5 juli 2024 – Ongeregeldheden bij de Lidl en de Debussyflat, hulpverleners die met zwaar illegaal vuurwerk werden aangevallen, de jaarwisseling van 2023 naar 2024 kan na de bespreking in de commissie Algemeen op donderdag 4 juli de boeken in als een van de meest besproken jaarwisselingen ooit en ook als een jaarwisseling waar zowel het college, als de commissie en de stad met gemengde gevoelens op terugkijken.

Meerdere partijen hadden het college gevraagd om de terugblik op de afgelopen jaarwisseling nog voor de zomervakantie te bespreken, zodat er nog voldoende tijd is om na de zomer maatregelen te nemen om de komende jaarwisseling rustig te laten verlopen.  

Evaluatie

Uit de evaluatie van het college blijkt dat naast de ordeverstoring door een groep jongeren in de Papsouwselaan, de Griegstraat en de Lidl de nacht van oud op nieuw verder relatief rustig verliep. De totale kosten voor de jaarwisseling stegen van ruim 60.000 euro in 2022 naar ruim 67.000 euro in 2023, maar het schadebedrag daalde van bijna 26.000 euro in 2022 naar bijna 20.000 euro in 2023.

Het college vroeg na de jaarwisseling aan de stad via het Delftse Internet Panel hoe de bewoners het liefst oud en nieuw vieren en daaruit blijkt dat ruim een kwart van de Delftenaren dat doet door vuurwerk af te steken. Ruim 44% steekt geen vuurwerk af, maar kijkt wel graag naar het vuurwerk van anderen en overige ruim 20% steekt geen vuurwerk af en kijkt ook niet naar het vuurwerk van anderen. Nagenoeg iedereen ervaart overlast van de harde knallen. 55% vindt een gemeentelijke vuurwerkshow een goed plan, terwijl ruim een derde van de Delftenaren dat juist een slecht plan vindt. Zolang er geen landelijk vuurverbod is, is een alternatieve jaarwisseling in Delft volgens de onderzoekers nog niet aan de orde en luidt de conclusie dat het onderzoek vooral de verdeeldheid over de beleving en wensen over de oud- en nieuwviering blootlegt.

Handhavingsplan

De fractie van D66 zei verbaasd te zijn over de toon van de evaluatie die veel gematigder is, dan de ferme toon van de burgemeester in reactie op het geweld direct na de jaarwisseling. D66 vroeg de burgemeester na de zomer met een handhavingsplan te komen. Het instellen van een vuurwerkverbod lijkt de ChristenUnie nu geen goed idee. Er volgens die fractie tijd nodig om tot een goed besluit te komen. Omdat de ideeën over de oud- en nieuwviering aan het verschuiven zijn, lijkt het de ChristenUnie zinvol om na te denken over een centrale vuurwerkshow.

De VVD sprak positief over de preventieve aanpak van het college om overlast te voorkomen, maar die fractie verwacht ook een stevige repressieve aanpak tijdens de jaarwisseling, waarbij overlastgevers direct worden opgepakt. GroenLinks zei in het onderzoek te lezen dat driekwart van de Delftenaren geen vuurwerk afsteekt en dat er daarmee een grote meerderheid is voor een vuurwerkverbod in Delft. Wat GroenLinks betreft moet er naar alternatieven worden gekeken.

Tweedeling

Volgens STIP laat het onderzoek de tweedeling zien in Delft, maar wordt niet duidelijk hoe overlast voorkomen kan worden. Wat STIP betreft zou daarbij ook gekeken kunnen worden naar zones in de stad waar vuurwerk wel afgestoken mag worden. De afgelopen jaarwisseling waren er vier vuurwerkvrije gebieden in de stad. Ook Onafhankelijk Delft sprak over een tweedeling. Die fractie is geen voorstander van een verbod, omdat dat niet te handhaven is en omdat dat niet wordt nageleefd. Wat Onafhankelijk Delft betreft wordt de tijd om vuurwerk af te steken ingekort en wordt er niks afgestoken in de buurt van verzorgingshuizen.

De CDA-fractie benadrukte het geweld tegen hulpverleners onaanvaardbaar te vinden, maar dat de gemeente als het gaat om een vuurwerkverbod voor een groot deel afhankelijk is van landelijke besluiten. Het CDA liet weten de ingezette weg van preventie en waar nodig repressie te steunen. Verder vroeg de CDA-fractie burgemeester Marja van Bijsterveldt te kijken wat er aan kleinschalige vieringen in de wijken mogelijk is en om in gesprek te blijven met haar collega’s in de veiligheidsregio.

Illegaal vuurwerk

De meningen zijn verdeeld, constateerde Volt. De fractie riep eerder op om via een burgerberaad de Delftenaren te laten meepraten over de meeste gewenste jaarwisseling, maar die oproep deed Volt donderdagavond niet meer. Maar net als het CDA ziet Volt graag dat er op wijk- en buurtniveau met bewoners wordt gekeken hoe zij de jaarwisseling willen vieren. Hart voor Delft veroordeelde het geweld tijdens de laatste jaarwisseling en vroeg de burgemeester er alles aan te doen om een herhaling te voorkomen. Dat kan volgens Hart voor Delft door meer en betere preventie, door meer handhaving op het bezit en de opslag van illegaal vuurwerk, meer cameratoezicht en betere nazorg na een incident.

Extra maatregelen

Burgemeester Van Bijsterveldt lichtte de commissie toe dat er nu al aan extra en nieuwe maatregelen wordt gewerkt om de komende jaarwisseling rustig te laten verlopen. Ook blijft Delft samen met andere gemeenten en in VNG-verband bij de minister aandringen op een landelijk vuurwerkverbod. De burgemeester zei ook dat ze daar op dit moment weinig van verwacht. Op de brief die Delft eerder stuurde, kwam geen reactie. Daarom wordt volgens de burgemeester wel gekeken naar alternatieven, zoals een vuurwerkshow. Maar, vroeg de burgemeester zich hardop af, leidt dat er dan toe dat er minder vuurwerk wordt afgestoken en waar zouden we dat in Delft kunnen doen? 

Van Bijsterveldt beloofde de commissie dat in samenspraak met de wijkregisseurs wordt bekeken of er in twee of drie wijken of buurten de komende jaarwisseling kleine oud- en nieuwvieringen mogelijk zijn. De burgemeester sprak ook over de noodzaak van cameratoezicht, repressie als dat nodig is zoals de inzet van de ME en het instellen van een risicoveiligheidsgebied zodat het daags na oud en nieuw mogelijk was voor de politie om mensen te fouilleren. Verder zei ze blij verrast te zijn met de vier vuurwerkvrije zones, een uitbreiding daarvan kan wat de burgemeester betreft worden meegenomen in de buurtaanpak.

Na het uitvoerige debat gaven de fracties van GroenLinks, D66, VVD, Onafhankelijk Delft, Volt en Hart voor Delft aan dat zij wellicht met moties komende in de raadsvergadering op donderdag 11 juli.

Inkoopbeleid

In deze commissievergadering bespraken de fracties ook het rapport Goed Bedoeld van de Delftse Rekenkamer. De rekenkamer onderzocht op welke manier het inkoop- en aanbestedingsbeleid van de gemeente Delft bijdraagt aan de realisatie van de gemeentelijke doelen voor maatschappelijk verantwoord inkopen. De algemene conclusie van de Delftse Rekenkamer liegt er niet om. In de praktijk blijkt dat er weinig sturing is en dat ook weinig inzicht bestaat in de resultaten.

Het college is bijna klaar met een nieuw Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen. Dat zou de raad, zo adviseert de rekenkamer, jaarlijks op de agenda kunnen zetten. In de commissie werden door nagenoeg alle fracties instemmend gereageerd op de uitkomsten van het onderzoek, hoewel die door onder andere Volt en Hart voor Delft als erg algemeen en hoog over werden omschreven.

Dat het maatschappelijk verantwoord inkopen sinds 2019 niet echt goed van de grond is gekomen, heeft volgens wethouder Karin Schrederhof te maken met kennis en capaciteit. Het oude beleid was volgens jaar te veel top down. Het nieuwe actieplan, dat na de zomer naar de raad wordt gestuurd, gaat volgens de wethouder uit van meer ambitie en meer sturing op resultaat.

Volt kondigde aan in de raadsvergadering op 11 juli een amendement te willen indienen, zodat dit onderwerp volgende week donderdag verder wordt besproken.

Campus Zuid

De commissie stond donderdagavond ook uitvoerig stil bij het voorstel Crisis- en herstelwet (Chw) omgevingsplan TU Delft Campus Zuid. Dit plan maakt het mogelijk dat de TU aan de zuidrand van Delft het kennisecosysteem op Campus Zuid verder versterkt door nieuwe onderzoekscentra, onderwijsfaciliteiten en huisvesting voor techbedrijven te realiseren. Daarnaast wordt ruimte geboden aan de sportschuif. De insprekende voorzitter van honkbal- en softbalvereniging Blue Birds liet opnieuw weten blij te zijn met de verhuizing van de vereniging naar de Thijsseweg. Blue Birds praat sinds 2019 met de gemeente over de verhuizing. De voorzitter sprak de hoop uit dat de plan- en vergunningprocedures een snelle verhuizing niet in de weg staan en dat de gemeente met een visie op biodiversiteit komt zodat de sportvelden aansluiten bij de ecozone in dit deel van Delft.

Verbazing

In de commissie werd door diverse fracties kritisch geconstateerd dat in het plan met geen woord wordt gesproken over wonen en studentenhuisvesting. GroenLinks sprak haar verbazing uit dat de raad niet betrokken was geweest bij de totstandkoming van dit plan. De fractie dreigde in de komende raadsvergadering tegen het voorstel te gaan stemmen.

D66 concludeerde dat in dit voorstel de balans is gevonden tussen ambitie en haalbaarheid en dat het plan ruimte biedt aan sport en innovatie. D66 merkte wel op dat de aanleg van sportvelden betekent dat er groen voor terug moet komen en dat het wenselijk is om te weten wat er gaat gebeuren met het tramtracé. Ook voor de CDA-fractie was de bereikbaarheid met het openbaar vervoer van de Campus Zuid een aandachtspunt net als het meer ruimte bieden aan detailhandel in dit deel van Delft. 

Bouwhoogtes

De ChristenUnie sprak eveneens haar zorgen uit over de toekomst van het openbaar vervoer en het gemis aan nieuwe studentenwoningen in het plan. Hart voor Delft vroeg aandacht voor de bouwhoogtes en de verhuizing van rugbyclub Thor, maar op die vragen konden de wethouders Martina Huijsmans en Maaike Zwart donderdagavond nog geen antwoord geven.

De VVD wilde weten hoe de raad wordt betrokken in de verdere planontwikkeling. STIP zei net als GroenLinks het te betreuren dat de raad niet betrokken is bij de toekomstplannen van de TU Delft. De bouw van studentenwoningen en het doortrekken van tramlijn 19 noemde STIP als zorgpunten. Diezelfde aandachtspunten werden door de PvdA benoemd.

De fractie van de SP liet weten weleens slechte voorstellen te hebben gezien, maar deze… Een heel slecht voorstel, stelde de SP. De fractie zei voor de sportschuif te zijn, maar zou de rest van het plan veel liever later vaststellen. De SP vreest dat na een akkoord van de gemeenteraad het plan zo is dichtgetimmerd dat er voor woningen en andere functies geen ruimte meer is.

Afkortingen

Onafhankelijk Delft zei zich vooral te storen aan de vele onverklaarde afkortingen in het voorstel en sprak de hoop uit dat Blue Birds zonder al te veel vertraging kan verhuizen naar de Campus Zuid. Volt wilde van de wethouders weten in hoeverre de raad nog iets kan veranderen als het gaat om studentenhuisvesting op de campus.

Integrale visie

Wethouder Huijsmans legde uit dat met de vaststelling van dit voorstel door de gemeenteraad de TU Delft verder kan met al in gang gezette ontwikkelingen. Ook voor Blue Birds geldt dat na de vaststelling van het voorstel de verdere procedures gevolgd kunnen worden voor de aanleg van de sportvelden. Studentenwoningen kunnen ook nog later in het plan worden toegevoegd als de raad zich daar over uitspreekt in de vervolgbesprekingen over dit deel van Delft. Hetzelfde geldt voor de bereikbaarheid met het openbaar vervoer. Wethouder Zwart wees onder meer op de integrale visie die de gemeente samen met de TU en bewoners ontwikkelt op het innovatiedistrict Delft. Ook daar wordt de raad nog bij betrokken.

Alle fracties gaven na de reactie van de wethouders aan dat ze in de raadsvergadering op donderdag 11 juli overwegen moties of amendementen in te dienen die onder meer betrekking hebben op studentenwoningen, bereikbaarheid en het openbaar vervoer en sport en groen in het gebied.

Subsidieverordening

Het voorstel Algemene Subsidieverordening gemeente Delft 2024 is door de commissie na een kort debat als hamerstuk toegevoegd aan de agenda van de komende raadsvergadering.

Rondvraag

Wethouder Joëlle Gooijer liet GroenLinks aan het slot van de vergadering tijdens de rondvraag weten dat met het COA de ratten in het Delftse asielzoekerscentrum worden bestreden en dat met het COA wordt gesproken over de aanleg van speelruimte en het definitieve plan voor de locatie Manderspark.