanaf nul is opgebouwd.
Net als Hart voor Delft wees GroenLinks op de menselijke maat. De fractie van GroenLinks las nergens in de kaderbrief hoe de gemeente in haar dienstverlening wil omgaan met bewoners. Tevens vroeg GroenLinks aandacht voor toerisme en cultuur. GroenLinks constateerde tevreden dat er in de kaderbrief wel wordt gekeken naar verantwoorde groei.
Wederopbouw
De CDA-fractie wilde van wethouder Brandligt weten hoe hij Delft financieel denkt achter te laten. Daarnaast wees die fractie op de oorlog in Oekraïne en de kennis in Delft. Delft zou wat het CDA betreft na de oorlog dat land kunnen helpen bij de wederopbouw. Het CDA denkt eraan om daarover een motie in te dienen. De PvdA noemde eveneens de Oekraïne als factor van financiële onzekerheid. De fractie zei vooral vooruit te willen kijken en sprak de hoop uit dat het nieuwe college snel aan de slag gaat met het coalitieakkoord.
Containerdorp
Voor Onafhankelijk Delft is de menselijke maat vol, vooral waar het studenten betreft. De TU blijft maar groeien, studenten verdringen Delftenaren op de woningmarkt en bovendien zorgen ze volgens Onafhankelijk Delft ook nog eens voor een hoop overlast. De fractie had ook geen goed woord over voor het warmteplan. Dat gaat de Delftenaren volgens Onafhankelijk Delft heel veel extra geld kosten. Schimmelwoningen moeten worden aangepakt en Onafhankelijk Delft wil veelplegers, overlastgevers en tuig dat geen respect toont, opbergen in een containerdorp.
Verantwoordelijkheid
De ChristenUnie vroeg aandacht voor de Global Goals en voor regie en verantwoordelijkheid. Het college had die verantwoordelijkheid moeten nemen, omdat er veel geld niet is uitgegeven aan doelen die het goed konden gebruiken. Geld dat bedoeld is voor kwetsbare mensen moet volgens de ChristenUnie niet terug naar de algemene middelen, maar zou bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden om de bijstandsnorm te verhogen naar 120 of 130%. Volt sprak zijn zorg uit over het miljoenentekort dat vanaf 2026 dreigt. De fractie rekende voor dat een vijfde wethouder en het uitkeren van de energietoeslag Delft zoveel geld kan gaan kosten dat dat gat in 2026 weleens tien miljoen kan zijn.
Huishoudboekje
Wethouder Brandligt constateerde in zijn laatste vergadering als wethouder Financiën dat hij Delft kijkend naar de cijfers financieel gezond achterlaat. Hij voegde er meteen aan toe dat dat niet wil zeggen dat Delft een gezond begroting heeft, maar het huishoudboekje is op orde. Hij blikte ook voorzichtig vooruit op de meicirculaire, waarin het rijk de nieuwe financiële mee- en tegenvallers presenteert. De herijking van het Gemeentefonds lijken volgens Brandligt voor alle gemeenten in Haaglanden, dus ook voor Delft, nadelig uit te pakken. Daar staat een mogelijke meevaller van het accres tegenover. De wethouder raadde het idee van een nulbegroting af. Hij herinnerde de commissie aan zes jaar geleden toen de raad dat deels liet doen. Ook toen moest er fors bezuinigd worden. Nu Delft al tot op het bot heeft bezuinigd, verwacht wethouder Brandligt weinig van een van-nul-af-aan-begroting. De kosten zijn hoog en er zijn veel ambtenaren nodig om zo’n begroting op te stellen.
Wethouder Bas Vollebregt durfde niet te voorspellen wat de effecten van de prijsstijgingen zijn op de renovatie van het Prinsenhof. Hij verzekerde de commissie dat het lobbyen om extern geld doorgaat. Over het toerisme zei hij in spreiding een grote kans te zien. Het herstel van het toerisme in Delft gaat volgens de wethouder nog wel twee jaar duren. Wethouder Martina Huijsmans deelde haar zorgen met de commissie over onduidelijke invoering van de Omgevingswet. Het is onzeker of die wet vanaf 1 januari 2023 van kracht wordt en met hoeveel geld het rijk over de brug komt.
Woningmarkt
Delftse jongeren hoeven volgens wethouder Karin Schrederhof niet bang te zijn dat ze door studenten worden verdrongen op de lokale woningmarkt. Jongeren zoeken volgens haar andere woningen en voor de studenten worden in Rijswijk 500 en in Schiedam 450 woningen gebouwd. Op de TU-campus worden tijdelijke studentenwoningen gerealiseerd.
Wethouder Lennart Harpe legde in zijn laatste vergadering uit dat Delft verantwoordelijk is voor de tijdelijke opvang van Oekraïners. Het rijk (COA) regelt de opvang van asielzoekers. Burgemeester Marja van Bijsterveldt ging in op de aanpak van woonoverlast door studenten. Die aanpak van de gemeente, TU, politie en studentenverenigingen begint volgens de burgemeester zijn vruchten af te werpen. Het aantal meldingen loopt terug.
Gemeenteraad
Aan het eind van het debat lieten Hart voor Delft en Onafhankelijk Delft weten de kaderbrief mee terug te nemen naar hun fracties. De SP kondigde enkele moties aan. De Kaderbrief 2022 wordt door de gemeenteraad behandeld in de vergadering op donderdag 30 juni.